مدیرکل امور فنی بیمه‌شدگان سازمان تامین اجتماعی تشریح کرد:

همه‌چیز در مورد مقررات حوادث کار

کاهش حوادث ناشی از کار با هدف صیانت و حفظ سلامت جسمی و روانی نیروی کار، وظیفه‌ای قانونی و رسالتی اخلاقی محسوب می‌شود. در این خصوص سازمان تامین‌اجتماعی حمایت از بیمه‌شدگان و خانواده‌های آنها را در صورت احراز شرایط قانونی در برابر انواع حوادث و عوارض و آسیب‌های جسمی و روحی، اعم از ناشی یا غیرناشی از کار قبول کرده و از بار مشکلات آنها به هنگام بروز حادثه کم می‌کند.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از سازمان تامین اجتماعی، باتوجه به اهمیت حوادث ناشی از کار مواد 60 ، 65 و 66 از قانون تامین‌اجتماعی به طور مستقیم به این دسته از حوادث اختصاص یافته است. به منظور اطلاع از نحوه اجرای این مواد قانونی با منصور آتشی مدیرکل امور فنی بیمه‌شدگان این سازمان گفت‌و‌گو کردیم که در ادامه می‌خوانید.

اصولا تعریف حادثه و حادثه ناشی از کار از منظر قانون تامین‌اجتماعی چیست؟

- مطابق بند 8 ماده 2 قانون تامین‌اجتماعی، حادثه اتفاقی است پیش‌بینی نشده که تحت تاثیر عامل یا عوامل خارجی در اثر عمل یا اتفاق ناگهانی رخ می‌دهد و موجب صدماتی بر جسم یا روان بیمه شده می‌شود. همچنین به موجب ماده 60 قانون تامین‌اجتماعی، حادثه ناشی از کار حادثه‌ای است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق می‌افتد. مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول کار باشد یا به دستور کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام ماموریتی باشد. اوقات مراجعه به درمانگاه یا بیمارستان یا برای معالجات درمانی و توانبخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه شده از منزل به کارگاه جزو اوقات انجام وظیفه محسوب می‌شود؛ مشروط بر این که حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد. حادثه‌ای که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنها اتفاق می­افتد هم حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود.

تکالیف کارفرما در زمان وقوع حادثه ناشی از کار چیست؟

- مسئولیت کارفرما تنها محدود به آموزش و نظارت پیش از حادثه نمی‌شود. به استناد ماده 65 قانون تامین‌اجتماعی در صورت وقوع حادثه ناشی از کار، کارفرما مکلف است ضمن جلوگیری از تشدید وضع حادثه‌دیده، مراتب را به صورت کتبی به سازمان تامین‌اجتماعی اعلام کند. همچنین در تبصره یک ماده 95 قانون کار مقرر شده است که کارفرما باید کلیه حوادث ناشی از کار را دراسرع وقت به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برساند.

نحوه ارائه تعهدات قانونی تامین‌اجتماعی به بیمه‌شدگان چگونه است؟

- سازمان تامین‌اجتماعی نیز با استناد به مواد 71 ، 73 و بند 3 ذیل تبصره 3 ماده 80 قانون تامین‌اجتماعی موظف است چنانچه بیمه‌شده‌ای در اثر حوادث ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای، ازکارافتاده شود، اعم از کلی یا جزئی؛ یا فوت کند، بدون در نظر گرفتن مدت سابقه پرداخت حق بیمه، حسب مورد مستمری مربوطه را برای وی یا بازماندگان واجد شرایط برقرار کند.

برای اجرای بهتر و دقیق‌تر این مواد قانونی تاکنون چه اقداماتی انجام داده‌اید؟

- از زمان تصویب قانون تامین‌اجتماعی در سال 54، این موضوع همواره مورد توجه قرار داشته است، ولی با توجه به گسترش پوشش انواع بیمه‌های اجتماعی به‌خصوص در سال‌های اخیر و به منظور برداشت یکسان از تعریف حادثه ناشی از کار و نیز تشخیص آن از سایر حوادثی که در کارگاه‌ها یا خارج از آن اتفاق می‌افتد، کارگروهی متشکل از نمایندگان ادارات کل تخصصی معاونت بیمه‌ای و معاونت حقوقی و امور مجلس تشکیل شد که در نهایت ماحصل این جلسات در سال 91 و در قالب صدور بخشنامه شماره 16 امور فنی بیمه‌شدگان به ادارات کل استان‌ها ابلاغ شد.

گذشته از این بخشنامه، سازمان تامین‌اجتماعی در راستای پیشگیری از حوادث ناشی از کار چه اقداماتی انجام داده است؟

- با توجه به تاثیر فزاینده این قبیل حوادث بر هزینه‌ها و مصارف سازمان و همچنین به دلیل هم‌افزایی بیشتر بین سازمان تامین‌اجتماعی و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در پیشگیری و کاهش حوادث ناشی از کار، به‌ویژه در استان‌هایی که به لحاظ وقوع حادثه دارای بیشترین فراوانی هستند، از سال 93 نشست‌های متعدد و مشترکی هر 6 ماه یک بار با اداره کل بازرسی کار وزارتخانه متبوع داشتیم که کماکان نیز تداوم دارد. در این خصوص ردیف بودجه سالیانه‌ای برای تقویت بازرسی کار، پیشگیری از حوادث ناشی از کار، ارتقای استانداردهای حفاظت فنی و ایمنی کار و آگاهی‌بخشی آموزش عمومی تخصیص یافته که با توجه به اهمیت امر آموزش در کاهش حوادث ناشی از کار و این‌که عنصر آموزش ایمنی، مهمترین و اساسی‌ترین نقش را در عوامل رشد و ارتقای فرهنگ ایمنی و سلامت نیروی کار ایفا می‌کند، بخشی از بودجه مذکور در امر آموزش هزینه می‌شود. همچنین با توجه به این که تعداد قابل توجهی از حوادث حین کار در صنعت ساختمان اتفاق می‌افتد، با تعامل و همکاری با معاونت فرهنگی و اجتماعی، اداره کل بازرسی کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و انجمن صنفی کارگران ساختمانی کشور علاوه بر تهیه بروشور و کتابچه آموزشی، دوره‌های آموزشی نیز در این زمینه در نظر گرفته شده که این شیوه فرهنگ‌سازی در اکثر استان‌های کشور هم محقق و عملیاتی شده است.

به منظور الزام کارفرمایان به رعایت مقررات حفاظت فنی و بهداشت کار چه اقدامات بازدارنده‌ای در قانون تامین‌اجتماعی پیش‌بینی شده است؟

- به استناد ماده 66 قانون تامین‌اجتماعی در صورتی که ثابت شود وقوع حادثه به طورمستقیم ناشی از رعایت نکردن مقررات حفاظت فنی و بروز بیماری ناشی از رعایت نکردن مقررات بهداشتی و احتیاط لازم از طرف کارفرما یا نمایندگان او باشد، سازمان هزینه‌های مربوط به معالجه و غرامات و مستمری‌ها و غیره را می‌پردازد و مطابق ماده 50 این قانون از کارفرما مطالبه و وصول خواهد کرد. ازاین‌رو صرف نظر از اجرا یا اجرا نکردن این ماده قانونی، سازمان تامین‌اجتماعی حمایت‌ها و خدمات خود را به بیمه‌شدگان حادثه‌دیده یا بازماندگان واجد شرایط آنان ارائه خواهد داد.