به گزارش بانک و صنعت در آستانه تابستان و افزایش مصرف برق، مصطفی رجبی مشهدی، مدیرعامل شرکت توانیر، در یک نشست خبری به بیان برنامه های این شرکت برای گذر موفق از اوج بار شبکه سراسری برق کشور پرداخت. وی با اشاره به رشد بی سابقه نیاز به برق و دشواری های تأمین آن افزود: «امسال 180 برنامه عملیاتی در 6 محور تدوین شده که از توسعه نیروگاه ها تا مدیریت مصرف خانگی، صنعتی و کشاورزی ادامه دارد.»
وی خاطر نشان کرد: از جمله اقدامات مهم، افزوده شدن 8 هزار و 300 مگاوات به ظرفیت شبکه برق از ابتدای فعالیت دولت سیزدهم بوده است. افزایشی که همچنان پاسخگوی نیاز نیست، به ویژه با حضور صنایع انرژی بری که بنا بر تکلیف قانونی، باید 10 هزار مگاوات نیروگاه جدید احداث کنند. به گفته رجبی مشهدی، این صنایع در صورت تأخیر در ایجاد نیروگاه ملزم به رعایت سیاست های مدیریت مصرف می شوند، اما آن دسته که فرایند ساخت نیروگاه را آغاز کرده اند، از محدودیت های مصرف معاف خواهند بود.
وی با اشاره به بدهی 100 همتی وزارت نیرو به تولیدکنندگان برق نیز گفت: «تاکنون 30 هزار میلیارد تومان از این بدهی تسویه شده و مابقی، طبق برنامه ریزی طی سه سال پرداخت خواهد شد که 40 درصد این بدهی مربوط به بانک هاست و 60 درصد آن به شرکت های تولیدکننده برق تعلق دارد. ضمناً 40 هزار میلیارد تومان از منابع بدهی قرار است از طریق بورس انرژی تأمین شود و باقی آن از دیگر مجاری مالی.»
برنامه های تشویقی کم نظیر برای کاهش مصرف برق خانگی رجبی مشهدی، با توجه به فصل گرما و افزایش مصرف برق خانگی، تأکید کرد: «همچنان پاداش صرفه جویی برای مشترکان خوش مصرف حفظ شده است؛ اما شرایط امسال ویژه تر است.» شرکت توانیر علاوه بر پاداش نقدی که به طور مستقیم در قبوض برق خانوارهای خوش مصرف اعمال می شود، طرحی نوین را با 47 میلیون جایزه ارزشمند به اجرا گذاشته است. این جوایز متنوع علاوه بر لوازم خانگی و کالاهای هوشمند، خودرو نیز در بر می گیرد تا انگیزه صرفه جویی خانوارها بیش از پیش افزایش یابد.
وی اضافه کرد: «صرفه جویی از فروردین ماه آغاز شده و هر مشترک با کاهش مصرف نسبت به مدت مشابه سال قبل، هم از تخفیف نقدی در قبض برق بهره مند خواهد شد و هم در قرعه کشی این جوایز شرکت داده می شود.»
پاداش های ویژه برای کشاورزان در راستای حمایت از بخش کشاورزی و با توجه به نقش کلیدی آن در امنیت غذایی کشور، توانیر طرحی را برای دارندگان چاه های کشاورزی در نظر گرفته است. رجبی مشهدی گفت: «طبق مصوبه هیئت وزیران، چنانچه چاه های کشاورزی حداقل 5 ساعت در روز مشارکت در طرح مدیریت مصرف برق داشته باشند، برق باقی مانده 19 ساعت رایگان محاسبه می شود. مشارکت بیشتر، پاداش نقدی مازاد را به دنبال خواهد داشت.»
برخورد با مراکز غیرمجاز استخراج رمزارز یکی دیگر از دغدغه های جدی شرکت توانیر، مقابله با مصرف برق غیرمتعارف ناشی از فعالیت غیرمجاز استخراج رمزارز است. مدیرعامل توانیر در این زمینه گفت: «شناسایی حدود 8 هزار مرکز غیرمجاز ماینر نشان از مصرف بالای این مراکز دارد که معادل 800 مگاوات برق است. جبران این مصرف، به نیروگاه با ظرفیت 1100 مگاوات نیاز دارد که فشار مضاعفی بر تأمین برق کشور وارد می کند.»
بر اساس قانون جدید، دستگاه های کشف شده نه تنها جمع آوری و امحا می شوند، بلکه صاحبان آنها معادل 100 برابر تعرفه برق جریمه می شوند. البته مراکز مجاز، تنها در بازه زمانی 12 شب تا 7 صبح مجاز به فعالیت هستند و چنانچه برق مورد استفاده خود را از طریق تابلوهای برق سبز تأمین کنند، محدودیتی متوجه آن ها نخواهد بود.
سیاست تعرفه ای و حمایت از مشترکان کم مصرف مطابق اعلام رجبی مشهدی، تعرفه برق در سال جاری افزایشی نخواهد داشت. وی اظهار داشت: «منطق محاسبه تعرفه برق بر اساس الگوی مصرف است. مشترکانی که مصرف خود را مطابق با الگو حفظ کنند، از تعرفه یارانه ای بهره مند خواهند شد. اما برای مصرف کنندگان بالاتر از الگو، تعرفه به صورت پلکانی افزایش می یابد. همان گونه که آمار نشان می دهد، تنها 2.5 درصد از مشترکان کشور - کمتر از یک میلیون خانوار - بیش از دو برابر الگوی مصرف برق دارند و باید بهای بیشتری پرداخت کنند.»
تغییر ساعات ادارات و تأثیر بر مدیریت مصرف در سال جاری، همانند سال های گذشته تغییر ساعت کاری ادارات از موضوعات مورد توجه است. مدیرعامل توانیر در این باره اعلام کرد: «طبق مصوبه هیئت وزیران، تغییر ساعت کاری ادارات از خردادماه اجرا خواهد شد. برنامه ریزی بر این اساس از 15 خرداد آغاز می شود و چنانچه تغییری در سیاست ها حاصل شود، اطلاع رسانی خواهد شد.»
سرمایه گذاری و توسعه صادرات برق یکی از بخش های مهم نشست خبری، برنامه توانیر برای مشارکت بخش خصوصی در صادرات و ترانزیت برق بود. رجبی مشهدی با اشاره به ظرفیت قابل توجه برق کشور، گفت: «در مرحله نخست امکان صادرات 300 مگاوات برق به کشورهای همسایه همچون افغانستان، پاکستان، ترکیه و عراق فراهم شده است. این امر می تواند سرمایه گذارای در بخش انرژی های تجدیدپذیر را نیز توسعه دهد. به گونه ای که تولیدکنندگان برق تجدیدپذیر قادر خواهند بود 8 ماه برق خود را صادر کنند و 4 ماه باقی مانده را در بازار داخل عرضه نمایند.»
وی افزود: «در سال گذشته 600 مگاوات برق با ترکیه تبادل شد و برنامه هایی برای تبدیل این همکاری به سطح تجاری و راه اندازی بازار منطقه ای برق تدوین شده است. همچنین پیش بینی می شود امسال 500 مگاوات واردات برق از ترکمنستان و ارمنستان محقق شود.»
جمع بندی تدابیر وزارت نیرو و شرکت توانیر برای عبور کم تنش از پیک تابستان در کنار پیگیری وصول مطالبات و استفاده بهینه از ظرفیت صادرات برق، نقش اساسی در ثبات و پایداری شبکه برق کشور خواهد داشت. با توجه ویژه به اصلاح ساختار تعرفه ها، اعمال مشوق های گسترده برای کاهش مصرف خصوصاً در بخش خانگی و کشاورزی، و مقابله جدی با مصرف غیرمجاز رمزارز، امید می رود تابستان 1403 برای مشترکان ایرانی همراه با برق رسانی پایدار و جوایز ارزنده صرفه جویی باشد.
#حسین جواهریان
