به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، در اهمیت فرش تبریز و تجار آن باید گفت که نخستین گام‌ها برای صادرات فرش، توسط تجار تبریزی برداشته شد، به گونه‌ای که سرایی موسوم به «والده خانی» در استانبول دوره عثمانی توسط تجار تبریزی در 150 سال قبل ایجاد و به مرکز اصلی تجمع تجار ایرانی برای تجارت با امپراطوری عثمانی و کشورهای اروپایی تبدیل شد.
همچنین در تبیین قدمت و پویایی تجارت فرش در تبریز، ذکر این نکته خالی از لطف نیست که نخستین بار تجار فرش تبریز بودند که در نمایشگاه‌های بین المللی فرش جهان در «وین»، پایتخت اتریش، در نیمه دوم قرن نوزدهم، به نمایندگی از کشورمان غرفه دایر کردند.
تبریز یکی از قطب‌های بافندگی بسیار با اهمیت ایران در زمینه قالی‌بافی است. فرش‌های آن، چه آن‌هایی که زینت‌بخش موزه‌های معتبر جهان هستند و یا در مجموعه کلکسیونرهای مشتاق جای گرفته‌اند، یا آن‌هایی که در مقیاس زیاد و در کیفیت تجاری سر از بازارها و چهار سوق‌ها داخل کشور و سایر نقاط جهان در می‌آورند، همواره خوش اقبال و مشتری پسند هستند.
در سال‌های اخیر بافنده‌های چیره‌دست تبریزی به تولید فرش‌های گل ابریشم بسیار ظریف با رج‌شمار 50 و60 در مقیاس وسیع روی آورده‌اند. این گونه فرش‌ها که برخی با چله‌های ابریشمی هستند، بیشتر با طرح‌های لچک و ترنج و با رنگ‌های غالباً بژ روشن و نخودی بافته می‌شوند و در رنگ‌آمیزی گل‌ها و نگاره‌ها از رنگ‌های سرخابی، عنابی و زیتونی به فراوانی استفاده می‌شود.
فرش‌های تبریز در هفتاد سال اخیر اغلب با طرح‌های گلدانی، درختی، محرابی، قندیل دار، حیوان‌دار، شکارگاه، هراتی، شاخ و برگی، گل فرنگ، بندی خشتی یا قاب‌قابی، منظره‌بافی، قاب‌قرآنی و نقش‌های هندسی از کوچک‌ترین تا بزرگترین اندازه‌های ممکن بافته شده‌اند.
در حال حاضر تبریز به عنوان کانون اصلی عرضه فرش‌های شهر‌باف آذربایجان شناخته می‌شود و مرکز بزرگ تولید کنندگان نامور و صاحب نامی شده که فرش آذربایجان به آن می‌بالد.
حال بر پایه چنین انباشت تجربه و هنری، مدیریت ارشد آذربایجان شرقی با همکاری و مسئولیت سازمان صنعت، معدن و تجارت استان و هفت اتحادیه فعال در حوزه فرش تبریز، نمایشگاه بین المللی ملی فرش تبریز را با حضور شرکت‌های داخلی و چهار کشور خارجی در محل دایمی نمایشگاه بین المللی تبریز در مرداد ماه امسال برگزار کردند تا علاوه بر معرفی هر چه بهتر فرش تبریز، محملی نیز برای تبادل فکر، ایده، طرح و قراردادهای مالی میان فعالان فرش کشور ایجاد شود.
اهمیت برگزاری نمایشگاه بین المللی ملی فرش تبریز زمانی دوچندان می‌شود که بدانیم از زمان انتخاب تبریز به عنوان "پایتخت جهانی فرش دستباف" طی سال های قبل اقدام شایسته و متناسبی با آن انجام نشده و برگزاری این نمایشگاه می‌تواند از این منظر نیز حایز اهمیت باشد.
مراحل اجرایی نمایشگاه بین المللی فرش دستباف ایران – تبریز با همکاری سه جانبه استانداری آذربایجان شرقی، مرکز ملی فرش ایران و سازمان صنعت معدن و تجارت استان با تشکیل 6 کمیته کلید خورد و دهم مرداد ماه سالحاری پس از 10 سال وقفه به منظور ایجاد فضای مناسب جهت تبادل آخرین دستاوردها و تجهیزات علمی در زمینه تولید فرش دستباف در 2 سطح عرضه و نمایش آخرین تولیدات برتر از نظر طرح، نقش، رنگ و بافت و شناسایی و ایجاد بسترهای لازم جهت حضور در بازارهای جدید خارجی در حضور رئیس جمهور و وزیر صنعت، معدن و تجارت در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تبریز و در فضایی به وسعت 10هزار مترمربع و متشکل از 46 غرفه افتتاح شد.
دستور رئیس جمهور برای حل مشکلات تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش
دکتر حسن روحانی در جریان سفر به استان آذربایجان شرقی با حضور در نمایشگاه فرش دستباف تبریز، بعد از مراسم افتتاح از غرفه‌های مختلف این نمایشگاه بازدید کرد و ضمن گفت‌وگو با تولیدکنندگان و صادرکنندگان فرش، برای حل مشکلات و دغدغه‌های آنان دستورات لازم را صادر کرد.
یکی از جلوه های ویژه این نمایشگاه رونمایی از بزرگترین فرش دستباف جهان به متراژ 2 هزار متر مربع حاصل تلاش بی وقفه و هفت ساله 230 نفر از هنرمندان تبریزی با بیش از یک میلیارد گره ترکی بود که مورد بازدید دکتر حسن روحانی قرار گرفت.
بازدید وزیر صمت از نمایشگاه بین المللی فرش تبریز
وزیر صنعت معدن و تجارت در روز دوم سفر خود به تبریز به طور اختصاصی از نمایشگاه بین المللی فرش بازدید کرد .
رضا رحمانی ضمن بازدید از نمایشگاه با تولید کنندگان و فعالان این حوزه گفتگو کرد و از نزدیک مسائل و مشکلات قالیبافان و تولیدکنندگان فرش این شهر را مورد بررسی و توجه نظر قرار داد.
فرش و صنایع دستی مردمی ترین بخش تولید است
وزیر صنعت معدن و تجارت در خصوص این نمایشگاه اظهار داشت: ابتدا تا انتهای فرآیند تولید و فروش فرش دستباف توسط بافندگان در حال انجام است و این بخش از تولید به عنوان مردمی ترین بخش صنعت مورد توجه همه مسولین قرار دارد.
رحمانی افزود: هر آنچه که به رونق تولید و صادرات فرش دستباف کمک کند مورد توجه همه مسئولین قرار دارد و کمیته های مشترک با سازمان میراث فرهنگی برای توسعه این صنعت مهم در حال برگزاری است.
وی از انجمهنای تخصصی مرتبط با حوزه فرش خواست تا در زمینه تامین مواد اولیه حساسیت و پیگیری بیشتری داشته باشند .
رحمانی توصیه کرد فعالان و تجار فرش از ظرفیت واردات در مقابل صادرات برای تامین مواد اولیه بهره ببرند .
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره تثبیت تقویم نمایشگاهی فرش دستباف گفت: ظرفیت های موجود در این صنعت بدان میزان بالاست که اگر 2 نمایشگاه هم بطور همزمان برگزار شود باز هم مورد استقبال قرار می گیرد .
وزیر صنعت معدن و تجارت در ادامه ضمن حمایت از ایجاد مراکز تعیین اصالت فرش در مراکز استان های مستعد تولید و صادرات فرش از جمله آذربایجان شرقی گفت: این مدرک به عنوان یک اوراق بهادار محسوب می شود و پای کار بودن دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی در این زمینه لازم و ضروری است.
توسعه ظرفیت های تولیدی و صادراتی صنعت فرش
رحمانی گفت: طبق برنامه ریزی انجام شده برای توسعه صادرات و انجام اقدامات حمایتی از تولید کنندگان این کالای هنر_صنعت، امیدواریم در سال آینده شاهد شکوفاتر شدن ظرفیت های تولیدی چه بیشتر این کالا در آذربایجان شرقی و حتی سایر نقاط کشور باشیم.
رحمانی یکی از مهمترین دغدغه های فعالان حوزه فرش را بیمه تامین اجتماعی و تحت پوشش قرار گرفتن همه قالیبافان عنوان کرد و ابراز امیدواری نمود تا با تشکیل کارگروه های تخصصی، این دغدغه به حداقل ممکن برسد.
تقدیر رئیس مرکز ملی فرش ایران از تلاش دست اندکاران برگزاری نمایشگاه فرش دستباف تبریز
رئیس مرکز ملی فرش ایران نیز با اشاره به برگزاری باشکوه نمایشگاه فرش تبریز، گفت: پاویون مرکز ملی فرش در نمایشگاه تبریز حدود دو هزار متر است و بدنبال این هستیم که نمایشگاهی شبیه دموتکس در تبریز برگزار کنیم.
فرشته دستپاک ضمن تمجید و تقدیر از مسولان استانی در برگزاری باشکوه این رویداد نمایشگاهی در تبریز افزود: نمایشگاه فرش تبریز داری قابلیت الگو شدن برای سایر نمایشگاه های استانی را داراست.
وی ادامه داد: از همه ظرفیت مجموعه مرکز ملی فرش ایران برای حمایت و تداوم برگزاری این رویداد فرهنگی ارزشمند استفاده خواهیم کرد
ضرورت حمایت کارساز دولت از صنعت فرش
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش تبریز نیز با بیان اینکه در دنیا، ایران را با فرش و فرش ایران را نیز با فرش تبریز می شاسند، گفت: فرش تبریز 2500 سال قدمت دارد که در بهترین موزه‌های جهان از جمله لوور فرانسه و سن پترزبورگ می‌توان بهترین و قدیمی ترین نمونه‌های آن را دید.
احد هریسچیان ادامه داد: صادرات فرش طی این سال‌ها نیازمند حمایت جدی است چرا که قیمت تولید شده فرش بالا بوده و این امر منجر به افت کیفیت می شود و قدرت رقابت ما با سایر کشورهای تولید کننده را در زمینه صادرات کاهش می دهد.
وی نقش سفارت خانه‌ها را در معرفی هنر و فرش ایرانی بسیار تأثیرگذار دانست و گفت: سفارت خانه‌ها می‌توانند فهرست تجار را در کشورهای خارجی به اتاق‌های بازرگانی آن کشورها داده و تجار را جهت تبادل بازرگانی معرفی کنند، اما متأسفانه رایزن‌های فرهنگی و اقتصادی ما آن چنان فعال نیستند.
رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش تبریز، فرش را اشتغالزاترین صنعت با خدمات جانبی روفوگری و قالیشویی و رنگرزی و حمل و نقل عنوان کرد و افزود: مسئولان باید فرش را در کانون توجه خود قرار دهند چرا که اگر افت اشتغال باشد، مسائل و آسیب‌های اجتماعی متنابه را نیز به بار می‌آورد.
وی ثبت جهانی روز فرش با نماد "فرش دستباف تبریز" را نشانگر اهمیت و کیفیت بی نظیر فرش تبریز توصیف کرد و گفت: این رویداد بسیار مبارک است و باید سعی کنیم این نمایشگاه را همه ساله در حد بسیار خوبی برگزار کنیم.
