چند سال پیش زمانی که رئیس‌جمهوری ایده مسکن مهر برای خانه‌دار شدن اقشار کم‌درآمد را اعلام کرد، بسیاری از سر غرض‌ورزی سیاسی یا کم اطلاعی، اجرایی شدن آن را غیرممکن می‌دانستند اما مرور زمان به خوبی نشان داد که این طرح با عزم دولت به بزرگترین طرح عمرانی کشور تبدیل و در حال حاضر به سوی موفقیت کامل نزدیک شده است. وقتی رئیس‌جمهور ایده اهدای هزار متر زمین به هر خانوار ایرانی را مطرح کرده به نظر می‌رسد تاریخ در حال تکرار شدن است. طرحی که گفته می شود مکمل مسکن مهر است رئیس جمهور با تأکید بر عزم دولت برای حل ریشه‌ای مشکل مسکن از اجرایی شدن طرح جدید دولت برای واگذاری 1000متر زمین به هر خانوار ایرانی در آینده‌ای نزدیک خبر داد.
دکتر محمود احمدی‌نژاد با اشاره به این که ایران یک میلیون و 648هزار کیلومتر مربع یعنی 165میلیون هکتار وسعت دارد که 100میلیون هکتار آن ارتفاعات، جنگل‌ها و کویر می باشد و از 65میلیون هکتار باقی مانده 36میلیون هکتار زمین قابل کشت دارد، افزود: با این احتساب 29میلیون هکتار باقی می‌ماند که از این میزان یک میلیون هکتار برای ساختن شهرها و روستاها استفاده شده و هنوز 28میلیون هکتار دست نخورده باقی مانده است. وی خاطرنشان کرد: 20میلیون خانواده ایرانی در کشور وجود دارد که هنوز تا 3 برابر شدن جمعیت ایران جا داریم و بدون تردید می‌شود با یک نگاه مهندسی و با هزینه کمتر این کار را انجام داد و این شدنی است.
طرح جدید، مشکل مسکن را بطور کامل حل می‌کند!
برای اطلاع از چگونگی روند مطالعات طرح بزرگ دولت برای حل مشکل مسکن به سراغ معاون معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی رفتیم. میرمحمد غراوی با اشاره به این‌که طرح جدید مسکن با همکاری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در شورای‌عالی مسکن در دست مطالعه و تدوین است گفت: مهمترین اهداف این طرح شامل حل کامل مشکل مسکن در کشور، پاسخ به نیاز اقشار متوسط جامعه، اسکان دائم جمعیت خارج از محدوده شهرها در مواقع بروز حوادث غیرمترقبه، جلوگیری از پدیده حاشیه نشینی و اشتغال و شغل بیشتر در کشور از جمله مهمترین اهداف این طرح است که معاون وزیر مسکن به آن اشاره می‌کند. با اجرای این طرح در مواقع بروز زلزله این باغها می تواند مأمنی برای شهروندان باشد. او همچنین می‌افزاید: با توجه به این‌که قرار است 90درصد فضای زمین‌های یکهزار متری به باغ اختصاص یابد، این باغها می‌تواند با تأمین بخشی از نیاز خانواده‌ها به محصولات کشاورزی، زمینه صادرات محصولات کشاورزی کشور را که پتانسیل بالایی در آن داریم فراهم کند.
اما مسئله مهمی که غراوی مطرح کرد، نشان می‌دهد که دولت علاوه بر این‌که با اجرای این طرح می‌خواهد هزینه‌های سکونت شهری را کاهش دهد، در نظر دارد وضعیت موجود شهرها را نیز اصلاح کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد هزینه‌های مدیریت شهری در شهرها روزبه روز در حال افزایش است و به اجبار این هزینه‌ها را ساکنان شهرها بویژه ساکنان کلانشهرها می‌پردازند. معاون وزیر مسکن و شهرسازی گفت: براساس آمار هر فرد ساکن کلانشهر تهران سالانه حدود یک میلیون تومان هزینه بابت زندگی در پایتخت (هزینه جمع‌آوری زباله، پروانه ساختمانی، عوارض شهری و...) به شهرداری تهران می‌پردازد که با اجرای طرح جدید این هزینه‌ها به صورت قابل توجهی کاهش می‌یابد.
غراوی از سوی دیگر بحث تأمین کامل امنیت ساکنان این باغها را مطرح و خاطرنشان کرد، این مهم بطور جدی در طرح در نظر گرفته شده است. غراوی گفت: در طرح مسکن مهر گروه هدف ما اقشار کم درآمد و زوج های جوان بود ولی در طرح جدید اقشار متوسط هدف هستند و همه ساکنان شهرها و روستاها تحت پوشش آن قرار خواهند گرفت. وی تأکید کرد: موفقیت این طرح همانند مسکن مهر در گروه همدلی و همکاری همه دستگاه‌هاست. وی در پاسخ به این پرسش که برای اجرای این طرح به چه مقدار زمین احتیاج است، گفت: برای احداث باغ‌های هزار متری برای 20 میلیون خانوار ایرانی به 20 هزار کیلومتر مربع زمین دولتی نیاز است که با احتساب معابر و دسترسی‌ها و کاربری‌های عمومی این میزان به 30هزار کیلومتر مربع می‌رسد.
معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: طرح جدید مسکن با توجه به این‌که طرح بزرگی است پس از تکمیل مطالعات و تصویب نهایی در شورای‌عالی مسکن نیاز به لوایحی دیگر برای تکمیل زیر ساخت های خود دارد همچنین اصلاح برخی قوانین و مقررات موجود و اصلاح سیاست‌های شورای‌عالی شهرسازی و معماری از دیگر نیازهای طرح مذکور است. وی همچنین در پاسخ به انتقاد برخی منتقدین مبنی بر این‌که طرح جدید همان طرح باغشهرهاست که مقام معظم رهبری از اجرای آن ابراز نگرانی کرده‌اند، توضیح داد: طرح جدید مسکن با طرح باغشهرها کاملاً متفاوت است. هرچند که این طرح نیز در اراضی خارج از محدوده قانونی شهرها اجرا خواهد شد ولی در طرح باغشهرها بحث اسکان موقت مطرح بود در صورتی‌که در طرح جدید بحث اسکان دائم مطرح است ضمن این‌که تمام اصول شهرسازی نوین در اجرای این طرح لحاظ خواهد شد، به‌گونه‌‌ای که این طرح حتی نقاط ضعف شهرسازی شهرهای موجود را هم بررسی و رفع خواهد کرد. وی خاطرنشان کرد: با توجه به نگرانی مقام معظم رهبری حتی مطالعات طرح باغشهرها نیز متوقف شده است.
او همچنین در خصوص انتقاد دیگر مخالفان برای تأمین آب این باغها نیز گفت: مطالعات نشان می‌دهد ما به‌دلیل استفاده از شیوه‌های آبیاری سنتی در بخش‌کشاورزی استفاده بهینه‌ای از آب نمی‌کنیم و در صورتی که این شیوه اصلاح شود و ما در طرح جدید از شیوه‌های جدید آبیاری نوین استفاده کنیم بدون شک مشکلی برای تأمین آب آنها نداریم. او گفت این طرح پس از تکمیل مطالعات در 10 شهر کشور به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد تا نقاط ضعف و قوت آن مشخص شود. وی در پاسخ به این سؤال که واگذاری این زمین‌ها به چه صورت خواهد بود، گفت: این مسئله هنوز در دست بررسی است که آیا زمین‌ها به صورت اجاره 99 ساله واگذار یا به مزایده گذاشته شود و یا به صورت کامل واگذار شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی همچنین در خصوص شناسایی اراضی گفت: در مکان‌یابی این اراضی قطعاً قابلیت‌های موجود از جمله نوع خاک، توپوگرافی، اقتصادی بودن تأمین آب و جاده‌های دسترسی و خدمات زیربنایی برق و گاز لحاظ خواهد شد. وی همچنین ادامه داد: متقاضیان طرح مذکور اجازه ساخت بیش از یک طبقه را در این زمینه ها ندارند.
