بانک و صنعت، چند روز به مهلت 180 روز امریکا برای اعمال تحریم های ایران باقی مانده است. تحریم هایی که صادرات نفت کشور را دچار اختلال خواهد کرد. هنوز مشخص نیست میزان صادرات نفت چقدر کاهش خواهد یافت. هند و چین و کره جنوبی به عنوان واردکنندگان نفت ایران طی ماه های گذشته صحبت های مختلفی مطرح کرده اند اما هنوز از اقدامات اساسی و قطعی خبری نیست. ماهنامه انرژی مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی به بررسی رویکرد هند برای استمرار واردات نفت از ایران پرداخته است.
طبق این گزارش، دولت هند علیرغم فشارهای آمریکا برای جلوگیری از صادرات نفت خام ایران، به مذاکرات با آمریکا جهت اخذ معافیت و ادامه واردات نفت خام از ایران امیدوار است. هند یکی از مشتریان مهم نفت خام ایران محسوب می شود. این ک شور در 6ماهه اول سال 2018 به طور متوسط 580 هزار بشکه در روز از نفت خام مورد نیاز خود را از ایران وارد کرده است (بلومبرگ). به دنبال خروج آمریکا از برجام و تلاش برای کاهش خرید نفت ایران و متعاقب آن افزایش قیمت نفت خام، هزینه واردات نفت خام کشور هند نیز افزایش یافته است. این مسئله سبب شد تا دولت هند به دنبال معافیت از تحریم های آمریکا باشد و به خرید نفت از ایران ادامه دهد. در این گزارش رویکردهای هند برای تداوم واردات نفت از ایران بررسی می شود.
این گزارش همچنین می نویسد: هند دومین مشتری نفتی بزرگ ایران پس از چین است. واردات از ایران یکی از منابع مطمئن عرضه برای هند محسوب می شود. ضمن اینکه بسیاری از پالایشگاه های این کشور برای پالایش نفت خام ایران تجهیز شده اند. لذا تأمین نفت مورد نیاز از سایر منابع، هزینه واردات هند را افزایش خواهد داد. واردات نفت خام از ایران و دسترسی به سیستم مالی آمریکا برای هند اهمیت زیادی دارد، لذا کسب معافیت از تحریم های آمریکا در قبال واردات نفت خام از ایران برای دولت هند اهمیت ویژه ای دارد. بنابراین محور مذاکرات هند و آمریکا دریافت مجوز ادامه خرید نفت از ایران پس از نوامبر 2018 و اقدامات لازم برای کاهش مازاد تجاری با آمریکا، منابع جایگزین واردات نفت خام و قیمت واردات نفت خام است.
براساس گزارش بلومبرگ، با توجه به ارائه تخفیف قیمت فروش نفت خام، امکان فروش اعتباری نفت خام و تسویه سه ماهه بهای نفت خام وارداتی و حذف هزینه حمل ونقل توسط ایران، باعث شده منابع جایگزین نفت ایران برای دولت هند بسیار دشوار شود. لذا دولت هند تمایل دارد که بخشی از پالایشگاه های این کشور همچنان نفت خام مورد نیاز خود را از ایران تأمین کنند تا با توجه به افزایش قیمت ها، هزینه واردات افزایش کمتری داشته باشد. شرایط اقتصادی مناسب واردات نفت خام از ایران، روند فزاینده تقاضای نفت هند و تبعات سیاسی افزایش هزینه واردات و افزایش قیمت سوخت در این کشور، به عنوان مهمترین عوامل برای تداوم خرید نفت از ایران ذکر شده است. درواقع حذف یک منبع واردات نفت خام مقرون به صرفه در شرایط روند رو به رشد قیمت ها، اثر قابل توجهی بر تورم و رشد اقتصادی این کشور خواهد گذاشت. به عبارت دیگر فشار ایالات متحده آمریکا به هند برای قطع واردات نفت از ایران، مشکلات اقتصادی و سیاسی قابل توجهی را برای این کشور ایجاد خواهد کرد. چراکه پیدا کردن جایگزینی برای نفت ایران، هزینه های زیادی را بر شرکت های هندی تحمیل خواهد کرد.
براساس این گزارش، دولت آمریکا چهارم نوامبر را برای قطع کامل خرید نفت ایران اعلام کرده است، اگرچه احتمال اعطای معافیت را برای برخی کشورها مطرح کرده، اما همچنان برای کشورهایی که واردات نفت را از ایران ادامه دهند، تحریم هایی در نظر گرفته است. دولت هند انتظار دارد در جریان مذاکرات دو کشور بتواند حداقل معافیت 50 درصدی واردات نفت خام از ایران را از دولت آمریکا دریافت کند. (یورو نیوز). به هرحال شرکت نفت هند، شرکت نفت بهارات و پالایشگاه مانگالور اعلام کرده اند که در ماه نوامبر 2018 وارداتی از ایران نخواهند داشت. براساس اعلام دولت هند، پالایشگاه های این کشور در مورد منابع واردات نفت خام از ایران، آمریکا و یا سایر منابع وارداتی جایگزین حق انتخاب دارند. برخی از پالایشگاه های نفت هند نظیر شرکت استار اویل، واردات نفت خام را از ایران محدود کرده است. شرکت ریالینس نیز اعلام کرده واردات نفت خام از ایران را در اکتبر یا نوامبر 2018 متوقف خواهد کرد و بخشی از نفت خام مورد نیاز خود را از آمریکا وارد خواهد کرد. همچنین شرکت ایندین اویل یک قرارداد ماهیانه خرید نفت خام از آمریکا منعقد کرده است. این رویکرد اولین گام شرکت های نفتی و پالایشی هند به سوی واردات نفت خام از آمریکا و جایگزینی آن با نفت خام ایران محسوب می شود. با این حال دولت هند تمایل زیادی به ادامه روابط تجاری با ایران به ویژه در بخش نفت دارد. به طوری که به دنبال مکانیسم های جدید واردات نفت خام و پرداخت با ارز محلی و یا تهاتر با کالاهای مورد نیاز ایران هستند. پالایشگاه های هند قبل از خروج آمریکا از برجام، بهای نفت خام وارداتی را از طریق یک بانک ایرانی _ اروپایی مستقر در آلمان به یورو پرداخت می کردند، اما اخیراً این بانک اعلام کرده که از اول نوامبر 2018 دیگر در نقل وانتقال پول نفت به ایران همکاری نخواهد کرد.
رویکرد دیگر دولت هند به منظور تداوم واردات نفت خام از ایران، صدور مجوز استفاده از نفتکش ها و بیمه های ایرانی برای شرکت های پالایشگاهی است. (رویترز) کسب معافیت خرید نفت از ایران برای هند بسیار ضروری است، چراکه محدودیت خرید نفت از ایران هزینه های تولید پالایشگاه های هند را افزایش خواهد داد و افزایش هزینه های انرژی با توجه به روند فزاینده تقاضای انرژی، برای این کشور مشکلات زیادی به همراه خواهد داشت.
