به گزارش بانک و صنعت، دو ساعت پیش یک زلزله ای ضعیف، شرق تهران را لرزاند که براساس برآوردها یک جمعیت 5.5میلیون نفری آن را احساس کردند. برطبق برآوردهای اولیه مرکز لرزه نگاری کشوری در موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران، این زلزله بزرگی 3.9ریشتری داشته و مرز استانهای تهران و مازندران- حوالی بومهن در عمق 8 کیلومتری زمین لرزیده است. بومهن، رودهن و پردیس با فاصله 10کیلومتری نزدیک ترین شهرها به مرکز زلزله شرق تهران بودند.
در سال های اخیر هم بارها این منطقه شاهد زلزله های مختلفی بوده است؛ موضوعی که باعث شده نگرانی ها نسبت به یک زلزله 3.9 ریشتری بیشتر از حد انتظار باشد.
جمعیت بیشتر شده، نه زلزله ها!
برای مثال در 19 اردیبهشت سال 1399، دماوند با زلزله ای با بزرگای 5 ریشتر به لرزه درآمد و بعد از آن هم این منطقه چندین بار با زلزله های کمتر از 5 ریشتر لرزید.
اما به گفته کارشناسان، تعداد زلزله ها در این منطقه نسبت به قبل تغییر چندانی نکرده بلکه جمعیت تغییر کرده است.
مهدی زارع، استاد پژوهشگاه زلزله شناسی، به خبرآنلاین می گوید: «اینجا منطقه ای است که در سال های اخیر با پروژه های توسعه ای جمعیتش زیاد شده است و با ساخت شهر پردیس دیگر یک منطقه شهری بزرگ با جمعیت زیادی در شمال شرقی تهران زندگی می کنند. این ها موجب شده جمعیت قابل ملاحظه ای نسبت به قبل هر زلزله کوچکی در این منطقه را احساس کنند. در نتیجه این که مردم حس کنند تعداد زلزله ها بیشتر شده اتفاقی کاملا طبیعی است. چون در این سال ها جمعیت به سرعت زیاد شده است.»
توسعه غلط در شمال شرقی تهران و خطر زلزله ها/ زارع: «ایران در دوره پرلرزه ای قرار دارد»
براساس آخرین سرشماری جمعیتی در سال 1395، در شهر پردیس 270هزار نفر، در دماوند 125هزار نفر و در شمیرانات هم 50 هزار نفر زندگی می کنند؛ این یعنی با توسعه صورت گرفته در سال های گذشته نیم میلیون نفر در شمال شرقی تهران، کنار گسل زندگی می کنند.
همچنین به گفته استاد پژوهشگاه زلزله شناسی 5 میلیون نفر هم در مناطق شرقی تهران زندگی می کنند و در خطر لرزه های احتمالی هستند.
زارع درباره توسعه پردیس می گوید: «توسعه در این منطقه کار کاملا اشتباه بود، حتی گروهی از خود مسئولان هم خودشان به اشتباه بودن این تصمیمات اشاره کرده اند؛ این کار بسیار بسیار غلط است. مسکن مهرهای زیادی در این شهر ساخته اند که در مقابل زلزله بسیار آسیب پذیرند. در زلزله اردیبهشت 1399 دماوند، در حالی که دماوند خسارتی ندیده بود به به برخی مسکن مهرها در شهر پردیس آسیب وارد شد. وقتی یک شهر جدید احداث می کنید همه این نوع گرفتاری سر آن خالی می شود، ما حتی می بینیم که این شهر آب ندارد و مجبور هستند با طرح های انتقال آب به آن آب برسانند.»
ایران در دوره پرزلزله ای قرار دارد
شهر پردیس در حالی توسعه یافته و جمعیت افزایش پیدا کرده است که در 200 سال گذشته با زلزله های سهمگینی روبرو شده است.
سال 1209 و 1309 شمسی این منطقه در بخش تلاقی گسل مشا و شمال تهران، با زلزله هایی که بزرگای آن ها به ترتیب 7 و 5.3 ریشتر برآورد شده لرزیده است.
زارع دراین باره می گوید: «زلزله 1830 میلادی مهمترین زلزله ای است که 200 سال پیش در این منطقه رخ داده است، الان 191 سال از آن زلزله می گذرد و این اتفاق مهمترین زلزله ای بوده که به تهران امروزی آسیب وارد کرده است. کانون آن زلزله خیلی نزدیک به منطقه کنونی است. البته برخی زلزله 1830 را به گسل مشا و برخی دیگر به ادامه گسل شمال تهران ارتباط می دهند.»
به گفته کارشناسان، حالا چند سالی است که ایران در دوره پرزلزله ای قرار گرفته و بیشتر از قبل در خطر چنین حوادثی است، به همین دلیل هم به گفته آن ها نیاز به انجام اقدامات فوری وجود دارد.
استاد پژوهشگاه زلزله شناسی می گوید: «در علم زمین شناسی یک بازه زمانی کم رخداد و پررخداد وجود دارد. از لحاظ آماری تقریبا از سال 2016 میلادی ما در ایران وارد دوره پررخدادتر و دوره پرزلزله تر شدیم، این البته به این معنا نیست که قبل از این پنجره زمانی هیچ زلزله ای رخ نداده است.»
او افزود: «امیدوارم دولت جدید متوجه بشود متمرکز کردن جمعیت به سمت تهران کار اشتباهی است و وزیر راه و شهرسازی جدید سیاستی را انتخاب کند تا بعد از چهار سال روند افزایشی و استقرار جمعیت در شهرک ها متوقف شود و از بعد چهار سال ببینیم دولت روندی برای غیرمتمرکز کردن جمعیت در تهران طی کرده است.»
