پته کرمان یکی از معروفترین و ارزشمندترین نوع از صنایع دستی دیار کریمان است که حالا دارد به فراموشی سپرده می شود و به اذعان بسیاری از کارشناسان و هنرمندان این رشته، اگر چاره ای برای آن اندیشیده نشود همین زودی هاست که به سرنوشت منسوخ شده ها! دچار شود چرا که هم اکنون تنها در گوشه و کنار شهر کرمان عده ای در کارگاههای خانگی بدون هیچ نظارت و حمایتی پارچه های پته را سوزن می زنند.
هر چند از تاریخ دوخت اولین پته در کرمان اطلاعات چندان دقیقی وجود ندارد اما گفته می شود قدیمی ترین پته ای که در کرمان دوخته شده هم اینک بر روی مقبره شاه نعمت الله ولی نگهداری می شود؛ این پته در مدت زمان هشت سال توسط 16 دختر کرمانی دوخته و از طرف "شهاب الملک" در زمان قاجار به شاه نعمت الله ولی اهدا شده است.
در همین حال، اگر چه در باب نابودی این رشته از صنایع دستی، بسیار گفته ها بوده که البته نشنیده هم باقی مانده اما برای کسانی که به نوعی به این هنر علاقمند هستند شاید جالب باشد که بدانند برای دوخت یک پته چه مراحلی طی می شود در این باره با یکی از فعالان این هنردستی به گفت و گو نشستیم.
نسرین عالم زاده که به گفته خودش تنها از روی عشق و علاقه شخصی و نه به عنوان یک منبع درآمد سالهاست که در این زمینه مشغول است در ابتدا به پیدایش نقش و نگارهای پته اشاره کرده و می گوید: این هنر ریشه در تاریخ ما دارد.
اگر به تصاویری که از پادشاهان قدیم به جا مانده مثل عکس های نادرشاه افشار دقت کنید گل بوته هایی از جقه (یکی از نقوش معروف و پر کاربرد در پته) بر روی لباسش مشاهده می کنید که به آن "جُقه نادری" می گویند حتی کت و دامنهایی که زنان شاهان هم استفاده می کردند طرح هایی از این نقوش را دارد.
پته ریشه در فرهنگ و اعتقادات کرمانی ها دارد
وی با بیان اینکه هنر پته دوزی در کشور متعلق به کرمانیهاست اظهار می کند: پته ریشه در فرهنگ و اعتقادات مذهبی ما دارد.
این هنرمند کرمانی می گوید: مثلا نقش دایره مانند میان پته که به آن خورشیدی می گویند نمادی از خورشید است و نقوشی که در چهار گوشه آن به شکل نیم دایره وجود دارد نمادی از هفت طبقه زمین است.
پته کرمان مجموعه ای از خورشید و هفت آسمان را در حالی در خود جای داده است که به آن نمادی از هفت آسمان نیز لقب داده اند
هنرمند کرمانی
وی اضافه می کند: نقش بازو بندی هم که در پته ها کاربرد زیادی دارد و قشنگترین و بهترین طرح به حساب می آید کنایه ای از بازوبند حضرت امیر(ع) است.
عالم زاده ادامه می دهد: چون کرمان منطقه ای گرم و خشک بوده و گل و سبزه در آن زیاد نمی روید بانوان کرمانی این گل ها را بر روی پته ها پیاده می کرده و می دوخته اند و از این پارچه ها برای استفاده و تزیین خانه های خود استفاده می کردند.