به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، حمیدرضا احمدیان مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، دبیری این پنل را برعهده داشت. احمد جمالی مدیر کل دفتر سرمایه‌گذاری خارجی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران و محمد رضا فرحی موسس آکادمی چرخ نیز سخنرانان پنل مورد اشاره بودند.
احمدیان، در این نشست با اشاره به چالش‌ها و مشکلات متعددی که پیش روی استارت‌آپ‌ها قراردارد، گفت: برای برخی از آنها راهکارهایی اندیشیده شده است که شاید موثرترین آنها تشکیل کمیته‌های کارشناسی در حوزه‌های مختلف با حضور نمایندگان بخش‌های دولتی و اکوسیستم استارت‌آپی بوده باشد.
وی افزود: هر گروه از استارت‌آپ‌ها از طریق صنف، اتحادیه یا انجمن خود می‌توانند مشکلاتشان را در کارگروه‌های مرتبط طرح کنند. حتی این امکان وجود دارد که مورد خاص هر استارت‌آپ، در کارگروه مورد نظر طرح شود.
مدیرکل دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه‌گذاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، ادامه داد: راه ارتباطی استارت‌آپ‌ها با هر یک از این کارگروه‌ها، به غیر از انجمن غیر دولتی مربوطه، معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری و وزارت ICT است.
احمدیان، یکی از مشکلات مهم فعالان اکوسیستم استارت‌آپی را دسترسی به داده‌های اطلاعاتی بخش‌های دولتی برای برنامه‌ریزی بهتر دانست و افزود: برخی از سازمان‌ها در این خصوص تغییر رویه داده‌اند و اطلاعات خود را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهند اما در بعضی بخش‌ها هنوز در این مورد حساسیت وجود دارد.
وی گفت: در تلاش هستیم که سازمان‌های دولتی را متقاعد کنیم داده‌های خود را به دو گروه تقسیم کنند؛ اگر محرمانه هستند به صورت شفاف اعلام شود و اگر نیستند آنها را در دسترس استارت‌آپ‌های متقاضی قرار دهند.
این مقام دولتی بیان کرد: در بخش‌هایی مانند معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری، دفتر نوآوری و حمایت از سرمایه‌گذاری و دفتر سرمایه‌گذاری خارجی، تلاش می‌شود بدون نیاز به کاغذ‌بازی‌های معمول اداری، امکان حضور نمایندگان استارت‌آپ‌ها و طرح مشکلاتشان وجود داشته باشد.
به گفته احمدیان، برخی پلتفرم‌های استارت‌آپی هم اکنون این آمادگی را دارند که به بازارهای خارج از کشور خدماتی را ارائه کنند و باید برای تحقق این امر برنامه‌ریزی شود.
رقابت جدی میان سنتی‌ها و تازه‌واردها
جمالی مدیر کل دفتر سرمایه‌گذاری خارجی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران در بخش دیگری از این پنل، با اشاره به وجود رقابت جدی میان کسب و کارهای سنتی و استارت‌آپ‌ها، بیان کرد: طبیعی است که گروه نخست، گروه دوم را به راحتی تحمل نمی‌کند و آن را رقیب خود می‌داند.
وی افزود: مسیر فعالان استارت‌آپی برای ورود به بازار آسان نیست؛ به ویژه به این دلیل که در ایران قوانین و مقررات رقابت و انحصار وجود ندارد.
این مقام مسئول گفت: در مورد موضوع فین‌تک‌ها، هم در بخش دولتی و هم از سمت جوانان فعال در این اکوسیستم، راه را درستی آغاز شده؛ اما مشخص است که در ابتدای مسیر قرار داریم و مشکلات زیادی پیش روی ماست. باید با با گرد‌هم‌آیی‌ها، نشست‌ها و هم‌اندیشی‌هایی این چنینی، بر چالش‌های موجود غلبه کنیم.
جمالی بیان کرد: سرمایه‌گذاری خارجی مانند منشوری است که وجوه متعددی دارد و تامین منابع مالی، وجه کمرنگ آن را تشکیل می‌دهد.
وی افزود: در ایران هدف از تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی، صرف تامین مالی از این طریق نیست؛ دغدغه بخش دولتی این است که سرمایه‌خارجی بتواند در کشور پلتفرم مناسبی را برای صادرات به وجود آورد. این امر می‌تواند کسب و کارهای داخلی را به بازارهای بین‌المللی متصل کند.
این مقام دولتی، با اشاره به تدوین بسته جدیدی از سوی دولت با عنوان تضمین و امنیت سرمایه‌گذاری، گفت: این بسته سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی را پوشش می‌دهد و در یکی از بخش‌های آن به مساله مالکیت معنوی و حفاظت از ایده‌ها و فرصت‌های سرمایه‌گذاری پرداخته شده است.
جمالی ادامه داد: البته هم اکنون نیز تضامین لازم برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی وجود دارد و این بخش مسیر خود را طی می‌کند اما، نگرانی‌هایی در مورد مالکیت معنوی و تعرض به ایده‌های جدید در میان استارت‌آپ‌ها وجود دارد که در بسته جدید برای برطرف شدن آنها تلاش شده است.
بازی شطرنج در فضایی مبهم
فرحی موسس آکادمی چرخ، در بخش دیگری از این پنل، فضای کسب و کار را به صفحه شطرنج تشبیه کرد و گفت: هر بازی شطرنج استاندارد، قواعد مشخصی دارد که از ابتدا به بازیکنان گفته می‌شود و افراد می‌دانند دلیل شکست احتمالی آنها ضعف خودشان بوده است.
وی افزود: فضای کسب و کار در ایران به گونه دیگری است؛ بازیکن وارد بازی شطرنجی می‌شود که قوانین آن از ابتدا مشخص نیستند و به صورت مداوم تغییر می‌کنند در نتیجه او به سختی می‌تواند استراتژی خود را تعیین کند و پس از آن هم با هر بار تغییر شرایط بازی، ناچار به بازنگری در استراتژی‌ها می‌شود.
موسس آکادمی چرخ ادامه داد: از سوی دیگر او ناچار است همزمان با حریفان متعددی بازی کند که برخی از آنها کاملا شفاف و قابل رویتند، گروهی نیمه‌شفاف و اصطلاحا خصولتی هستند و بعضی حریفان را نیز به‌طور کلی نمی‌بیند و نمی‌شناسد. در عین حال یک نفر به صورت مدام میز بازی را تکان می‌دهد و بخشی از توان ذهنی فرد باید صرف محافظت از مهره‌هایش شود.
فرحی افزود: در پایان هم بسته به نوع کسب و کاری که وارد آن شده است، اگر از حدی بزرگ‌تر شود، ممکن است یکی از حریفان بازی را به هم بزند.
وی گفت: در چنین شرایطی امکان موفقیت بنگاه‌های اقتصادی بسیار پایین است چرا که مهم‌ترین ویژگی‌یک حکمرانی خوب که به شکل‌گیری کسب و کارهای موفق منجر می‌شود، پیش‌بینی‌پذیری فضای کسب و کار است.
موسس آکادمی چرخ ادامه داد: اگر این ویژگی وجود نداشته باشد، برنامه‌ریزی برای موضوعاتی چون ورود به بازارهای بین‌المللی یا جذب سرمایه‌گذاری تا حدودی جنبه لاکچری پیدا می‌کند.
فرحی افزود:کسب و کارهای نوپا در ایران در فضای پیچیده و بی‌ثباتی فعالیت می‌کنند که پیش‌بینی‌پذیر نیست. چالش‌های آنها فراتر از مشکلاتی مانند مالکیت معنوی است و صادرات و جذب سرمایه‌گذاری در این شرایط می‌تواند بسیار مشکل باشد.
وی بیان کرد: برای تحقق این اهداف باید ثبات و شفافیت در فضای کسب‌وکار وجود داشته باشد؛ در غیر این صورت حضور استارت‌آپ‌ها در بازارهای بین‌الملل ممکن است با شکست مواجه شود.