به گزارش بانک و صنعت، توسعه و تعمیم نظام رفاه و تأمین اجتماعی و همچنین غلبه بر مخاطرات ناشی از بیماری، ازکارافتادگی و کهولت سن، بیکاری و نظایر آن همواره برای هر جامعه ای بالاخص افراد شاغل حیاتی است. سازمان تأمین اجتماعی و صندوق بازنشستگی کشور به عنوان سازمان های بیمه گر وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در ارائه این مأموریت دخیل هستند. از این رو یکی از وظایف این وزارت، ضمن اجرای سیاست های اشتغال، حمایت از نیروی کار شاغل نیز است؛ لذا بررسی بیمه شدگان شاغل و سهم این گروه از و کل شاغلان ضروری به نظر می رسد. مرکز آمار و اطلاعات راهبردی وزارت کار به مناسب روز جهانی کارگر، گزارشی از وضعیت بیمه کارگران در کشور منتشر کرده است.
طبق تعریف ملی و بین المللی شاغل، فرد در سن کار که در طول زمان مرجع، طبق تعریف کار، حداقل یک ساعت کارکرده یا بنا به دلایلی به طور موقت کار را ترک کرده باشد. کارفرمایان، کارکنان مستقل، مزد و حقوق بگیران و کارکنان فامیلی بدون مزد گروه های مختلف شاغلان هستند؛ بنابراین دامنه اقدامات حمایتی شامل تمام افراد نامبرده می شود.
بیمه شدگان شاغل سازمان تأمین اجتماعی تنها برخی از بیمه شده های اصلی را شامل می شود. در این راستا با مطابقت تعریف شاغل و انواع بیمه شدگان اصلی سازمان تأمین اجتماعی، بیمه شده اجباری، برخی از بیمه شدگان خاص (بافندگان، رانندگان، کارگران ساختمانی، باربران، خادمین مساجد، کارفرمایان صنفی)، برخی از بیمه شدگان حرف و مشاغل آزاد (حرف و مشاغل آزاد، مربیان مهدهای کودک تحت پوشش سازمان بهزیستی) و همچنین تعدادی از بیمه شدگان توافقی (اعضای صندوق نظام پزشکی، اعضای صندوق نظام دامپزشکی، اعضای نماینده بیمه ایران و آسیا، معلمین حق التدریس) بیمه شده های شاغل در سازمان تأمین اجتماعی را تشکیل می دهند.
با توجه به آمار 9 ماهه سال 1399 بیمه شدگان اصلی تأمین اجتماعی، بیمه شدگان شاغل 88.9 درصد را در برمی گیرند.
شرایط حاکی از این موضوع است که بیمه شدگان اصلی، 39.1 درصد از کل بیمه شدگان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی را شامل می شود که سهم بیمه شدگان شاغل 34.7 درصد است.
با توجه به نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، در 9 ماه سال 1399 تعداد شاغلین برای جمعیت 15 ساله و بیشتر 23305 هزار نفر گزارش شده است؛ بنابراین سهم بیمه شده شاغل از شاغلین کل کشور 59.8 درصد است که این سهم در 9 ماه سال 1399 نسبت به مدت مشابه گذشته افزایش 3.4 درصدی داشته است.
می توان گفت بیشترین بیمه شدگان شاغل در سازمان تأمین اجتماعی به ترتیب مربوط به بیمه شدگان اجباری، رانندگان، کارگران ساختمانی و حرف و مشاغل آزاد (شاغل) است.
همچنین آمار بیمه شدگان شاغل سازمان تأمین اجتماعی در 9 ماهه 1399 نشان می دهد این تعداد نسبت به سال 1396 رشد داشته است. این رشد در حرف آزاد مشاغل و شاغل و کارفرمایان صنفی بیشترین نمود را داشته و این تغییرات در کارگر ساختمانی، رانندگان، بافندگان، و باربران، خادمین مساجد و مربیان مهدهای کودک با کاهش همراه بوده است.
از طرفی روند صعودی در بیمه شده شاغل (مجموع بیمه شده شاغل دو سازمان بیمه گر) و بیمه شده سازمان تأمین را نشان اجتماعی می دهد در حالی که بیمه شده شاغل صندوق بازنشستگی کشوری روند نزولی داشته است.
