یادداشت

تمکین مالیاتی و نقش آن در استقلال اقتصادی

استقلال اقتصادی به معنی خودبسندگی در رفع نیازهای اساسی و جلوگیری از سلطه کشورهای دیگر بر اقتصاد بومی است. از مهم‌ترین شاخص‌های استقلال اقتصادی، عدم تأثیرپذیری گسترده از نوسانات و بحران اقتصادی در سطح جهان و ثبات ارزش پول و نداشتن اقتصاد تک محصولی است.

بانک و صنعت، همانطور که در سالهای گذشته دیده شده است تک محصولی بودن اقتصاد ایران و اتکای بودجه به نفت، با تحریم های کشورهای استکباری باعث به وجود آمدن مشکلاتی در استقلال اقتصادی کشور شده است به همین منظور کارشناسان اقتصادی معتقد هستند برای برون رفت از این وضعیت، مالیات می تواند نقش فعالی را بازی کند. به طوری که با جایگزین شدن درآمدهای مالیاتی به جای درآمدهای نفتی استقلال اقتصادی کشور را به همراه داشته باشد. به همین منظور توجه به بحث پرداخت مالیات برای همه شهروندان و به خصوص تمکین مالیاتی فعالان اقتصادی کشور ضرورت انکار ناپذیری است.

مفهوم تمکین، مبتنی بر تکالیف و تعهدات مودیان مالیاتی است که در همه مراحل از ثبت نام در سیستم مالیاتی تا تنظیم و تسلیم به موقع اظهارنامه، نگهداری و ارائه اسناد و مدارک مورد نیاز مراجع مالیاتی و پرداخت به موقع مالیات می شود. اگر مودی به هریک از وظایف و تعهدات خود عمل نکند رفتار وی به نوعی عدم تمکین مالیاتی تلقی می شود. هر اندازه نرخ تمکین در یک سیستم مالیاتی بالاتر باشد، امکان بهبود در وضعیت شاخص های مالیاتی بیشتر خواهد شد، زیرا با افزایش نرخ تمکین نسبت درآمدهای مالیاتی به درآمدهای نفتی در بودجه افزایش یافته و با کاهش وابستکی بودجه به نفت، به سمت استقلال اقتصادی پیش خواهیم رفت.
شکی نیست که امروزه استقلال اقتصادی از مشارکت اجتماعی می گذرد و تنها هنگامی می توان به کاهش وابستگی اقتصادی دست یافت که شهروندان یک جامعه هزینه ورود به زندگی اجتماعی را بپردازند، تمکین مالیاتی داشته باشند و به شکل داوطلبانه به پرداخت مالیات رغبت نشان دهند و به این باور برسند که مالیات پرداختی آنان درجهت منافع ملی و افزایش استقلال اقتصادی کشور خواهد بود.
در سالهای گذشته سازمان امور مالیاتی با اقدامات اساسی مانند اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده و پیاده سازی طرح جامع اطلاعات مالیاتی استراتژی خود را مبتنی بر رویکرد تمکین محور قرار داده است. به همین منظور با تقریر قوانین و توافق با اصناف سعی در توسعه بهبود روش های جمع آوری مالیات و تمکین بیشتر مودیان کرده است.

سازمان امور مالیاتی