به گزارش بانک و صنعت، محدودیت های ناشی از تحریم ها از یک سو و گسترش ویروس کرونا در سطح دنیا از سوی دیگر موجب شده سطح درآمدهای کشور طی سال های اخیر به شدت کاهش پیدا کند و رونق از کسب وکارها رخت بسته و شاهد پهن شدن سایه رکود بر همه انواع فعالیت های اقتصادی باشیم.
با شیوع کرونا، کشورهای مختلف برای حمایت از اقتصاد خود، اعمال انواع حمایت ها از کسب وکارهای مختلف را شروع کردند؛ اما در ایران به دلیل مشکلات مالی، دولت نتوانست به وعده های حمایتی خود پاسخ دهد.
با توجه به این وضعیت باید دید دولت سیزدهم که تنها منبع درآمدی آن مالیات خواهد بود، چگونه می تواند در عین حال که از طریق مالیات مشکلات درآمدی خود را حل می کند، از همان طریق نیز به حمایت از کسب وکارها می پردازد.
در این ارتباط غلامحسین دوانی، کارشناس حوزه مالیات در گفت وگو با پایگاه خبری اتاق ایران از پارادوکسی که دولت آینده در آن گیر خواهد کرد سخن می گوید.
بر اساس اظهارات او هر دولتی که سر کار بیاید در یک پارادوکس گیر خواهد کرد. از یک طرف با مشکلات ناشی از کرونا مواجه است و از یک طرف مالیات تنها منبع درآمد دولت تلقی می شود. در شرایط تحریمی، دولت نمی تواند نفت بفروشد و جز درآمد مالیاتی و درآمد گمرکی ممر دیگری برای دولت قابل تصور نیست. هرچند به دلیل کاهش منابع ارزی هم چندان نمی تواند روی درآمد گمرکی حساب باز کند.
او تصریح کرد: دولت ضمن حصول درآمد مالیاتی نباید اجازه دهد کسب وکارها متوقف شوند.
دوانی با بیان این مطلب که بخش زیادی از اقتصاد از دادن مالیات طفره می روند، گفت: دولت باید از این شرایط پیش آمده استفاده کند و معافیت های مالیاتی نهادها که مخل اقتصاد هستند را لغو کند.
به باور این کارشناس مالیاتی، معافیت در هیچ شرایطی معنا ندارد چه برسد به امروز که با این همه مشکل اقتصادی مواجه هستیم. در این وضعیت باید معافیت ها لغو و درنهایت با رعایت انصاف نسبت به گرفتن مالیات اقدام شود.
او عقب انداختن صرف جرایم مالیاتی را راهکار مناسبی ندانست و ادامه داد: دولت باید راهکارهای اقتصادی را در پیش بگیرد تا به درآمد مالیاتی برسد. هرچه تولید و صنعت رونق بگیرد، سطح درآمدی دولت هم بیشتر می شود بنابراین باید نگاه ساختاری به اقتصاد داشته باشد. برای برون رفت از این مشکلات اقتصادی نباید با راهکار مالیاتی مقابله کرد بلکه باید مشکل را از طریق نهایی کردن برجام حل کنیم.
دوانی با اشاره به تحقق درآمد مالیاتی در سال گذشته تاکید کرد: دسترسی به درآمد مالیاتی امکانپذیر است به شرطی که از آنهایی که مالیاتی نمی گیرند، مالیات دریافت شود. سال گذشته با وجود کرونا تنها رقمی که در بودجه محقق شد، درآمد مالیاتی بود و حتی چیزی حدود 9 درصد هم بیشتر دریافت شد.
او شیوه دریافت مالیات بر عایدی سرمایه را نیز تقلیدی از کشورهایی دانست که توسعه یافته بوده و پیش از دریافت این مالیات زیرساخت ها و امکاناتی را فراهم کرده اند. دوانی اجرای مالیات بر عایدی سرمایه را منوط به وجود شاخص های اقتصادی دانست که درحال حاضر در اقتصاد ایران وجود ندارند.
این کارشناس حوزه مالیاتی تصریح کرد: مالیات بر عایدی سرمایه یعنی مالیات بر درآمد حاصل از اوراق بهادار، املاک و سهام و هیچ بحثی هم از اتومبیل، طلا، ارز و غیره نیست. اینکه اقتصاد مریضی داریم و عده ای برای حفظ ارزش پول خود رو به ماشین و غیره آورده اند، بحث دیگری است و دولت باید برای حل این مشکلات برنامه دیگری پیاده کند نه اینکه مالیات بر عایدی سرمایه بگیرد. بدون شک این شیوه عمل به شکس منتهی می شود و شاهد رشد اقتصاد زیرزمینی خواهیم بود.
به اعتقاد او هدف اصلی مالیات برعایدی سرمایه بورس بوده ولی چون افرادی خاص سرمایه های خود را در بازار سرمایه، برده اند، نمی خواهند این مالیات به بورس اصابت کند. چه طور می شود که در شش یا چهار ماه اول سال گذشته، عده ای بیش از 100 میلیارد در معاملات سهام برده باشند اما فقط همان نیم درصد اولیه را مالیات داده باشند.
دوانی خاطرنشان کرد: مالیات ابزار توسعه است و در هیچ کجای دنیا خود مالیات هدف نیست. اگر نتوانیم از این ابزار به درستی استفاده کنیم برعکس جواب می دهد. در این که درآمد توسعه پایدار باید درآمد مالیاتی باشد شکی نیست و باید مالیات بر هدف اصابت کند، نمی توان بخشی از اقتصاد را خودی و بخش دیگری از آن را غیرخودی تلقی کرد.