در سال 2019 پنج مورد از شایع ترین موارد سرطان در بین مردان عبارت بوده اند از: پروستات، روده بزرگ، مثانه، ریه و معده و پنج مورد از شایع ترین موارد سرطان در بین زنان را سرطان های پستان، روده بزرگ، رحم، دهانه رحم و لوسمی تشکیل می دادند.
حدود 65 درصد از مرگ های ناشی از سرطان ریه بدلیل مصرف سیگار است. عفونت های ویروسی ایجاد کننده سرطان همانند HCV,HBV,HPV ( هپاتیت های ویروسی نوع A,B و پاپیلوما ویروس) مسئول حدود 20 درصد مرگ ناشی از سرطان در کشورهای با درآمد کم و متوسط هستند.
با افزایش امید به زندگی و افزایش درصد سالمندی در جمعیت کشور انتظار می رود موارد بروز سرطان در دهه آینده به دو برابر فعلی افزایش یابد.
از مهم ترین و شایع ترین سرطان ها در ایران می توان به سرطان پوست، پستان در زنان، پروستات در مردان و روده بزرگ در هر دو جنس اشاره کرد.
مهم ترین دلایل افزایش بروز سرطان در ایران و جهان، افزایش امید به زندگی و افزایش تعداد سالمندان، تحولات اقتصادی، صنعتی شدن جوامع باعث تغییراتی در شیوه زندگی شامل افزایش مصرف دخانیات، رژیم غذایی ناسالم (به ویژه مصرف کم میوه و سبزیجات، غذاهای چرب و پرکالری)، کم تحرکی، افزایش وزن شده و طی همه گیری کووید 19 هر روز به شمار افراد چاق و دارای اضافه وزن افزوده شده است.
نکته مهم این است که بیش از 40 درصد مرگ های ناشی از سرطان، با تغییر سبک زندگی و اجتناب از عوامل خطر اصلی، قابل پیشگیری هستند.
مهم ترین عوامل خطرساز قابل پیشگیری از سرطان عبارت اند از: مصرف سیگار، افزایش وزن و چاقی، رژیم غذایی نادرست شامل مصرف زیاد نمک و گوشت قرمز و چربی و مصرف کم میوه و سبزی ها، کم تحرکی، برخی عفونت های ویروسی و مزمن مثل ایدز، هپاتیت B، C، HPV که در ایجاد سرطان های کبد، سرویکس، لنفوم و … دخیل است، دودهای داخل منزل ناشی از احتراق ناقص سوخت های جامد، اشعه های مضر و غیر یونیزان خورشید(uv)، آلودگی هوا
با توجه به روند افزایشی موارد ابتلا به سرطان، برنامه ریزی به منظور کنترل سرطان با محورهای پیشگیری، تشخیص زود هنگام، تشخیص و درمان صحیح و مراقبت های تسکینی ضروری به نظر می رسد.
پویش ملی مبارزه با سرطان از هشتم تا پانزدهم بهمن، با هدف تلاش برای حفظ جان انسان ها از میلیون ها مرگ و میر قابل پیشگیری به واسطه بروز انوع سرطان و با شعار «فاصله ها را کم کنیم» اجرا خواهد شد.
پویش ملی مبارزه با سرطان فرصتی است تا با اجرای برنامه های آموزشی، ترویجی و غربالگری در سطوح بهداشتی بتوانیم گام موثری در راستای کنترل این بیماری برداریم.
لذا از همه افراد، خانواده ها، سازمان های دولتی و غیر دولتی و مردم نهاد، دعوت می کنیم به این پویش بپیوندند و با رعایت سبک زندگی سالم از سرطان پیشگیری کنند و چنانچه خود و اطرافیان ایشان به سرطان مبتلا هستند نیز با مراقبت و امیدواری از صدمات ناشی از آن بکاهند و مسیر بهبودی را هموار کنند.
روز شمار هفته ملی مبارزه با سرطان
8 بهمن 1400: پیشگیری از سرطان با شیوه زندگی
9 بهمن 1400: پیشگیری از سرطان با محیط سالم
10 بهمن 1400: سرطان و اهمیت تشخیص زودهنگام آن
11 بهمن 1400: سرطان و بهبود کیفیت زندگی بیماران و خانواده ها
12 بهمن 1400: سرطان و جایگاه نهادهای دولتی و حاکمیتی
13 بهمن 1400: سرطان و نقش زنان و خانواده در مدیریت آن
14 بهمن 1400: سرطان و نقش سازمان های مردم نهاد و خیریه
15 بهمن 1400: مدیریت سرطان در کودکان و جوانان