پرداخت الکترونیک؛ یکی از اصلی‌ترین جنبه‌های شهر هوشمند/ امکان تعریف پروژه‌هایی برای ایجاد روستاهای هوشمند

محمد فرجود مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، محمدمهدی مسعودی مدیرعامل شرکت مهندسی فن‌آوران آلین کیش، علی احمدی عضو هیات ‌علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، امین آقاجانی مدیرعامل شرکت فناوری همراه پیدا (همراه کارت) و عیسی خوشوقت رئیس دپارتمان فناوری اطلاعات شرکت خدمات عمومی فولاد ایران، در پنل این نشست حضور داشتند.

در پایان نشست، محمدمراد بیات، مدیر عامل مرکز فابا تقدیرنامه سخنرانان و اعضا را به آنها اهدا کرد.

بخش سوم از شرح آنچه را که در پنل این نشست گذشت، در ادامه می‌خوانید.

- مسیح قائمیان: تا چند سال پیش هوشمندسازی شهرها در ایران آرزو و هدفی بود که تصور نمی‌شد به زودی در کشور تحقق یابد؛ چرا که تخصص و امکانات آن در کشور وجود نداشت، اما امروز بستر و شرایط آن در کشور شکل گرفته است. حتی می‌توان گفت هوشمندسازی در بعضی زمینه‌ها نیز تحقق یافته است و باید دید چگونه می‌توان آن را بهتر مدیریت کرد.

گستره توزیع تلفن همراه در ایران بسیار گسترده است و این دستگاه در اختیار درصدی زیادی از افراد جامعه قرار دارد. پوشش اپراتورها نیز چه از نظر تماس و چه در مورد اینترنت همراه، در بخش‌های زیادی از کشور ایجاد شده است. از سوی دیگر، اکنون درصد قابل توجهی از پرداخت‌های شبکه بانکی کشور در بستر شتاب و شاپرک رخ می‌دهد. آنچه امروز هنوز در مورد آن نگرانی وجود دارد پرداخت‌های خرد است که در عملیات روزمره مردم مورد استفاده هستند و هنوز ابزارهای ویژ‌ه آنها در جامعه گسترش نیافته است.

در شهر هوشمند، با استفاده از دانش فنی اطلاعات یا همان کلان‌داده‌ها، می‌توان خواسته‌ها و نیازهای افراد را پیش‌بینی و برای آنها خدمات و راهکارهایی ارائه کرد؛ به گونه‌ای که نوعی بانکداری اجتماعی و هوشمند شکل بگیرد.

در شهر هوشمند، شش بعد حمل و نقل، زندگی، حکمرانی، محیط، اقتصاد و شهروند هوشمند اهمیت دارد.

برخی از مهم‌ترین مزیت‌های هوشمندسازی شهر عبارتند از: افزایش امنیت و بهره‌وری، شکل‌گیری پرداخت الکترونیک هوشمندانه، ایجاد فرهنگ استفاده از وسایل حمل و نقل سبز به منظور کاهش آلودگی هوا، کاهش گره‌های ترافیکی و استفاده از ابزارهای فناورانه در زندگی روزمره افراد.

همچنین می‌توان به امکان بهره‌گیری از تلویزیون‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی، شکل‌گیری دولت الکترونیکی و بهبود دسترسی شهروندان به خدمات شهری، افزایش کیفیت زندگی در ابعاد مختلف زیست‌محیطی، استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر و حفظ محیط زیست و بهره‌گیری از دانش و فناوری‌های نوین ازجمله کلان‌داده‌ها و اینترنت اشیا، به عنوان دیگر مزیت‌های شهر هوشمند اشاره کرد.

اجزای شهر هوشمند نیز عبارت هستند از: حمل و نقل، انرژی، مسکن، سلامت، جامعه، خرده‌فروشی، امنیت و صنعت.

الگوهای مختلفی بر تعاملات مربوط به پرداخت شهری حاکم است. این پرداخت‌ها می‌تواند در سه سطح شهروند، کسب و کار و دولت انجام شود که هر سه ممکن است در جایگاه فرستنده یا گیرنده قرار گیرند. به صورت کلی، انواع پرداخت‌ها از جمله حقوق و مزایای شهروندان، مالیات کسب و کارها، پرداخت‌های خرده‌فروشی، پرداخت‌های دولتی و یارانه‌ها، انتقال پول و پرداخت صورت‌حساب، می‌تواند در قالب‌های هوشمند صورت گیرد.

پیاده‌سازی پرداخت‌های الکترونیکی در شهر هوشمند، 11 مرحله دارد که عبارتند از: تعریف استراتژیک چشم‌انداز، شناسایی و اولویت‌بندی دستگاه‌های پرداخت، استفاده‌ از مدل‌های در دسترس برای پیاده‌سازی استراتژی جدید، مدل‌سازی مالی و تجزیه و تحلیل قابلیت اطمینان، تست اولیه، انتخاب و برپایی شرکای کسب و کار و فناوری، تعریف مدل حکومت برای پرداخت‌های دیجیتال، تعریف دامنه کار برای شرکا، توسعه راه‌حل انتخابی و ارتقا استراتژی، راه‌اندازی پروژه و نظارت بر تنظیم و ردیابی پرداخت‌های دیجیتال.

خدمات قابل ارائه در این حوزه به دو بخش پرداخت هوشمند و وفاداری تقسیم می‌شوند. از جمله بسترهای مربوط به خدمات پرداخت هوشمند، عبارتند از حمل و نقل عمومی، خدمات شهری مانند پارکینگ‌های شهری و حاشیه‌ای، مراکز بازیافت زباله، مجموعه‌های فرهنگی و ورزشی و فروشگاه‌ها. در حوزه خدمات وفاداری می‌توان از ارائه تخفیف‌ها و شخصی‌سازی و ذخیره اطلاعات نام برد.

پرداخت الکترونیک نیز یکی از اصلی‌ترین جنبه‌های شهر هوشمند است و در هر پروژه‌ای باید به صورت ویژه به آن توجه کرد.

نکته مهم این است که هوشمندسازی فقط مخصوص شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها نیست. می‌توان پروژه‌های مختلفی را به منظور ایجاد روستاهای هوشمند تعریف و اجرایی کرد.