یادداشت

ارتقای فرهنگ و تمکین مالیاتی

امروزه نقش نظام های مالیاتی در هر کشوری در تأمین درآمدها از محل منابع مالیاتی بر هیچکس پوشیده نیست. در بعد اجتماعی، هدف عمده از وضع مالیات کاهش فاصله طبقاتی و توزیع مجدد درآمدهاست. هدف اقتصادی از وضع مالیاتها، تثبیت نوسانهای اقتصادی، تخصیص بهینه منابع بین بخشهای مختلف و کمک به تسریع فرآیند توسعه بخشی یا منطقه ای می باشد و هدف بودجه ای دولتها از وضع مالیاتها نیز، تأمین مالی بودجه دولت می باشد.

بانک و صنعت، در سال های اخیر نقش و تأثیر درآمدهای نفتی در اقتصاد کشور در تأمین هزینه های جاری علاوه بر اینکه موجب اتکاء درصد بالایی از بودجه کشور به درآمدهای نفتی شده، زمینه رشد هزینه های جاری را نیز فراهم نموده و مانع شکوفایی ظرفیت های واقعی اقتصاد کشور گردیده و از طرفی دولت را از داشتن یک درآمد ثابت و قابل اطمینان و اعتماد محروم کرده است.
دولتها به تنهایی و بدون مشارکت مردم قادر به وصول مالیات نخواهند بود. و در این راستا دولت باید جستجوی راههایی جهت تشویق مردم برای پرداخت داوطلبانه و به موقع مالیات باشدکه یکی از مهمترین و اساسی ترین این راهها فرهنگ سازی مالیاتی می باشد.
ترویج فرهنگ پرداخت مالیات و روشن کردن زوایای مثبت قوانین جدید مالیاتی همچون نظام مالیات بر ارزش افزوده، نقشی تعیین کننده در تحقق اهداف بلند برنامه های کلان اقتصادی و نیل به افق اقتصادی مورد انتظار دارد که باید علاوه بر بکارگیری روش هایی که منجر به افزایش درآمدهای مالیاتی شوند، به ارتقای فرهنگ مالیاتی به عنوان مهمترین رکن نظام مالیاتی توجه بیشتری شود. اگر مردم پرداخت مالیات را وظیفه خود در کمک به رشد و توسعه کشور تلقی کنند، ‌بدون شک بسیاری از مشکلات دولت از قبیل فرار مالیاتی برطرف شده و با پرداخت داوطلبانه مالیات، هزینه های وصول کاهش می یابد.
یکی از عوامل موثر بر ارتقاء فرهنگ مالیاتی، آگاهی مردم از ضرورت پرداخت مالیات و آشنایی با آثار پرداخت آن در جامعه می باشد. نهادینه شدن فرهنگ در میان هر ملتی در اثر آموزش و یادگیری به وجود خواهد آمد که این امر مستلزم برنامه های مدون و طولانی مدت است. فرهنگ‌سازی مالیاتی می تواند رویکرد مردم را نسبت به مقوله مالیات تغییر دهد که تبدیل این ذهن به رفتار، نیازمند این است که مردم به یک باور برسند، یعنی باور کنند که مالیات های پرداختی آنها در جهت توسعه و رفاه خودشان هزینه می شود.
ضمنا مودیان و مردم باید بتوانند اثر واقعی پرداخت مالیات خود را مشاهده کنند تا پرداخت مالیات تبدیل به یک فرهنگ عمومی شود، زیرا در اینصورت می توانیم از صرف هزینه ها و زمانی که در حال هدر رفتن است جلوگیری کنیم و با این کار می توانیم هم از بار روانی دولت نسبت به عدم وصول مالیات و کاهش درآمدهای مالیاتی دولت بکاهیم و هم با بسط و گسترش این فرهنگ عمومی به آبادانی کشور کمک کنیم تا از این طریق هم دولت نسبت به مالیاتهای وصولی رضایت کامل را داشته باشد و هم مردم نسبت به پرداخت آن با اطمینان خاطر عمل کنند.

سازمان امور مالیاتی