توسعه فرهنگ عمومی در راستای پیشگیری از فرار مالیاتی

بانک و صنعت، به هر حال، اهمیت مالیات تا بدانجاست که امروز کلیه ارکان نظام بر سر اتکای بودجه کشور به درآمدهای مالیاتی اتفاق نظر دارند و به همین سیاق، اجماع واحدی برای مبارزه جدی و قاطع با پدیده شوم فرار مالیاتی در کشور ایجاد شده است. در حقیقت در هیچ زمانی، شاهد این سطح از همکاری ارکان مختلف نظام و دستگاه های اجرایی با نظام مالیاتی و نیز حمایت دستگاه های امنیتی، انتظامی و نظارتی از طرح ها و برنامه های دستگاه مالیاتی نبوده ایم و شاید یکی از مهمترین دلایل ایجاد چنین عزم و اراده و اجماع واحدی در ارکان مختلف نظام برای مالیات محوری اقتصاد، اعمال تحریم های نفتی علیه ایران باشد که البته مسئولان ارشد کشور، به درستی این تهدید را به یک فرصت مهم بدل نموده و اقتصاد کشور را به سمتی سوق می دهند که آرزوی دیرینه نظام مبنی بر قطع وابستگی بودجه کشور به درآمدهای نفتی، نهایتا به واقعیت خواهد پیوست و درآمدهای نفتی حاصل شده نیز صرف ایجاد زیرساخت های مهم اقتصادی و سرمایه گذاری برای رشد وتوسعه کشور خواهد شد.
با این حال، با توجه به اینکه فرار مالیاتی هم اکنون در سطحی گسترده و پنهان در کشور در حال وقوع است، نظام مالیاتی بر آن است تا با دستیابی به اطلاعات و ریزداده های اقتصادی مودیان مالیاتی و اشخاص حقیقی، زمینه شفاف سازی اقتصاد کشور را فراهم سازند. از این رو، تکمیل پایگاه اطلاعات مودیان مالیاتی و تجهیز سامانه های اطلاعاتی سازمان به اطلاعات مهم مربوط به ثروت، دارایی ها و درآمد و معاملات افراد، یکی از اقدامات و برنامه های مهم و اثربخش سازمان امور مالیاتی کشور در طی سال های اخیر به شمار می رود که با اجرای طرح جامع مالیاتی بخش مهمی از آن به سرانجام رسیده و همینک، در مرحله اخذ اطلاعات مودیان از دستگاه های اجرایی مختلف هستیم.
ارتکاب جرم فرار مالیاتی به اشکال مختلفی همچون کتمان درآمد، حساب سازی، ایجاد شرکت های صوری، ایجاد حساب های بانکی جعلی، صدور فاکتورهای صوری، سوء استفاده از کارت بازرگانی سایرین، سوء استفاده از معافیت های مالیاتی، قاچاق کالا و سایر روش ها انجام گرفته و باعث می شود بخش مهمی از اقتصاد کشور، به صورت غیرشفاف و پنهان باقی مانده و طبیعتا این بخش غیرشفاف، نقش موثر و کارآمدی در توسعه کشور نخواهد داشت. از این رو، پیشگیری از فرار مالیاتی، نه تنها درآمدهای کشور را محقق می سازد; بلکه از سویی دیگر، فضای شفاف و روشنی را برای اقتصاد کشور به ارمغان خواهد آورد; به طوریکه کلیه مبادلات اقتصادی افراد جامعه قابل رصد و پیگیری بوده و طبیعتا آن بخش از داد و ستد و مبادلات اقتصادی که در فضایی پنهان صورت می گرفت، اکنون قابل رویت بوده و در نتیجه فعالیت‎های اقتصادی، شیوه‎ای قانونی به خود خواهد گرفت که در نهایت در برنامه‎ریزی‎های اقتصادی کلان، منجر به اتخاذ تصمیم های صحیح‎تر و اصولی‎تر برای کشور خواهد شد.
البته در کنار ابزارها و شیوه های جلوگیری از فرار مالیاتی که عمدتا بر فناوری های نوین اطلاعاتی و اعمال قوانین و مقررات مرتبط با برخوردهای قضایی با مرتکبین فرار مالیاتی استوار است، نباید از مقوله توسعه فرهنگ مالیاتی غافل بود. حقیقتا در کشور ظرفیت های بالقوه بسیاری برای آگاه سازی عمومی وتوسعه و نهادینه سازی فرهنگ مالیاتی وجود دارد که از مهمترین آنها می توان به رادیو و تلویزیون، مطبوعات کثیرالانتشار، خبرگزاری ها و سایت های تحلیلی و خبری، شبکه های مجازی و دیگر ظرفیت های مبتنی بر فناوری های نوین اطلاعاتی اشاره کرد و برنامه ریزی موثر رسانه ای در این زمینه، بستر لازم برای پیشگیری از وقوع جرم و مبارزه با آن را مهیا خواهد ساخت.

سازمان امور مالیاتی