اوضاع اشتغال و بیکاری ایرانی ها در 8 سال گذشته

بررسی وضعیت اشتغال و بیکاری در هشت سال گذشته نشان می دهد که بیشترین جمعیت شاغل مربوط به سال گذشته با بیش از 24 میلیون نفر و بالاترین درصد بیکاران مربوط به سال 1397 با سه میلیون و 254 هزار نفر است.

به گزارش بانک و صنعت، افزایش اشتغال و کاهش بیکاری از شاخص های مهم توسعه یافتگی محسوب و نرخ بیکاری یکی از شاخص های مهم برای ارزیابی شاخص های اقتصادی است.

نیروی کار مجموعه ای از جمعیت شاغل و بیکار است که با تغییری که از سال گذشته مرکز آمار در جمعیت مورد بررسی برای نیروی کار اعمال کرد سن این افراد را از 10 ساله و بیشتر به 15 ساله و بیشتر تغییر داد.

براین اساس، افراد 15 ساله و بیشتر که دارای سه ضابطه به طور همزمان باشند بیکار شناسایی می شوند؛ به طوری که در هفته مورد بررسی فاقد کار باشند، یعنی دارای اشتغال مزدبگیری یا خود اشتغالی نباشند و همچنین در هفته مرجع و سه هفته جویای کار باشند یا حتی در هفته بعد از آن برای اشتغال مزدبگیری یا خوداشتغالی آماده برای کار باشند.

همچنین جمعیت شاغل، افراد 15 ساله و بیشتری هستند که در هفته مورد بررسی حداقل یک ساعت کار کرده و یا بنا به دلایلی به طور موقت کارشان را ترک کرده باشند. افرادی که بدون دریافت مزد برای یکی از اعضای خانوار خود که با وی نسبت خویشاوندی دارند کار می کنند، کارآموزانی که در دوره کارآموزی فعالیتی در ارتباط با فعالیت موسسه فعالیت کارآموزی انجام می دهند و محصلانی که کار کرده اند و تمام افرادی که در نیروهای مسلح به صورت کادر دائم یا موقت خدمت می کنند از جمله گروه های شاغل محسوب می شوند.

اما بررسی وضعیت نیروی کار در هشت سال گذشته در ایران از این حکایت دارد که بیشترین نرخ بیکاری در سال 1395 با 12.4 درصد اتفاق افتاده است. این در حالی است که بیشترین جمعیت بیکار نیز مربوط به سال 1397 با سه میلیون و 254 هزار نفر بوده که در همان سال نرخ بیکاری به 12.1 درصد رسیده است.

بیشترین جمعیت شاغل در طی دوره مورد بررسی به سال قبل بر می گردد که بیش از 24 میلیون و 273 هزار نفر مشغول به کار بوده اند که این تعداد در سال 1397 حدود 23 میلیون و 731 هزار نفر گزارش شده بود.

بیشترین نرخ مشارکت اقتصادی برای سال 1397 با 44.5 درصد و کمترین آن در سال 1392 با 40.5 درصد ثبت شده است.

بررسی وضعیت جمعیت غیرفعال نیز بیشترین تعداد مربوط به سال گذشته با 34 میلیون و 498 هزار نفر است.

آن طور که محمدی رئیس گروه آمارهای نیروی کارمرکز آمار توضیح داد، یکی از اهداف طرح آمارگیری نیروی کار برآورد جمعیت شاغل است و در این طرح فرصت شغلی محاسبه نمی شود، هنگامی که جمعیت شاغل رشد می کند، لزوما به معنای شغل بیشتر نخواهد بود و ایجاد شغل و افزایش جمعیت شاغل دو مقوله ی متفاوت است و ممکن است در یک دوره جمعیت شاغل افزایش یا کاهش داشته باشد اما ایجاد شغلی رخ ندهد. زمانی که نرخ بیکاری افزایش یا کاهش می یابد، باید این شاخص ها براساس مبنایی تغییر کرده باشند. مثلا وقتی نرخ بیکاری کاهش پیدا می کند حتما دلیل آن افزایش جمعیت شاغل نیست بلکه می تواند جمعیت غیرفعال رشد کرده باشد.

آمار نیروی کار از سال 1390 تا 1398