به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، علیرضا رئیسی روز چهارشنبه در نشست خبری به مناسبت دهه فجر در وزارت بهداشت افزود: واکسن روتا ویروس می‌تواند سالانه از بستری شدن هزاران کودک در بیمارستان به علت اسهال جلوگیری کند. تاکید این است که فناوری تولید این واکسن وارد کشور شود و در حال رایزنی و مذاکره با شرکت‌هایی که فناوری تولید این واکسن را دارند هستیم تا این واکسن‌ها را در داخل تولید کنیم.
وی بیان کرد: در حال حاضر شرکت‌هایی که این فناوری را به ما بدهند محدود هستند و باید واقعیت‌ها را قبول کنیم. انستیتو پاستور به دنبال ورود فناوری تولید این دو واکسن به کشور است.
18 سال است، فلج اطفال نداریم
رئیسی درباره بیماری فلج اطفال در کشور گفت: 18 سال است که هیچ موردی از بیماری فلج اطفال در کشور گزارش نشده و از سال 80 تاکنون سازمان جهانی بهداشت این موضوع را هر سال تایید می‌کند.
معاون وزیر بهداشت درباره واکسن این بیماری بیان کرد: فلج اطفال سه نوع ویروس دارد. قطره‌ای که تاکنون استفاده می‌شد سه ظرفیتی بود. از سال 1994 سازمان جهانی بهداشت با توجه به اینکه مشاهده کرد نوع دوم این ویروس در کل دنیا ریشه کن شده، واکسن سه ظرفیتی به دو ظرفیتی تبدیل شد. در نتیجه پس از آن دیگر در همه مراکز در جهان فقط واکسن خوراکی دو ظرفیتی ارائه می‌شد، اما چون کشور ما در منطقه‌ای قرار دارد که احتمال بروز عارضه وجود دارد، بر اساس پروتکل جهانی توصیه شده که واکسن تزریقی فلج اطفال در سن چهار ماهگی ارائه شود.
وی گفت: از آنجایی که واکسن فلج اطفال در سال 1994 از سه ظرفیتی به دو ظرفیتی تبدیل شد، برای اطمینان بالاتر و بر اساس توصیه سازمان جهانی بهداشت افرادی که از آن سال به دنیا آمدند و این واکسن تزریقی را دریافت نکردند فراخوان شدند تا این واکسن تزریقی را دریافت کنند.
اهمیت واکسیناسیون و حذف برخی بیماری‌ها از کشور
رئیسی گفت: ایران در رسیدن به اهداف حوزه سلامت بسیار موفق بوده است البته این به معنی خالی از اشکال بودن نیست. در سطح یک خدمات سلامت و پیشگیری توانستیم به اهداف تعیین شده بر اساس شاخص‌های سازمان جهانی بهداشت برسیم اما در حال حاضر بیش از 19 میلیون کودک در جهان، سالانه از دریافت واکسن محروم هستند و این عدد اصلا کم نیست.
معاون وزیر بهداشت افزود: واکسیناسیون به این دلیل اهمیت دارد که سیر و رفتار بیماری‌ها از قرن گذشته تاکنون به سمت بیماری‌های واگیر بوده و عمده مرگ و میر به دلیل این بیماری‌ها اتفاق افتاده است. در گذشته سالانه بیش از هزار و 500 کودک دچار فلج اطفال می‌شدند. در مناطق جنوب و شرقی کشور در حدود 50 سال پیش تقریبا در هر خانه‌ای یک کودک دچار فلج اطفال بود و این آمار وحشتناکی بود.
وی ادامه داد: تراخم سالانه هزاران نفر را در کشور دچار نابینایی می‌کرد. قبل از انقلاب سالانه بیش از 100 هزار نفر در کشور به مالاریا مبتلا می‌شدند و بسیاری از این افراد فوت می‌کردند. در گذشته سالانه هزاران نوزاد به کزاز مبتلا شده، فوت می‌کردند. به ازای هر هزار نفر، حدود 5 نفر به علت کزاز از بین می‌رفتند.
معاون بهداشت وزارت بهداشت اظهار داشت: یکی از موثرترین کارهایی که باید انجام می‌شد موضوع ایمن سازی و واکسیناسیون بود . این کار از دهه 40 و 50 در کشور آغاز شد، اما در آن زمان به دو دلیل خیلی موفق نبودیم. در زمان انقلاب پوشش واکسیناسیون در کشور فقط 30 درصد بود. زیرا اولا بحث دسترسی مطرح بود و شبکه بهداشت به این گستردگی وجود نداشت که افراد تحت پوشش واکسیناسیون قرار بگیرند و ثانیا مساله تامین واکسن نیز وجود داشت.
رئیسی افزود: از سال 63 بسیج همگانی برای واکسیناسیون در سطح کشور آغاز و روش واکسیناسیون به صورت فعال انجام شد و افراد برای انجام واکسیناسیون به در منازل مراجعه می کردند. در سال 72 پوشش واکسیناسیون در کشور به حدود 90 درصد رسید و در حال حاضر پوشش کامل واکسیناسیون در سطح کشور وجود دارد.
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: به دنبال این اتفاق، کزاز نوزادی در کشور حذف شد و هیچ موردی از این بیماری وجود ندارد. همچنین بیماری مالاریا بر اساس آخرین آمارهای سال 96 فقط 20 مورد در کشور اتفاق افتاد. این در حالی است که ما در همسایگی افغانستان که کانون مالاریا است زندگی می‌کنیم. در سال 72 واکسن هپاتیت بی، سال 83 واکسن سه گانه سرخک و سرخجه و سال 93 واکسن پنتاوالان به سیستم واکسیناسیون کشور اضافه شد.
بیماری‌های غیرواگیر تهدید اصلی کشور
وی در ادامه این نشست خبری اظهار داشت: در حال حاضر بیماری‌های غیرواگیر مردم کشور را تهدید می‌کند. برای کنترل این موارد باید همه دستگاه‌ها دست به دست هم بدهند تا مشکل بیماری‌های غیرواگیر حل شود. اگر صنایع پیوست سلامت را رعایت نکنند و آب و خاک و هوا آلوده شود، دیگر وزارت بهداشت نمی‌تواند همه این موارد را کنترل کند.
رئیسی افزود: همچنین تغییر عادات غذایی و سبک زندگی نیز اهمیت دارد. در حال حاضر تقریبا 2.5 برابر مصرف دنیا نمک و 3 برابر مصرف دنیا از شکر استفاده می‌کنیم. به صورت میانگین بیش از 800 تا هزار کالری مصرف می‌کنیم و این به چاقی ختم می شود.
معاون وزیر بهداشت گفت: اگر در خانواده‌ای زندگی می‌کنیم که افراد چاق و کم تحرک هستند، بقیه افراد خانواده نیز ممکن است به خاطر نوع سبک زندگی دچار چاقی شوند. در حال حاضر چاقی در مدارس نیز زیاد شده و خطرناک است.
بزرگترین دستاورد بهداشت پس از 40 سال
رئیسی اظهار داشت: بزرگترین دستاورد حوزه بهداشت پس از این 40 سال، شبکه قدرتمند بهداشت در سطح یک خدمات سلامت است. در حال حاضر بیش از 18 هزار خانه بهداشت، بیش از 26 هزار مرکز ارائه خدمت، 30 هزار بهورز، 22 هزار مراقب سلامت، هزار و 700 کارشناس بهداشت روان، هزار و 400 کارشناس تغذیه داریم که در سراسر کشور خدمات ارائه می‌کنند.
وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های نظام سلامت کشور، داشتن همین نظام شبکه است و هر برنامه‌ای که داشته باشیم، پس از قطعی شدن در نظام شبکه ادغام و در سراسر کشور انجام می‌شود.
افتتاح هزار و 500 پروژه بهداشتی تا نیمه اول اردیبهشت 98
معاون وزیر بهداشت بیان کرد: بیش از 6 هزار و 200 پروژه طی چند سال گذشته برای روستاها و مناطق محروم و حاشیه شهرها در حوزه سطح یک خدمات سلامت تعریف شد و نصف این مراکز به بهره برداری رسیده و تلاش ما این است که در نیمه اول اردیبهشت 98 حدود هزار و 500 پروژه را در مناطق محروم بهره برداری کنیم که اتفاق بزرگی خواهد بود.
آخرین وضعیت برنامه پزشکی خانواده
معاون بهداشت وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره برنامه پزشکی خانواده گفت: مباحث پزشکی خانواده، نظام ارجاع و پرونده الکترونیک سلامت متفاوت است و محل اجرای این موارد نیز سطح بندی دارد. ارتباط سطوح یک، دو و سه خدمات سلامت نیز اهمیت دارد. نظام ارجاع بدون پزشکی خانواده و از طرفی نظام ارجاع بدون حضور سطح دو و سه خدمات سلامت معنی ندارد و این شبکه باید با هم کار کند. پزشکی خانواده به معنی کار تیمی است.
وی افزود: وقتی خانواده‌ای برای دریافت خدمات سلامت مراجعه می‌کند نیازمند بررسی توسط یک تیم است. معمولا در راس این تیم مراقبت سلامت یک پزشک حضور دارد.
رئیسی ادامه داد: در حال حاضر در سطح روستاها فرد به خانه بهداشت مراجعه می‌کند و در این خانه‌های بهداشت، بهورز تا جای تعیین شده خدمات سلامت را به افراد ارائه می‌کند. بهورز از طریق سامانه اطلاعات بیمار را ثبت می‌کند و در صورت نیاز، بیمار را به پزشک ارجاع می‌دهد. پزشک بعد از ویزیت و تجویز دارو، بازخوراندی به بهورز هم می‌دهد و بهورز بعد از آن باید از بیمار مراقبت کند تا هم داروهایش را مصرف کند و هم دوباره بعد از بازه زمانی مشخصی بیمار را به پزشک ارجاع بدهد. این اتفاق در سطح روستا و شهرهای کوچک به علت وجود نظام شبکه به خوبی اتفاق می‌افتد. در سطح شهر هر شخص یک دفترچه در اختیار دارد و هر جایی که بخواهد می‌رود.
تعریف 12 گام اجرایی برای پزشکی خانواده
معاون وزیر بهداشت گفت: برای برنامه پزشکی خانواده 12 گام اجرایی تعریف شده که 7 گام آن در حوزه بهداشت و 5 گام در حوزه‌های دیگر مثل درمان قرار دارد.
وی بیان کرد: در انگلستان که سیستم NHS اجرا می‌شود نیز همه مردم از این موضوع راضی نیستند. به هر حال این سیستم یک نوع محدودیت ایجاد می‌کند و این محدودیت مورد رضایت همه افراد نیست.
رئیسی افزود: بر اساس تخصیص اعتبار دو سناریو برای این 12 گام تعریف شده است. اولا تعریف شده که تا حدود زیادی از این 12 گام تا سال 1402 تکمیل شود و این کار به صورت لایه لایه انجام می‌شود. به طور مثال ممکن است تا اواخر سال آینده در مطب پزشکان عمومی نیز همه خدمات در سامانه ثبت شود. فروردین 97 گام چهارم این برنامه اجرا شد که همه پزشکان در سیستم دولتی باید خدمات خود را در سامانه ثبت کنند. ثانیا تعریف شده که اگر اعتبارات کمتر تخصیص پیدا کند، ممکن است اجرای کامل 12 گام پزشکی خانواده تا سال 1404 به تاخیر بیفتد.
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر در تمام استان‌ها گام‌های اجرایی پزشکی خانواده به صورت همزمان پیش می‌رود. البته در استان گلستان، زنجان، گیلان و مازندران سرعت اجرای گام‌ها بیشتر شده است.
فقط 530 هزار مادر باردار به شبکه بهداشت مراجعه می‌کنند
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: سالانه حدود یک میلیون و 500 هزار مادر باردار در کشور وجود دارد که فقط 530 هزار نفر به شبکه بهداشت و سطح یک مراجعه می‌کنند. بقیه به مطب‌ها و جاهای دیگر مراجعه می‌کنند. میزان پوشش مادران باردار در شبکه بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی 18 درصد، در دانشگاه علوم پزشکی ایران 23 درصد و در دانشگاه علوم پزشکی تهران 34 درصد است. این در حالی است که پوشش مادران باردار در خلخال 93 درصد و در سبزوار 91 درصد است.
وی افزود: در انگلستان اگر بخواهید به صورت مستقیم به پزشک متخصص مراجعه کنید باید 220 پوند پرداخت کنید، اما اگر بخواهید از نظام ارجاع به متخصص مراجعه کنید، رایگان خواهد بود.
روستای هزار و 500 نفره بدون خانه بهداشت نداریم
رئیسی در ادامه این نشست خبری گفت: یک روستای هزار و 500 نفر جمعیت پیدا کنید که خانه بهداشت نداشته باشد. این موضوع اصلا امکان ندارد و پوشش خدمات بهداشتی در سراسر روستاها صد در صد است. بهترین مراکز خدماتی دولتی در روستاها در حوزه بهداشت ساخته شده است.
تمرکز وزارت بهداشت بر حوزه پیشگیری در دوره جدید
وی درباره برنامه‌های وزیر بهداشت در حوزه پیشگیری گفت: از آغاز طرح تحول سلامت درمان پررنگ شد، اما انصافا در بهداشت نیز کارهای زیادی انجام شد. نواقص در حوزه درمان بیشتر بود و این اصلاحات در حوزه درمان بیشتر دیده شد. حوزه سلامت شرایط نامناسبی داشت و هزینه‌های کمرشکن در حوزه درمان و عدم دسترسی به پزشک متخصص وجود داشت. همچنین در همین دوره و پس از اجرای طرح تحول سلامت، زیرساخت‌های زیادی در حوزه بهداشت شکل گرفت.
رئیسی افزود: در حوزه پیشگیری باید در کنار برنامه، تحمل و صبر نیز داشته باشیم تا برنامه‌ها به سرانجام برسند. آثار بسیاری از کارهایی که در حوزه بهداشت روی کودکان انجام می‌گیرد در آینده مشخص می‌شود.
