به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، . کودکانی که تنها به جرم خواستن یک زندگی آرام و بدون وحشت و ترس باید غرق شوند، مورد تهاجم قرار بگیرند، اعضای بدن خود را از دست بدهند و اسباب دست سودجویی‌های اقتصادی زمانه خود باشند. کودک کسی است که کمترین دفاعیه را از خود دارد با این حال گاهی با او بدترین معامله‌ها می‌شود. معامله‌هایی که عمدتا از نظر اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی هم نابرابر است.
استفاده‌های سودجویانه از کودکان
تاریخ شاهد انواع نابرابری‌ها و ظلم‌ها بوده و شاید به روی همه آنها چشم پوشیده است اما تلخ‌تر از همه فجایعی که تاریخ هم نتوانست آنها را فراموش کند، ظلمی است که به کودکان در دوران‌های مختلف شده است چه به صورت تحمیل ازدواج‌های اجباری، قتل، شکنجه و سایر نابرابری‌ها. قبلا دست تجاوز به جان و جسم کودکان و رفتارهای غلط اجتماعی با آنها بود اما اکنون دست فشار نابرابری‌های اقتصادی و کار است که به آنها اضافه شده و دنیای عاطفی کودکان را می‌آزارد. کودک از نظر برخی سودجویان کسی است که راحت‌تر می‌تواند درآمد یک روز کاری را حاصل کند و از این بابت واسطه خوبی برای درآمدزایی است. دنیای سرمایه‌داری با همه امکانات و تجملاتش نتوانست از انتظارات مادی خود نسبت به کودکان چشم بپوشد. چه بسیار کودکانی در دل معادن کار جان خود را از دست دادند و چه بسیار کودکانی که اکنون ناخواسته به دام یک سری کاسبان مشاغل کاذب افتاده و عنوان گدا و متکدی یافته‌اند. برخی از کودکان نیز که طبق آمار جهانی 700 میلیون نفر اعلام شده قربانی ازدواج‌های اجباری‌اند که پشت پرده آنها فشار اقتصادی و تلاش خانواده‌ها برای تامین امنیت اقتصادی است.
وجود بیش از 6 میلیون و 200 هزار نفر کودکان کار و خیابان در خاورمیانه و شمال آفریقا و وجود بیش از یک میلیون کودک کار در ایران و بیش از 250 میلیون کودک در بازار کار دنیا نشان تاییدی است بر واقعیت تاسف‌بار رفتار بزرگ‌تر‌ها با کودکان. از اینها که بگذریم در بعضی مناطق استفاده از کودکان در اموری مانند قاچاق، سرقت و انواع تخلفات نیز رایج شده است. چه بسیار کودکانی که پشت میله‌های زندان‌اند یا کودکانی که در پرونده قانون به دلیل ارتکاب جرائمی محکوم به مرگ هستند و چه آنهایی که قربانی جنگ و خشونت‌های سیاسی شده و به دلیل فقر و گرسنگی جان خود را از دست داده‌اند.
در حال حاضر نیز بسیاری از کودکان کشور در خیابان سرگردانند، بسیاری از آنها محکوم به مجازات برای ارتکاب یک سری جرائم هستند و برخی نیز گرفتار دغدغه‌های مادی خانواده‌های خود هستند. بنابراین جا دارد از این بابت چند مساله اساسی را تحلیل کنیم. در دنیای امروز عامل اصلی بروز خشونت‌های مادی علیه کودکان چیست؟ استفاده‌های مادی از کودکان به چه خاطر شکل گرفته و چگونه باید با آن مقابله کرد؟
استفاده‌های سودجویانه از نیروی کار کودکان چه تبعاتی دارد؟
منافع، گاهی کودک و بزرگسال نمی‌شناسد
علیرضا شریفی‌یزدی، استاد دانشگاه در این رابطه می‌گوید عوامل مختلفی دست به دست هم داده تا کودکان قربانی یک سری رفتارهای نادرست اجتماعی یا نابرابری‌های اقتصادی باشند. فقر، تنگناهای مالی و در برخی از موارد سطح انتظارات و توقعات مردم از زندگی اقتصادی موجب شده برای به دست آوردن منفعت، کودک و بزرگسال نشناسند. برخی از آنها نیز کسانی هستند که آموزش‌های لازم در باب رفتار با کودکان را نمی‌دانند یا به تبعات سنگین برخوردهای ناعادلانه با کودکان که شامل تربیت نسلی بیمار و مجرم است، نمی‌اندیشند. از سوی دیگر نهادهای آموزشی از مدارس گرفته تا دانشگاه اهمیت رفتار درست با کودکان را شرح نداده یا برنامه مشخصی برای آن در نظر نگرفته‌اند. در سطح بالاتر مسئولان و دولت‌ها هم قادر نبوده‌اند برنامه‌ای برای پیشگیری از این وضعیت ارائه دهند.
نهادی برای استفاده عادلانه از نیروی کار کودکان شکل بگیرد
این جامعه‌شناس با تاکید بر اینکه باید سامانه و نهادی برای استفاده از نیروی کار عادلانه کودکان شکل بگیرد، می‌گوید: بسیاری از گروه‌ها هستند که با ساماندهی و نظم مشخصی کودکان را به سمت کار، قاچاق و تکدی‌گری هدایت می‌کنند و عمده منفعت این اقدامات به جیب خود همین دلالان می‌رود نه کودکان. گاهی هم این بهره‌گیری به اجبار یا زور است.
وی توضیح می‌دهد مشخصا اگر مسئولان به اهمیت تربیت درست کودکان و تاثیر آن روی آینده اقتصاد کشور آگاه باشند، برای مقابله با این گروه‌ها برنامه‌های جدی‌تری اتخاذ کرده یا مجازات سنگین‌تری اعمال می‌کنند. کودکان نسل آینده و نیروی بازار کار آینده هستند و بسیار مهم است با این نسل چگونه برخورد شود.
بر اساس آمارها در سراسر جهان 385 میلیون کودک در فقر مفرط زندگی می‌کنند و از مجموع کشورهای توسعه‌یافته 20 درصد کودکان در این کشورها دچار فقر‌اند. از طرفی کودکان متحمل انواع مسائلی هستند که خود نیز هیچ نقشی در آن ندارند. مسائلی مانند بدسرپرست بودن پدران و مادران آنها، اعتیاد، و انواع رفتارهای دیگر.
از طرفی براساس آمارهایی که از ازدواج کودکان در کشور منتشر شده 40 درصد کودکان اصلا از سن ازدواج خود راضی نبودند، و علاوه‌بر آن 11 درصد از این افراد ازدواج قبل از بلوغ داشته‌اند. درباره میزان تجربه خشونت‌های خانگی نیز در این کودکان 47 درصد دارای تجربه کوفتگی، 21 درصد جراحت، 53 درصد شکستگی و 3 درصد نقص عضو هستند؛ این در حالیست که 5 درصد از آنها اختلاف سنی 15 تا 40 سال و 10 درصد نیز اختلاف سنی 10 تا 15 سال را تجربه کرده‌اند.
