به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، عمدهترین زمینه پیدایش فرار مالیاتی در بسیاری از کشورها یکسان و مشترک بوده و معمولا مالیاتهایی که با هدف توزیع درآمد وضع میگردند دارای پایههای کمتر و نرخهای بالاتری هستند اینگونه مالیاتها قابلیت فرار فراوانی در خود نهفته دارند. افزایش نرخهای مالیاتی ضمن آنکه انگیزههای سرمایهگذاری را کاهش میدهد، زمینه لازم برای اجتناب از پرداخت مالیات و فرار مالیاتی را نیز فراهم میآورد واگر رفتارهای زیر تحقق پیدا کند موجب جرم و فرار مالیاتی محسوب می گردد .
اگر به ترازنامه و حساب سود و زیان یا دفاتر اسناد و مدارکی که برای تشخیص مالیات ملاک عمل میباشد و بر خلاف حقیقت تنظیم شده است، استناد نماید و اگر برای سه سال متوالی(پشت سر هم) اظهارنامهی مالیاتی و ترازنامه و حساب سود و زیان ارائه نکند ودر صورتی که فعالیت اقتصادی و درآمد خود را مخفی نماید.اگر مانع از آن شود که مأموران مالیاتی که به عنوان بازرس مالیاتی مکلف به انجام این امور هستند، به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود او یا اشخاص ثالث دسترسی داشته باشند. اگر مأمور وصول یا کسر مالیات پرداختکنندگان دیگر باشد و این وظیفه را در مواعد مقرر قانونی انجام ندهد و اگر معاملات و قراردادهای خود را به نام دیگران تنظیم کند یا معاملات و قراردادهای اشخاصی که موظف به پرداخت مالیات هستند را برخلاف واقع به نام خود تنظیم نماید و از کارت بازرگانی اشخاص دیگر برای فرار مالیاتی استفاده نماید و فعالیتهای خود را طوری قلمداد نماید که گویا مشمول معافیت مالیاتی بودهاست.
به طور قطع، هر شهروندی که تابع قانون بوده و مسئولیت پذیر باشد در موعد مقرر اقدام به پرداخت مالیات متعلقه می نماید چرا که می داند درآمد خود را از طریق استفاده از امکانات عمومی کشور کسب کرده و در قبال هموطنانش متعهد می باشد. همه ما باید بدانیم مشارکت در پرداخت مالیات یعنی مشارکت در اداره کشور و در نظر گرفتن ضمانتهای اجرایی محکم برای فرار مالیاتی، به منظور کاهش تکرار این جرم است و با این ضمانتهای اجرایی جلوی فرار مالیاتی گرفته میشود و انگیزهی فرار مالیاتی کاهش پیدا میکند .
در قانون مالیات های مستقیم از مواد 274 تا 279، جرایم مالیاتی را به طور مشخص تعیین و مرتکب یا مرتکبان حسب مورد، به مجازاتهای درجه شش محکوم می گردند.
در هر صورت با توجه به اینکه در سالهای اخیر مبارزه با جرائم مالیاتی کلان و گسترده به عنوان یکی از مظاهر و مصادیق مهم جرائم اقتصادی به یکی از راهبردهای اصلی کشورمان در مسیر پیشرفت و عدالت مبدل گشته است بدون تردید بهرهمندی از یک نظام کیفری کارآمد و منسجم در مقابله با جرائم مالیاتی به بهبود عملکرد نظام مالیاتی کمک قابل توجهی میکند.
ساده سازی و قابل درک بودن قوانین مالیاتی، مقررات، دستورالعمل ها، آیینامه ها و بخشنامه های مالیاتی و مکانیز کردن سیستم های مالیاتی، می تواند بستر مناسب برای ارتقای تمکین مودیان مالیاتی فراهم نماید. بدون تردید در کنار فرهنگ سازی و اطلاع رسانی ،ساده سازی فرآیندها و به کارگیری ابزارهای نوین در جهت انجام امور مودیان ، مشارکت داوطلبانه مودیان در پرداخت مالیات را افزایش میدهد و موجب کاهش فرار مالیاتی میگردد.
سازمان امورمالیاتی کشور