مالیات ایران و سایر کشورها

به طورکلی مودیان مالیات بر ارزش‌افزوده در هر کشور با توجه به الزامات و مقررات ویژه آن کشور ملزم به ثبت‌نام در سیستم مالیاتی یادشده و انجام تکالیفی مانند وصول مالیات، تکمیل و ارسال اظهارنامه و پرداخت مالیات در موعد مقرر هستند.

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، با این وجود در برخی کشورها فعالانی که مکلف به ثبت‌نام می‌شوند بی‌تردید نباید سایر تکالیف را انجام دهند. به‌طور نمونه در بلژیک بنگاه‌های دارای گردش مالی 5580 یورو یا بیشتر ملزم به وصول مالیات بر ارزش‌افزوده هستند. در استرالیا نیز بنگاه‌های دارای گردش مالی کمتر از7500 یورو ملزم به ثبت‌نام نیستند و ثبت‌نام برای گردش مالی بیش از مبلغ یادشده الزامی است، در حالی که گردش مالی در این کشور تا سطح آستانه 30هزار یورو معاف از مالیات است. در این زمینه در ایران تمام اشخاصی که بر اساس سطح آستانه و نوع فعالیت مکلف به ثبت‌نام در نظام مالیات بر ارزش‌افزوده می‌شوند، مکلف به انجام سایر تکالیف مربوط نیز هستند، همچنین در 27کشور عضو اتحادیه اروپا در زمان معرفی مالیات یادشده، نرخ مالیات استاندارد به صورت واحد انتخاب شده بود. نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده در زمان معرفی در 19 درصد از کشورها (5 کشور از 27 کشور) بیشتر از 20 درصد، 41 درصد از آنها (11 کشور از 27 کشور) بین 15 تا 20 درصد، 19 درصد از کشورها بین 10تا 15 درصد و در بقیه کشورها نرخ‌های 10 و کمتر از 10 درصد را اعمال کردند. متوسط نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده در اتحادیه اروپا در سال2014م معادل 21 درصد بود. در این زمینه در 7کشور، نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده 21درصد، در 10 کشور نرخ‌ها بالاتر از 21درصد و در 10 کشور نیز نرخ‌ها پایین‌تر از 21 درصد است.
در نظام مالیات بر ارزش‌افزوده ایران، نرخ‌های کمتر از نرخ استاندارد تعریف نشده است. این در حالی است که در بیشتر کشورهای عضو اتحادیه اروپا (19کشور از 27 کشور)، نرخ‌های کمتر از استاندارد نیز وجود دارد.
در بسیاری از کشورها چند نوع و چند درصد مختلف برای مالیات وجود دارد. به‌طور نمونه در آلمان مالیات استاندارد برای مواد غذایی 19 درصد، مطبوعات و کتاب 7 درصد، اجرت پزشک صفر درصد و دارو 19 درصد است. کمترین سطح مالیات بر ارزش‌افزوده در اروپا مربوط به سوئیس با نرخ 8 درصد است و بالاترین نرخ را ایسلند با 25/1 درصد داراست. در کشورهای دیگر جهان این میزان5 درصد، در ژاپن 1 درصد و در ترکیه8 درصد است. همچنین نرخ مالیات بر ارزش افزوده در اتریش 21 درصد، انگلستان20درصد، فرانسه 20 درصد، اسپانیا 21 درصد، سوئد 25 درصد، بلژیک 21 درصد و ایتالیا22 درصد است.
در ایران به‌موجب ماده 20 قانون مالیات بر ارزش‌افزوده، مودیان مکلفند مالیات موضوع این قانون را در تاریخ تعلق مالیات، محاسبه و از طرف دیگر وصول کنند و بر اساس ماده23 همین قانون تاخیر در پرداخت مالیات‌های موضوع این قانون موجب جریمه خواهد شد. 
در کشورهای منتخب مالیات بر ارزش‌افزوده از نوع مصرفی است و برای ثبت‌نام فعالان اقتصادی در نظام مالیات بر ارزش‌افزوده از معیار گردش مالی سالانه یا گردش مالی مشمول مالیات سالانه استفاده می‌شود. در برخی کشورهای دیگر مانند اتریش، بلژیک، فرانسه و اسپانیا هیچ گونه آستانه گردش مالی وجود ندارد و تمام اشخاص بدون توجه به آستانه گردش مالی ملزم به ثبت‌نام در نظام مالیات بر ارزش افزوده هستند. در ایران ملاک ثبت‌نام فعالان اقتصادی علاوه بر آستانه گردش مالی، نوع فعالیت نیز هست که ادغام این دو ملاک برای کارآیی هر چه بیشتر نظام مالیات بر ارزش افزوده توصیه می‌شود. در ایران چنانچه یک فعال اقتصادی واجد شرایط ثبت‌نام در نظام مالیات بر ارزش‌افزوده شناخته شود، موظف به انجام سایر تکالیف مربوط (وصول مالیات، تکمیل و ارسال اظهارنامه و پرداخت مالیات در موعد مقرر) نیز خواهد بود، اما در برخی کشورها مانند بلژیک و استرالیا، الزامی برای انجام سایر تکالیف وجود ندارد. 

سازمان امور مالیاتی