بانک و صنعت، الگوی مصرف انرژی در بخشهای تولیدی و مصرفی کشور نامناسب بوده که منجر به جایگاه پایین ایران در بین کشورها از نظربهرهوری انرژی شده است که خود مسایل زیست محیطی را هم به همراه دارد. با توجه به بررسی مبانی تئوری و نتایج عملی راهکارهای مختلف زیست محیطی، مالیات های غیرمستقیم زیست محیطی ابزار مناسب مالی از لحاظ کارائی اقتصادی برای کاهش مصرف فرآورده های نفتی و مناسب برای استفاده در اقتصاد ایران می باشد.
مالیاتهای سبز به عنوان یکی از کاراترین و کم هزینهترین سیاستها در جهت دستیابی به اقتصاد سبز و گذار از شرایط موجود شناخته میشود. این ابزار از مزیتهای قابل توجهی برخوردار است که در صورت به کارگیری صحیح میتواند اهداف زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی را به صورت توام محقق کند. مالیاتهای سبز میتواند از طریق قیمتگذاری هزینههای زیست محیطی بر شکستهای بازاری غلبه کند، باعث افزایش کارایی و تخصیص بهینه منابع شود، محصولات سبز را رقابت پذیر کند، انگیزه توسعه نوآوریهای جدید را ایجاد کند و در مجموع رفاه اجتماعی را ارتقاء دهد. از سوی دیگر، درآمدهای این مالیاتها میتواند به عنوان یکی از منابع مالی مستمر دولت در راستای ارتقای رشد سبز و توسعه اقتصادی پایدار مورد استفاده قرار گیرد. با این وجود تحقق اهداف مالیات سبز تا حد زیادی به نحوهی به کارگیری آنها و همچنین وجود ظرفیتهای ساختاری و نهادی در کشور بستگی دارد.
با توجه به موارد مذکور می توان مهمترین فواید وضع مالیاتهای سبز را به شرح ذیل بیان نمود:1) اخذ مالیات از تولیدکنندگانی که موجب آلودگیهای زیست محیطی میشوند، میتواند به اصلاح فرآیند و سازوکارهای تولید کمک کند که در نهایت منجر به کاهش این آلودگیها و افزایش فواید اجتماعی شود.) از طریق مالیاتهای سبز این امکان به وجود میآید که تولیدکنندگان از تکنولوژیهایی که ایجاد آلودگی میکنند و مصرف انرژی آنها بالا است کمتر استفاده کنند و به سمت استفاده از فرآیند تولید کاربر حرکت کنند.) دولت میتواند با وضع مالیاتهای سبز، ضمن حداکثر کردن منافع اجتماعی، نسبت به کسب درآمدهای مالیاتی بیشتر اقدام کند.) وضع مالیات بر آلودگیهای زیست محیطی تولیدکنندگان موجب افزایش قیمت این گروه و کالاهای تولیدی میشود و این موضوع باعث میشود که مصرف کالاهای مزبور کاهش یابد.
در مجموع، با توجه به مزیتهای عمده مالیاتهای سبز، تدوین صحیح این مالیاتها و پیش بینی نحوهی اثرگذاری آنها بر فعالیتهای اقتصادی بخشهای مختلف کشور اهمیت دارد.
سازمان امور مالیاتی