دلار در مسیر آزمون؛ تلاشی برای تثبیت در کانال جدید

تحلیل وضعیت بازار ارز؛ از هیجان تا کنترل سازمان یافته

در هفته های اخیر، بازار ارز تهران شاهد کاهش نسبی هیجانات قیمتی و افت نرخ های ثبت شده بوده است؛ موضوعی که بسیاری از فعالان بازار آن را به کاهش انتظارات تورمی و شکل گیری ثبات نسبی در فضای سیاسی کشور نسبت می دهند. کاهش این انتظارات، تا حد زیادی ناشی از نتایج انتخابات اخیر و روی کار آمدن دولتی با رویکرد اصلاح طلبانه و متمایل به دیپلماسی ارزیابی می شود.

در فضای سیاسی جدید، چشم انداز ازسرگیری مذاکرات خارجی و تعامل با کشورهای غربی، عامل مهمی در کاهش تقاضای سفته بازانه برای ارز و ثبات روانی بازار بوده است. در نقطه مقابل، مخالفت با مذاکرات یا قدرت گرفتن گروه های ضد دیپلماسی در دوره های گذشته، همواره به عنوان کاتالیزوری برای افزایش ریسک های سیاسی و رشد نرخ ارز عمل کرده است.

نقش بانک مرکزی در مدیریت نرخ ارز

علاوه بر متغیرهای سیاسی، نقش نهاد بازارساز یعنی بانک مرکزی در هدایت بازار ارز غیرقابل انکار است. در هفته های گذشته، برخی تحلیلگران تأکید داشتند که افت نرخ ارز تنها ناشی از عوامل سیاسی نیست، بلکه به واسطه دخالت مؤثر بانک مرکزی در تقویت عرضه ارز، بازار توانسته در برابر موج تقاضا مقاومت کند.

این کنترل به ویژه از طریق تزریق ارز در قالب دلار، یورو و درهم صورت گرفته تا از ایجاد شکاف در تراز عرضه و تقاضا جلوگیری شود. گفت وگوهای غیررسمی با برخی فعالان بازار نیز نشان می دهد که بانک مرکزی سیاست حمایت از پول ملی را به صورت فعال دنبال می کند و با بهره گیری از ذخایر ارزی، اجازه جهش های ناگهانی به نرخ ارز نمی دهد.

اصلاح محدود دلار در میان افت سایر ارزها

در معاملات روز شنبه 30 تیر، بیشتر ارزهای شاخص بازار تهران روندی نزولی داشتند. یورو با افت 50 تومانی به 62 هزار و 550 تومان و پوند انگلیس با کاهش 200 تومانی به 74 هزار و 250 تومان رسید. با این حال، نرخ دلار آزاد برخلاف سایر ارزها، رشد 100 تومانی را ثبت کرد و در رقم 57 هزار و 350 تومان معامله شد. این حرکت محدود را می توان به نوعی "اصلاح یک پله ای" تلقی کرد که ممکن است نشانه ای از تلاش بازار برای حفظ موقعیت جدید باشد.

پایداری یا عقب گرد؟ چشم انداز نرخ ارز در آینده نزدیک

پرسش اصلی این روزهای فعالان اقتصادی و تحلیلگران بازار این است که آیا دلار قادر به تثبیت موقعیت خود در کانال 57 هزار تومان خواهد بود یا خیر؟ پاسخ به این سوال، وابسته به تداوم شرایط فعلی در دو جبهه سیاست خارجی و سیاست های ارزی داخلی است. اگر دولت جدید بتواند اعتمادسازی لازم را در عرصه بین الملل ادامه دهد و مذاکرات موثر و ملموسی در حوزه رفع تحریم ها پیش ببرد، احتمال تداوم ثبات در بازار ارز وجود دارد.

در عین حال، نقش بانک مرکزی در کنترل نرخ ارز نباید کم اهمیت تلقی شود. شفافیت سیاست های ارزی، استمرار تزریق ارز، و کنترل تقاضای سفته بازی از جمله عواملی هستند که می توانند به مدیریت موفق تر این بازار منجر شوند.

جمع بندی

نرخ دلار با ورود به کانال 57 هزار تومان، به مرحله حساسی از تثبیت رسیده است؛ مرحله ای که در آن تعاملات سیاسی، انتظارات تورمی، و سیاست های بانک مرکزی به صورت هم زمان نقش آفرینی می کنند. اگرچه بازار فعلاً از التهاب دور شده، اما پایداری این وضعیت مستلزم تداوم اعتمادسازی، کاهش ریسک های سیاسی و اجرای سیاست های ارزی دقیق است. در غیر این صورت، تثبیت دلار در موقعیت جدید ممکن است تنها یک استراحت کوتاه مدت در مسیر نوسان های بزرگ تر باشد.

#حسین جواهریان