اقتصاد توکنی چیست؟

به گزارش بانک و صنعت ، اقتصاد توکنی جزئی کلیدی از تحقیقات فاندامنتال پیرامون یک پروژه رمز ارزی به شمار می رود. جدا از بررسی وایت پیپر، تیم تاسیس، رودمپ و رشد جامعه، اقتصاد توکنی بر روی سنجش چشم اندازهای آینده ی یک پروژه ی بلاکچین تمرکز دارد. پروژه های رمز ارزی باید به دقت اقتصاد توکنی خود را طراحی کنند تا از توسعه ی مطلوب در بلند مدت اطمینان حاصل شود.

اقتصاد توکنی در یک نگاه

پروژه های بلاکچینی قوانین اقتصاد توکنی را حول محور توکن های خود طراحی می کنند تا اقدامات گوناگون کاربران را تشویق یا منع کنند. این امر مشابه چگونگی چاپ پول توسط بانک مرکزی یک دولت و تعیین سیاست های پولی جهت تشویق یا منع خرج، وام گیری، پس انداز و انتقال پول انجام می شود (به یاد داشته باشید که در اینجا منظور از کلمه ی توکن هر دو مفهوم توکن و کوین است). بر خلاف ارزهای فیات، قوانین اقتصاد توکنی از طریق کد بنا گذاری می شوند و شفاف، قابل پیش بینی و تا حدی مقاوم در برابر تغییرات هستند.

می توانیم بیت کوین را به عنوان یک مثال بررسی کنیم. مجموع ذخایر بیت کوین از پیش 21 میلیون کوین تعیین شده است. روش ایجاد و ورود بیت کوین ها به چرخه، استخراج است. زمانی که هر 10 دقیقه یک بلاک استخراج می شود، ماینرها مقداری بیت کوین به عنوان پاداش دریافت می کنند.

این پاداش که به آن یارانه ی بلاک نیز گفته می شود پس از هر 210000 بلاک نصف می شود. بنا به این برنامه، رویداد هاوینگ هر چهار سال یک بار رخ می دهد. از ژانویه سال 2009 زمانی که اولین بلاک بر روی شبکه بیت کوین ایجاد شد یارانه بلاک سه بار نصف شده و از 50 بیت کوین به 25 بیت کوین، 12.5 بیت کوین و اکنون 6.25 بیت کوین تبدیل شده است.

بر اساس این قوانین، به سادگی با تقسیم مجموع تعداد دقایق در طول یک سال به 10 و سپس ضرب عدد حاصل در 6.25 می توان محاسبه کرد که در سال 2023 حدود 328500 بیت کوین استخراج خواهد شد. بنابراین، تعداد بیت کوین های استخراج شده در طول هر سال قابل پیش بینی است و انتظار می رود که آخرین بیت کوین موجود در چرخه در حدود سال 2140 استخراج شود.

اقتصاد توکنی همچنین طراحی هزینه کارمزد تراکنش که در عین تایید اعتبار یک بلاک جدید به ماینرها پرداخت می شود، را نیز در بر می گیرد. این رقم به گونه ای طراحی شده است که با افزایش حجم تراکنش و شلوغی شبکه، افزایش یابد. این امر به جلوگیری از تراکنش های اسپم و انگیزه بخشی به ماینرها جهت ادامه دادن به تایید اعتبار تراکنش ها حتی با وجود کاهش یارانه بلاک کمک می کند.

به طور خلاصه، اقتصاد توکنی بیت کوین ساده و مبتکرانه است. همه چیز شفاف و قابل پیش بینی است. مشوق های پیرامون بیت کوین پرداخت دستمزد به فعالان شبکه را حفظ می کند تا آن ها قدرت شبکه را حفظ کرده و به ارزش آن به عنوان یک رمز ارز کمک کنند.

عناصر کلیدی اقتصاد توکنی

اقتصاد توکنی به عنوان یک عبارت جهان شمول برای تعداد زیادی از فاکتورهای تاثیرگذار بر روی ارزش یک رمز ارز، اول از همه به ساختار اقتصاد یک رمز ارز بر اساس طراحی آن توسط خالقان رجوع دارد. در اینجا برخی از مهم ترین فاکتورها در حین بررسی اقتصاد توکنی یک رمز ارز مطرح خواهند شد.

عرضه توکن

عرضه و تقاضا فاکتورهای اولیه در تاثیرگذاری بر قیمت هرگونه کالا یا خدماتی هستند. همین قانون برای رمز ارزها نیز برقرار است. چند معیار کلیدی در سنجش عرضه ی یک توکن وجود دارند.

اولین معیار، حداکثر عرضه خوانده می شود. حداکثر عرضه بدان معناست که یک حداکثر تعدادی از توکن ها برای وجود داشتن در طول عمر این رمز ارز تغیین شده است. بیت کوین حداکثر عرضه ی 21 میلیون کوینی دارد، حداکثر ذخایر لایت کوین 84 میلیون کوین است و بایننس کوین ذخایر حداکثری 200 میلیونی دارد.

برای برخی از توکن ها حداکثر عرضه تعیین نشده است. هر ساله عرضه ی اتر در شبکه ی اتریوم افزایش می یابد. استیبل کوین هایی همچون تتر، USDC و BUSD هیچ حداکثر عرضه ی تعیین شده ای ندارند؛ چرا که این کوین ها بر اساس ذخایر پشتوانه صادر می شوند. از نظر تئوری این رمز ارزها می توانند بدون هیچ محدودیتی به رشد خود ادامه دهند. دوج کوین و پولکادات دو رمز ارز با عرضه ی بی نهایت هستند.

دومین معیار، چرخه ی عرضه است که به تعداد توکن های موجود در چرخه اشاره دارد. توکن ها می تواند مینت و سوزانده شده یا به شکل های دیگری قفل شوند. این امر بر روی قیمت توکن نیز تاثیرگذار است.

بررسی میزان عرضه ی یک توکن به شما تصویر خوبی از تعداد نهایی توکن ها ارائه می دهد.

کاربرد توکن

کاربرد توکن به موارد استفاده طراحی شده برای یک توکن رجوع دارد. برای مثال، کاربرد بایننس کوین شامل تامین قدرت بایننس چین، پرداخت هزینه های تراکنش و بهره وری از کاهش هزینه کارمزد بر روی بایننس چین و ایفای نقش به عنوان یک توکن کاربرد جامعه بر روی اکوسیستم بایننس چین می شود. همچنین، کاربران می توانند بایننس کوین را با محصولات گوناگونی در اکوسیستم استیک کنند تا درآمد اضافی کسب کنند.

موارد استفاده ی متعدد دیگری برای توکن ها وجود دارند. توکن های مدیریتی به هولدرها اجازه می دهند تا به تغییرات اعمال شده بر روی پروتکل یک توکن رای دهند. استیبل کوین ها جهت استفاده به عنوان یک ارز طراحی شده اند. از سوی دیگر توکن های امنیتی دارایی مالی ارائه می کنند. برای مثال، یک شرکت می تواند طی عرضه ی اولیه کوین (ICO) سهام توکنیزه شده عرضه کند و حقوق مالکیت را به هولدرها ارائه دهد.

این فاکتورها می توانند به شما در تعیین موارد استفاده ی بالقوه برای یک توکن، که در دستیابی به درک از چگونگی تکامل یافتن اقتصاد یک توکن ضروری است، کمک کنند.

تحلیل توزیع توکن

جدا از عرضه و تقاضا، ضروری است تا چگونگی توزیع توکن ها را مورد بررسی قرار داد. موسسات بزرگ و سرمایه گذاران حقیقی رفتارهای گوناگونی از خود نشان می دهند. دانستن این موضوع که چه نوع از نهاد یا فردی یک توکن را هولد می کند به شما نسبت به چگونگی انجام معاملات با توکن ها توسط آن ها و تاثیر آن بر روی قیمت توکن، دید بهتری ارائه می دهد.

در کل دو روش جهت راه اندازی و توزیع توکن ها وجود دارند: راه اندازی منصفانه و راه اندازی از پیش استخراج شده. راه اندازی منصفانه زمانی رخ می دهد که هیچ دسترسی زودهنگام یا سهام خصوصی ای پیش از مینت شدن و توزیع یک توکن در میان عموم افراد وجود ندارد. بیت کوین و دوج کوین از مثال های این نوع از راه اندازی هستند.

از سوی دیگر، راه اندازی از پیش استخراج شده امکان مینت و توزیع بخشی از رمز ارز را میان گروه منتخبی از هولدرها پیش از توزیع عمومی ایجاد می کند. اتریوم و بایننس کوین به این شکل توزیع شدند.

در کل، باید به نحوه ی توزیع یکنواخت یک توکن توجه کنید. معمولا هولد بخش بزرگتر از یک توکن توسط چند سازمان بزرگ پرخطرتر است. هولد شدن اکثریت یک توکن توسط سرمایه گذاران صبور و تیم های موسس بدین معناست که منافع سهام داران جهت موفقیت در دراز مدت در راستای بهتری قرار دارند.

همچنین، باید زمان بندی قفل و عرضه ی یک توکن را نیز بررسی کنید.

بررسی توکن سوزی ها

بسیاری از پروژه های رمز ارزی به شکل منظم دست به توکن سوزی می زنند. برای مثال، بایننس کوین جهت حذف کوین ها از چرخه و کاهش مجموع ذخایر این توکن به توکن سوزی روی آورده است. با وجود 200 میلیون بایننس کوین از پیش استخراج شده، تا ماه ژوئن 2022 مجموع ذخایر BNB حدود 165 میلیون بوده است. بایننس کوین تا زمانی که 50 درصد از مجموع ذخایر از چرخه حذف شوند به توکن سوزی ادامه خواهد داد، که یعنی مجموع ذخایر BNB به 100 میلیون کوین کاهش خواهد یافت. به طور مشابه، در سال 2021 اتریوم شروع به سوزاندن ETH کرد تا مجموع ذخایر خود را کاهش دهد.

مکانیزم های انگیزشی

مکانیزم انگیزشی یک توکن بسیار مهم است. چگونگی انگیزه بخشی به فعالان شبکه توسط توکن جهت اطمینان از پایداری بلند مدت در مرکز طراحی اقتصاد توکنی قرار دارد. نحوه ی طراحی یارانه بلاک و هزینه کارمزد شبکه توسط بیت کوین، طرحی فوق العاده از یک مدل مطلوب است.

مکانیزم گواه سهام، روش اعتبارسنجی دیگری است که شاهد افزایش محبوبیت بوده است. این طرح به فعالان شبکه امکان قفل کردن توکن های خود جهت تایید تراکنش ها را ارائه می کند. در کل هرچه توکن های بیشتری قفل شوند، احتمال انتخاب فعالان به عنوان اعتبارسنج و دریافت پاداش برای تایید اعتبار تراکنش ها افزایش می یابد. همچنین، این بدان معناست که اگر یک اعتبارسنج دست به آسیب رسانی به شبکه بزند، ارزش دارایی خود فرد در معرض خطر قرار خواهد گرفت. این ویژگی ها فعالان را تشویق به فعالیت صادقانه و حفظ قدرت پروتکل می کنند.

آینده ی اقتصاد توکنی

از زمان نخستین بلاک شبکه بیت کوین در سال 2009، اقتصاد توکنی تکامل محسوسی را تجربه کرده است. توسعه دهندگان مدل های اقتصاد توکنی گوناگون بسیاری را کاوش کرده اند. موفقیت ها و شکست هایی در این مسیر رخ داده اند. اقتصاد توکنی بیت کوین هنوز مثل همیشه فعالیت دارد. برخی از دیگر شبکه ها با طراحی های اقتصاد توکنی ضعیف شکست خورده اند.

NFTها مدل اقتصاد توکنی متفاوتی بر اساس کمیابی دیجیتال را ارائه می کنند. توکنیزه کردن دارایی های سنتی همچون املاک و آثار هنری می تواند ابتکارات جدیدی از اقتصاد توکنی را در آینده رقم بزند. اگر قصد دارید درباره ان اف تی چیست؟ اطلاعات مفیدی را کسب کنید، حتما به سیات زوم ارز سر بزنید.

نتیجه گیری

اقتصاد توکنی یک مفهوم فاندامنتال است که اگر بخواهید وارد دنیای ارزهای دیجیتال شوید، باید آن را فرا بگیرید. این مفهوم عبارتی است که شامل فاکتورهای مهم تاثیرگذار بر روی قیمت یک توکن می شود. شایان ذکر است که هیچ فاکتور واحدی تاثیر چشم گیری بر جای نمی گذارد. سنجش شما باید بر اساس تعداد هرچه بیشتر از فاکتورها باشد و به طور کلی تحلیل شود. اقتصاد توکنی می تواند با ابزارهای تحلیل فاندامنتال دیگر جهت ایجاد یک قضاوت با دانش از چشم انداز آینده ی یک پروژه و قیمت توکن آن ترکیب شود.

در نهایت، اقتصاد یک توکن تاثیر چشم گیری بر روی نحوه ی استفاده از آن، سهولت در ساخت یک شبکه با آن و میزان علاقه به موارد کاربرد آن دارد.

منبع: زوم ارز