به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، قیمت‌گذاری خودرو پس‌از ماه‌ها، در نهایت درحال شکل گرفتن است و تصمیم‌گیری از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال انجام است. هرچند ظاهرا این بار نیز رویه سابق یعنی قیمت‌گذاری دستوری خودروهای زیر 45میلیون‌تومان حفظ شده است، اما این‌بار خودروسازان برنده اصلی بودند و با کنار رفتن سدی به نام شورای رقابت عملا قیمت‌گذاری در اختیار خودشان قرار گرفت.
رضا رحمانی، وزیر صمت با تایید این مطلب می‌گوید: «درحالحاضر قیمت‌گذاری خودرو به دوبخش تقسیم می‌شود، خودروهای مشمول قیمت‌گذاری و خودروهایی که مشمول نبودند.»
وی می‌افزاید: «خودروسازها طی یک برنامه خودروهایی را که مشمول قیمت‌گذاری نیستند، به قیمت 5درصد پایین‌تر از نرخ حاشیه بازار عرضه می‌کنند که پس‌از مدتی موجب روند کاهشی قیمت در بازار خواهد شد، چراکه به موازات آن افزایش تولید نیز خواهند داشت تا رانت دلالی ایجادشده از بین برود و قیمت در حالت متعادل‌تری قرار بگیرد.»
فرمول 5درصد مختص خودروهای بالای 45میلیون تومان است
وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین در پاسخ به این سوال که وقتی بازار به مفهوم اقتصادی وجود ندارد و عرضهوتقاضا تعیینکننده قیمت نیستند، چگونه می‌توان توقع داشت خودرو با قیمت 5درصد زیر نرخ بازار عرضه شود، گفت: «خودروهایی که با فرمول 5درصد قیمت‌گذاری خواهند شد، مشمول قیمت‌گذاری شورای رقابت نیستند و خودروهای مشمول نیز فرایند دیگری دارند که باید در کارگروه بازار تنظیم شود.»
بنابراین در شکل جدید، قیمت‌گذاری خودروهای بالای 45میلیون تومان در حاشیه بازار یعنی توسط خودروساز انجام می‌شود. ضمن اینکه در بخش خودروهای زیر 45میلیون تومان نیز قیمت‌گذاری به وسیله سازمان حمایت مصرف‌کنندگان انجام می‌شود، سازمان حمایتی که کموبیش نشان داده همسو با خودروسازان است.
شهرام میرآخورلو، معاون بازرسی و رسیدگی به تخلفات این سازمان در آخرین اظهارنظرها در این خصوص اعلام کرد قیمت‌گذاری خودروهای زیر 45میلیون تومان با روش Cust Plus انجام خواهد شد. در این روش قیمت تمامشده خودرو به علاوه یک میزان سود مشخص برای آن در نظر گرفته می‌شود.
هرچند چالش این روش نیز احتساب هزینههای سربار خودروسازان در قیمت تمامشده خودرو و پرداخت آن از جیب مردم است، اما درهرحال گفته می‌شود قیمت خودروهای باقیمانده زیر 45میلیون تومان تا هفته آینده چیزی حدود 20 تا 30درصد افزایش پیدا کند. به این ترتیب خواست خودروسازان که اوایل سال جاری افزایش 17درصدی محصولات در این سگمنت بود، تا 30درصد هم ارتقا پیدا خواهد کرد.
در بخش خودروهای غیرمشمول انحصار نیز دست خودروساز برای قیمت‌گذاری به هر شکلی باز شده است. اما باید دید که آیا خودرویی مانند پژوپارس و خودروهایی از این قبیل، قابلیت فروش با قیمت بیش‌از 80میلیون تومان را دارند یا در ماه‌های آینده این خودروها روند کاهشی به خود خواهند گرفت. البته بازار خودرو و رفتار مشتریان ایرانی برای خرید خودرو با قیمت بالاتر قابل پیش‌بینی نیست.
اما بخش مهم دیگر قیمت‌گذاری، قیمت‌گذاری در حاشیه بازار و 5درصد کمتر از آن است. خودروسازان تلاش بسیاری برای به‌دست آوردن این نوع قیمت‌گذاری کردند. هرچند آن‌ها خواستار این نوع قیمت‌گذاری برای همه سگمنت‌ها بودند اما در نهایت نتوانستند خودروهای زیر 45میلیون تومان را نیز با این روش قیمت‌گذاری کنند.
در همین زمینه یک کارشناس صنعت خودرو می‌گوید: «افزایش 30 تا 40درصدی قیمت‌ها خیلی نمی‌تواند به کمک خودروسازان بیاید. اصولا با افزایش قیمت‌ها و رساندن آن به قیمت بازار هم در صورتی که شناور نباشد، هیچ اتفاقی رخ نمی‌دهد.»
فربد زاوه با تشبیه وضعیت فعلی بازار خودرو به هدفمندی یارانه‌ها اظهار می‌کند: «در هدفمندی یارانه‌ها، ابتدا یارانه‌ها حذف شد اما قیمت‌ها ثابت نگه داشته شد. حالا پس‌از چندسال، چندین برابر گذشته روی حاملهای انرژی یارانه پرداخت می‌شود. برای خودرو هم این وضعیت وجود دارد. به عنوان مثال، اگر قیمت خودرو پژو405 را به 50میلیون تومان برسانیم اما تا چند سال دیگر همین رقم را ثابت نگه داریم، پس از چند سال دوباره به وضعیت فعلی خواهیم رسید. بنابراین بهتر است شرکت‌ها خودرو را به قیمت حاشیه بازار قیمت‌گذاری کنند و به فروش برسانند.»
وی درمورد اینکه میزان 5درصد کمتر از قیمت حاشیه بازار از کجا آمده است نیز می‌گوید: «بنده این سیاست 5درصد کمتر از قیمت حاشیه بازار را قبول ندارم، چراکه مانند بازی «یک مرغ دارم، روزی 5 تا تخم میگذارد» است! چرا 5درصد؟ چرا 4.5درصد یا 5.5درصد نه؟ طبق چه محاسباتی 5درصد در نظر گرفته شده است؟»
افزایش عرضه و تحویل به‌روز؛ شرط موفقیت خودروسازان
این کارشناس صنعت خودرو با اشاره به سابقه قیمت‌گذاری خودرو در حاشیه بازار و اینکه اصولا این طرح چگونه می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد، می‌گوید: «قیمت‌گذاری در حاشیه بازار اقدامی است که در گذشته و توسط وزارت صنعت انجام می‌شد. به این صورت که کارشناسان وزارت صنعت کار بازاریابی خودروسازان را انجام می‌دادند.»
وی می‌افزاید: «برای موفقشدن این طرح بهتر است قیمت‌گذاری توسط واحد فروش خودروسازان انجام شود. اینکه خودرو با قیمت جدید به فروش می‌رسد یا خیر بستگی به توانایی تیم فروش خودروسازان دارد.»
اما به نظر می‌رسد قیمت‌گذاری خودروها این‌بار نه در دست وزارت صمت، بلکه دست خودروسازان است. حاشیه بازار را این بار خودروسازان انتخاب می‌کنند و قیمت‌گذاری را انجام می‌دهند، حال اینکه تا چه اندازه در این خصوص موفق باشند، بستگی به رفتار مردم در ماه‌های آینده دارد. البته این طرح در صورتی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد که تیراژ تولید و عرضه افزایش پیدا کند و خودروسازان خود را به تحویل به‌روز و سریع‌تر محصولات نزدیک کنند. در غیر این صورت کسی حاضر نمی‌شود برای یک خودرو معمولی چندده‌میلیون تومان بپردازد و یک‌سال بعد آن را تحویل بگیرد.
بنابراین فروش خودرو در حاشیه بازار زمانی می‌تواند موفقیت‌آمیز باشد که قیمت‌ها منطقی و تحویل خودروها به‌روز باشد. درصورتی‌که این موارد رعایت نشود، شکست در انتظار خودروسازان خواهد بود.
