به گزارش خبرنگار پایگاه خبری بانک و صنعت، وبینار تخصصی با موضوع همکاری متقابل بانک ها و فین تک ها با هدف طراحی نسل نوین زیست بوم بانکی 17 تیرماه 99 برگزار شد. در این رویداد مجازی که با حضور "فرهاد اینالویی"، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین، "مهدی عبادی"، دبیر انجمن فین تک ایران و "امیر عسگری"، مدیرعامل بنیاد خوارزمی و هم بنیانگذار مرکز نوآوری بانک رفاه، بیش از 90 دقیقه به طول انجامید چارچوب انتفاع متقابل در توسعه زیست بوم بانکی کشور مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.
عسگری در ابتدای این وبینار گفت: همکاری متقابل بانک ها و فین تک ها با هدف طراحی نسل های نوین سیستم های زیست بوم بانکی یکی از موضوعاتی است که همواره از سوی سیستم بانکی و فین تکی کشور مورد سوال بوده است. تغییر نسل های بانکی یکی از مسائلی است که ما در سالیان اخیر در سیستم بانکی کشور شاهد آن بودیم. همچنین، ما شاهد بروز تغییراتی در سیستم های بانکی و همینطور تغییرات نسل های نوین در حوزه کسب و کارهای نوپا در حوزه فناوری های مالی هستیم. این تغییر نسل و دگردیسی منجر به اتفاقات مثبتی در این حوزه گردید و باعث شد که این تعامل به نحوی شکل بگیرد که دستاوردهای آن هم برای اکوسیستم بانکی و هم برای استارتاپ ها و کسب و کارها مفید واقع شود.
وی افزود: این موضوع تا حدودی موضوع پرچالشی محسوب می شود چراکه بسیاری معتقدند تعامل در سیستم بانکی با هدف ایجاد ارتباط با فین تک ها و یا هر نوع تحول نوآورانه جدید به خوبی شکل نگرفته است و عده ای نیز معتقدند که اساساً این تعامل شکل نخواهد گرفت. وی ادامه داد: در سال های اخیر بسیاری از بانک ها با محصولات جدید و دگرگونی های جدیدی مواجه شده اند. در این میان یک سری تعاملات و تقابلات صورت گرفته است که اگر این تعاملات به نحو بهینه تعریف شود قطعا تاثیرات بسیار مثبتی خواهد داشت.
عسگری تصریح کرد: اتفاقاتی که در بانک ایران زمین رقم خورده است اتفاقات بسیار مثبتی در حیطه اکوسیستم نوآوری است و برای بانک ها در سال های گذشته مشتریانی با حاشیه امن وجود داشت اما به مرور کسب و کارهای جدیدی وارد زیست بوم بانکی و زیست بوم فناوری شد و این موضوع سیستم بانک و سیستم های نوآوری را دچار دگرگونی ساخت.
فرهاد اینانلویی، معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین در ادامه این وبینار تخصصی گفت: اوایل دهه هشتاد که بانک های خصوصی هنوز پا به عرصه وجود نگذاشته بودند بانکداری مسیر سنتی خود را می پیمود که بیشتر شعبه محور بوده و اکثر خدماتی که از طرف بانک ها ارائه می شد خدمات لوکال و محلی به مشتریان سنتی بود.
وی افزود: اصل تغییرات در سیستم بانکی ایران با ظهور بانک های خصوصی به وجود آمد. ظهور بانک های خصوصی و فرهنگ جدیدی که از سوی آنها ارائه شد اولین قدم ها در راه بانکداری نوین بود. همچنین، تکریم مشتریان چیزی بود که تا پیش از این در سیستم بانکی ایران ظهور نکرده بود. تا پیش از ظهور بانک های خصوصی مشتریان ناگزیر به تحمل صف های طولانی برای انجام تراکنش های مالی بودند و بانک ها کاملا بصورت شعبه محور به ارائه خدمات می پرداختند. بانک های خصوصی کار خود را با تکریم مشتری شروع کردند و در سال 83 و 84 به سمت بانکداری الکترونیک رفتند و سعی کردند خدمات جدیدی را بر اساس بستر وب به مشتریان بانکی ارائه کنند که این امر منجر به تولد اینترنت بانک ها در سیستم بانکی ایران شد ولی همچنان تفکرات شعبه محور بر نظام بانکی ما حاکم بود و پرداخت الکترونیک آن طور که باید برای عموم صورت نمی پذیرفت و هرچقدر که به سمت جلوتر پیش رفتیم علاوه بر سیستم های پرداخت سیستم های مدرن بانکداری الکترونیک نیز رشد و نمو پیدا کردند و خدمات از سمت شعبه به سمت کانال های الکترونیکی رفت و در حال حاضر نیز در موقعیتی هستیم که به طور متوسط بیش از 90 درصد از تراکنش های بانک ها در بیرون از شعبه انجام می گیرد که گویای عدد بسیار بزرگی در سیستم بانکی کشور است.
معاون فناوری اطلاعات بانک ایران زمین تصریح کرد: در بانک ایران زمین نیز در حدود 97 درصد از خدمات بانکی در بیرون از شعبه های بانکی صورت می گیرد ولی در حال حاضر مسئله حائز اهمیت این است که مشتری بتواند سرویس های متنوعی در خصوص بانکداری الکترونیک دریافت کند و این درحالیست که در بیشتر بانک ها خدمات یکسانی برای مشتریان وجود دارد، به گونه ای که مشتری با مراجعه به بانکی با یک یا 5 سال سابقه خدمات یکسانی دریافت می کند و این امر ناشی از فقدانی به نام نوآوری در سیستم بانکی است، چراکه نوآوری در بانک ها مدتهاست که از بین رفته است و بانک ها در حال حاضر آنطور که باید و شاید نوآوری کافی را ندارد. همچنین محصولات جدیدی از سمت بانک ها به مشتریان ارائه نمی شود و این امر یک دلیل بسیار واضح دارد و آن این است که هزینه تولید محصول بسیار زیاد بوده و بنابراین بانک ها نیاز به ایجاد تغییر در مدل های کسب و کاری خود دارند.
وی افزود: بانکداری دیجیتال در تمام دنیا حلقه مفقوده سیستم های بانکی را تشکیل داد و نظام بانکی ایران نیز در حال حاضر در ابتدای این راه قرار دارد و این موضوع چند سالی است که در دنیا رونق گرفته است و بازیگران جدیدی را وارد اکوسیستم بانکی کرده است به گونه ای که سیستمی که تا پیش از این بین بانک و مشتری بود در حال حاضر یک موجود جدید تحت عنوان فین تک را در برمی گیرد و فین تک سیستمی است که می تواند چالش های میان مشتری و بانک را حل و فصل نماید.
در ادامه عسگری به سه نسل نوآوری در سیستم بانکی اشاره کرد و گفت: ما سه نسل اکوسیستم نوآوری را در ایران شاهد بودیم که کسب و کارهای لایه اول، لایه دوم و لایه سوم را دربر می گرفت. در لایه اول چیزی که شکل گرفت بیشتر کپیبرداری از بیزینس های مشابه خارجی بود که بر اساس فقدان آن در ایران این امر را می طلبید. پس از آن فین تک ها جا افتادهتر شدند و حوزه فعالیت آنها تخصصی تر شد به گونه ای که وارد یکسری فعالیت های شدند که شکل نظم یافته تری را می طلبید.
مهدی عبادی، دبیر فین تک ایران در مورد شباهت برخی کسب وکارهای فین تکی در ایران با مشابه خارجی خود و تعامل فین تک ها با سایر نهادها گفت: بیزینس ها بر اساس شرایط جامعه و نیاز بازار و امکاناتی که در اختیار آنهاست شکل می گیرند. زمانی که در دو جامعه متفاوت نیازها و شرایط و امکانات شبیه به هم باشند احتمالاً ظهور کسب و کارهای شبیه تر نیز در این دو جامعه بالاتر است. به طور مثال زمانی که «اوبر» به وجود آمد کسب و کارهای مشابه آن در مناطق مختلف دنیا به دلیل نیازهای مشابه به وجود آمد. در حوزه فین تک نیز به طور مثال PayPal از سمت سایت پرداخت کننده روی درگاه پرداخت وارد شد و وارد سیستم های Card not present شد. در ایران نیز از سال 88 استارتاپ هایی که در حوزه پرداخت شکل گرفت به دلیل اینکه این نیاز در ایران نیز وجود داشت سعی کردند به مرور مسیر PayPal را در پیش بگیرند اما شرایطی که در ایران داریم و محدودیت هایی که وجود دارد اجازه نداده که این استارت آپ ها به سمت حوزه های دیگر بروند و کندی عملکرد رگولاتور باعث عدم شرایط لازم برای مهیا شدن این استارتاپ ها شده است، اما به محض اینکه در حوزه های دیگر این اتفاق افتاد مانند ارائه API از سمت بانک ها بلافاصله کسب وکارهای دیگری نیز در این زمینه شکل گرفت. به طور مثال در حوزه بانکداری روزمره استارتاپ هایی را داریم که موبایل بانک هایی ارائه می کنند که بیش از موبایل بانکِ خود بانک ها در حال استفاده هستند یا به طور مثال استارتاپ هایی را داریم که در زمینه تسهیلات در حال فعالیت هستند و عمدتاً تسهیلات خُرد را در برمی گیرد. این استارت آپ ها امسال طرفداران بیشتری را پیدا کرده اند و احتمالاً کسب و کارهای بیشتری در این حوزه خواهیم داشت.
وی همچنین افزود: این نیازها هستند که کسب و کارها را تشکیل می دهند و این نیازها چون شبیه به یکدیگر هستند لذا در همه جای دنیا کسب و کارها نیز شبیه به یکدیگر به وجود می آیند ولی ممکن است در جزئیات تفاوت هایی را داشته باشند که این به دلیل شرایط محیطی است که پیرامون استارت آپ ها وجود دارد و متغیر بودن نیاز بازار آنهاست.
