لزوم ارتقای فرهنگ مالیاتی

در هر سرزمین و جامعه ای مردم و دولت دو طرف نظام مالیاتی اند. برای اینکه نظام مالیاتی با حداکثر کارآمدی و اثربخشی همراه شود، باید هر دو طرف از یکدیگر شناخت جامعی داشته باشند. برآیند شناخت ها و اعتمادسازی به افزایش دانایی شهروندان حقیقی و حقوقی در زمینه ی ارزیابی به اهمیت مالیات و ضرورت پرداخت آن منجر می شود که اصطلاحا به آن فرهنگ مالیاتی میگویند.

بانک و صنعت، لزوم توسعه فرهنگی و آگاه‎سازی عموم مردم از مزایا و آثار مثبت پرداخت مالیات برای جامعه و تاثیرات قابل توجهی که مالیات در رشد و توسعه اقتصادی کشور و تحقق سیاست‌های کلان اقتصادی در مقاطع و برهه‎های مختلف به همراه دارد، امروز به‌وضوح برای همگان آشکار و مبرهن است. به عبارتی، بسیاری از صاحب‌نظران و نظریه‎پردازان معتقدند توسعه فرهنگی پیش‎نیاز هرگونه توسعه و پیشرفت اجتماعی و اقتصادی است. بررسی بستر تاریخی توسعه در جهان نیز نشان می‎دهد، جوامعی که توسعه فرهنگی را مقدم بر سایر زمینه‎های توسعه‎ای قرار می‎دهند، به شکلی مطمئن‎تر به سطوح و ابعاد دیگر توسعه دست پیدا می‎کنند.
شواهد و تجربیات توسعه‌یافتگی کشورها نیز آشکارا نشان می‌دهد توسعه فرهنگی، برخلاف آنچه پیش از آن تصور می‌شد، مقدم بر توسعه سیاسی و اقتصادی است. می‎توان این‌گونه نتیجه‎گیری کرد که فرهنگ و هنر، ستون‎ها و بنیان جوامع را پی‌ریزی و استوار می‎گردانند و دوام و بقای هر جامعه، منوط به اصول و ارزش‎های فرهنگی حاکم بر آن جامعه است; چراکه فرهنگ به جامعه و شهروندان جامعه هویت و اصالت می‎بخشد و این امر پشتوانه محکم و قابل‎اطمینانی برای توسعه به شمار می‎رود. پس اگر فرض بنیادی آن باشد که فرهنگ پیش‏نیاز هرگونه تغییر و تحول در سطح کلان جامعه است و بدون وجود این بستر فرهنگی نمی‏ توان انتظار داشت برنامه ‏های کلان توسعه ای به سرانجام مورد‏نظر برسند، پس باید به فرهنگ، به‎عنوان مجموعه‏ ای از باورها و نگرش‏ها و اعتقادات قلبی که در یک جامعه ساری و جاری بوده و شیوه زندگی و سبک تعاملات میان افراد آن جامعه را تشکیل می‏دهد، اهمیتی دوچندان دهیم. بدیهی است اگر شیوه و سبک زندگی افراد جامعه بر مبنای فرهنگی قوی و برگرفته از رویکردهای توسعه ‏ای حاکم بر جامعه باشد، به سهولت می‏ توان بنیادهای توسعه پایدار را بر آن استوار ساخت و شاهد بهترین تعامل و ارتباط میان افراد و جامعه و سازگاری این جامعه با جهان پیرامون بود.
شهروندان ایران امروز بیش از هر زمان به آثار متعدد و مزایای پرشمار پرداخت مالیات در آبادانی و عمران شهرها و روستاها و توسعه زیرساخت‌های شهری و همچنین پیشبرد اهداف دولت در حوزه‌های امنیت، بهداشت، آموزش و تامین مالی امور جاری کشور آگاهی و اشراف دارند. این اشراف نسبی به مقوله مالیات و کارکردهای آن، البته ماحصل برنامه‌های تحول‌آفرین فرهنگ‌سازی مالیاتی و همچنین اطلاع‌رسانی‌های موثر و بهنگام در مقاطع گوناگون است. اکنون که نظام مالیاتی کشور در آستانه تبدیل شدن به یک نظام نوین مالیاتی قرار گرفته و طرح جامع مالیاتی به‌عنوان یک سیستم پیشرفته اطلاعات مالیاتی، نظام مالیاتی را در معرض یک دگرگونی ساختاری، یکپارچگی و شفافیت هر چه تمام‌تر قرار داده، نیاز است تا فرهنگ مالیاتی کشور نیز به‌موازات این گذار و توسعه فناوری‎های نظام مالیاتی، ارتقا یابد. تردیدی نیست که با اجرای کامل طرح جامع مالیاتی و توسعه فرهنگ مالیاتی، به دنبال دیگر اصلاحات صورت گرفته از جمله اصلاح قوانین مالیاتی و گسترش پایه‌های مالیاتی، عملا زمینه تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و در ادامه رشد و تعالی اقتصاد کشور، بیش از هر زمان دیگر فراهم خواهد شد.

سازمان امور مالیاتی