به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت ، همواره قشر کارگران چه در جامعه ما و چه در جوامع پیشرفته دنیا همواره با مشکلات بسیاری مواجه می باشند که افزایش آگاهی در این زمینه موجب کاهش چشمگیر مشکلات مستقیم و غیر مستقیم در حوزه روابط کار خواهد بود.
به همین منظور سعید مهرگان فرد، کارشناس با تجربه حوزه روابط کار در حوزه محاسبه پایه سنواتی گفت: در کشور ما با پرداخت پایه سنوات در کنار دیگر مزایا، میزان کمبود حقوق کارگران را تا حدودی جبران و در جهت تسهیل زندگی کارگران در نظر گرفته شده است تا این قشر زحمت کش از امکانات بیشتری برای زندگی آسان برخوردارو به تقویت روحیه کارگران منجر‌خواهد شد .
وی افزود: پایه سنواتی، مفهومی متفاوت از «مزایای پایان کار» دارد و معمولاً کارگران آن را با معنای عرفی «سنوات» اشتباه می گیرند. حق سنوات که به آن سنوات خدمت و یا مزایای پایان کار یا حق سنوات گفته می شود در ماده 24 قانون کار تکلیف شده است و در پایان کار و به میزان سابقه کارکرد به کارگران پرداخت می شود و این در صورتی می باشد که «پایه سنواتی» را می توان بخشِ حمایتیِ پایه حقوق نامید که معمولاً برای جبران حداقل دستمزد، توسط شورای عالی کار، تصویب و ابلاغ می شود. این بخش از حقوق، در واقع قسمتی از حقوق پایه است که معمولاً با حداقل دستمزد جمع و به کارگر پرداخت می شود؛ هرچند می توان آن را به صورت چند ماه یک بار یا سالی یکبار نیز پرداخت کرد. «پایه سنوات» یکی از مزایای جانبی دستمزد است و تغییر میزان سالانه آن ارتباطی با افزایش دستمزد ندارد.
مهرگان فرد با تاکید بر تفاوت بین قراردادهای دائم و موقت به عنوان یکی از دغدغه های کارگران گفت: تا اینکه بر اساس بخشنامه ای که از سوی وزارت کار در سال 92 ابلاغ شد دیگر تفاوتی بین سنوات کارگران دائم و موقت نیست و چه کارگران تسویه حساب کرده باشند و چه تسویه حساب نکرده باشند مشمول پایه سنوات می شوند. حتی اگر فاصله ای بین کارکرد آن کارگران در آن کارگاه وجود داشته باشد.
همچنین آن دسته از کارگاه هایی که طرح طبقه بندی مشاغل دارند بر اساس فرمول مشخص شده در بخشنامه دستمزدی وزارت کار پایه سنواتی برایشان واریز می شود. اما آن دسته از کارگاه هایی که طرح طبق بندی مشاغل ندارند، به شرط آنکه نیروی کار دارای سابقه یک ساله در آن کارگاه باشند (دائم و موقت) مشمول حق سنوات می باشند.
این کارشناس حوزه روابط کار به چند نکته قابل توجه در خصوص محاسبه پایه سنوات قانون کار اشاره کرد:
نکته اول: پایه سنوات به کارگران پس از تکمیل یک سال سابقه کار در کارگاه تعلق می گیرد. یعنی از شروع سال کاری دوم نه سال تقویمی.
نکته دوم: اگر بیش از یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی گذشته باشد مجددا پایه سنوات همان سال تعلق می گیرد. به عبارت ساده تر با تکمیل هر سال سابقه (ابتدای سال کاری دوم، ابتدای سال کاری سوم و …. ) پایه سنوات همان سال به کارگر پرداخت خواهد شد.
نکته سوم: پایه سنوات هر سال هنگام افزایش مزد سال بعد به میزان مشخص شده در بخشنامه مزد که همه ساله از سوی شورای عالی کار اعلام میگردد افزایش خواهد یافت. مثلا اگر در بخشنامه مزد قانون کار افزایش مزد 98 کارگران قانون کار 20 درصد تعیین شد علاوه بر اینکه حداقل مزد قانون کار 97 به میزان 20 درصد افزایش خواهد یافت پایه سنوات 98 که کارگر در طول سال 97 دریافت می کرده با تغییر سال به 98 به میزان 20 درصد افزایش خواهد یافت.
مهرگان فرد در پایان افزود: پرداخت پایه سنواتی دو جنبه دارد ؛ یکی جنبه جبران مزد و ایجاد انگیزش و دیگری لحاظ نمودن سابقه کار کارگران در حقوق کارگران است. این موضوع تفاوت انگیزشی بین کارگران با سابقه کار بالا و کارگر تازه استخدامی خواهد بود.
به طور مثال پایه سنوات کارگران با سابقه بیش از 2 سال چگونه محاسبه می شود؟
شخصی از اول مهر ماه در کارگاهی با قرارداد کار دائم و یا موقت استخدام شده است. مزد قانون کار روزانه و پایه سنوات قانون کار این فرد به صورت زیر خواهد بود:
1- از اول مهر 94 لغایت پایان 94 حداقل مزد کارگران 94 خواهد بود.
2- از اول 95 لغایت پایان مهر 95 حداقل مزد 95 خواهد بود.
3- از ابتدای مهر 1395 پایه سنوات سال 95 به این فرد تعلق می گیرد. بنابراین از ابتدای مهر 95 لغایت پایان سال 95 حداقل مزد 95 به علاوه پایه سنوات 95 به این فرد تعلق می گیرد.
4- از ابتدای 96 مزد روزانه این فرد و پایه سنوات به میزانی که در بخشامه مزد 96 تعیین شده است افزایش خواهد یافت.
5- از ابتدای مهر 96 که سال کاری دوم این کارگر شروع می شود به موارد مشخص شده در بند قبلی پایه سنوات 96 افزوده خواهد شد.
