گزارش

کودک عضو مفیدی برای ملت و جامعه بشری

هیچ جامعه‌ای بدون کودک نیست و تفاوت‌های فردی در آن ها نیز مانند بزرگسالان وجود دارد. کودکان از نظر روحی و جسمی، در منش، شخصیت و رفتار با هم تفاوت دارند و هر یک از آن‌ها مظهر جدیدی از هستی است.

بانک و صنعت، تعریف کلمه کودک بستگی به تعاریف فلسفی‌ای دارد که در علوم مختلف به آن پرداخته می‌شود، اما آنگونه که در ماده 1 کنوانسیون 1989 حقوق کودک سازمان ملل متحد اشاره شده است «کودک به هر انسانی که زیر 18 سال تمام باشد گفته می‌شود؛ مگر این که مطابق قانون حاکم بر آن شخص، سن کمتری برای رشد او مقرر شده باشد» البته در ایران در خصوص سن کودک مطلب صریحی عنوان نشده و تنها به کودک ممیز و رشید اشاراتی شده است.

کودک به معنای انسانِ کم سِنی است که هنوز بزرگ و بالغ نشده است.

دوران کودکی یکی از دوران های مهم در زندگی هر فرد است، دورانی که زمان رشد و توسعه سریع آن نقش مهمی در مراحل بعدی ایفا می کند.

شاید تعریف کلمه کودک و بیان مفهوم آن کمی خنده آور به نظر آید، چون ممکن است تصور شود که معنای کودک از بدهیات است. اما علمای حقوق و فقهاء به جهت تأثیرات خاصی که دورة کودکی در حقوق و تکالیف دارد اقدام به تعریف آن نموده‌اند. از نظر عرف دوره کودکی پس از نوزادی شروع و تا رسیدن به سن قانونی ادامه می یابد. حد فاصل میان نوزادی و نوجوانی را عرف عام دوره ای کودکی می گویند.

بنابراین مقطعی از عمر انسان به دورة کودکی اختصاص دارد، هر چند که از لحاظ عرفی، حقوقی و فقهی، مرز دقیقی برای آن تعیین نشده است. چون اوضاع شرایط محیطی، وراثتی و تغذیه در آن مؤثر است.کودکان تقریباً یک چهارم جمعیت جهان را تشکیل می دهند. اگر ما نوجوانان تا شانزده سال بسیاری از کشورهای در حال صنعتی شدن، مانند کشور من ایران را نیز کودک به حساب آوریم، آن ها تقریباً نیمی از جمعیت جهان هستند یعنی دو میلیارد. هیچ جامعه‌ای بدون کودک نیست. تفاوت‌های فردی در آن ها نیز مانند بزرگسالان وجود دارد. کودکان از نظر روحی و جسمی، در منش، شخصیت و رفتار با هم تفاوت دارند. هر یک از آن‌ها مظهر جدیدی از هستی است. گفته اند که: «با تولد هر کودک، جامعه انسانی تولدی دوباره می‌یابد». با وجود این بین کودکان سالم و خوب تربیت شده اروپایی و بچه‌های قحطی، زده آفریقایی شباهت‌ها و تفاوت‌هایی وجود دارد.

کودک از لحظه‌ای که به وجود می‌آید، در وضعیت تغییر دائمی قرار می‌گیرد. شرایط متغیری که تحت تاثیر عوامل مادی و ذهنی به وجود می‌آیند. منظور من از عوامل مادی تمام چیزهایی است که به سلامت، تغذیه، محیط طبیعی، درآمد خانواده و امکانات آموزشی مربوط می‌شوند و عوامل ذهنی، تمامی آن‌هایی است که به فرهنگ، دین، عقاید و محتوای تحصیلی و آموزشی ارتباط می‌یابند.

کودک فقط کودک است. یک انسان کوچک، با ضمیری پاک و آماده برای آموزش دیدن، کسی که باید با روح و جسم خود در میان مردم زندگی کند، کسی که احتیاجات روحی و جسمی خاصی دارد، با حواسی برای حس کردن و آزمایش جهان اطراف خود، با قلبی پر از محبت و نیازمند به محبت، با احساساتی مستعد برای پروراندن آرمان‌های انسانی، با استعدادی ذاتی برای تشخیص خوب و بد و دارای قدرت پیشرفت و تکامل فردی.

اگر خانواده، مربیان، نویسندگان، تصویرنگاران و برنامه ریزان وسایل ارتباطی، موجودیت کودک را قبول کرده، از یگانه بودن جسم و روح او آگاهی یابند، آن وقت نیازهای او را شناخته، در جهت رشد و تکامل آن گام برخواهند داشت. آن‌ها از طریق تقویت احساس و فکر، و بالا بردن دقت و قدرت تشخیص کودک، برای او امکان پیشرفت مادی و معنوی و کار کردن در جهت منافع عمومی و آرمان‌های انسانی را فراهم می‌سازند. آن وقت است که کودک می‌تواند عضو مفیدی برای ملت خود و جامعه بشری شود.

اگر عکس روش فوق با او رفتار شود، کودک مستعد خواهد شد که به موجودی رام و مطیع و در مواردی حتی خطرناک و مخرب تبدیل شود.