به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت ، با پایان سال آبی و اعلام آمار از سوی وزارت نیرو مبنی بر کاهش 5 درصدی بارش نسبت به سال گذشته این سوال در ذهن متبادر می شود که این همه هیایو ، ایجاد کمپین ها و فرهنگ سازی برای مصرف آب به خاطر کمبود بارش، تنها به خاطر 5 درصد است؟
بر اساس آخرین اطلاعات ایستگاه‌های باران‌سنجی شرکت مدیریت منابع آب ایران، در اتمام سال آبی 96-95 (اول مهرماه سال 95 تا پایان شهریورماه سال 96) ارتفاع کل ریزش‌های جوی کشور از اول مهر لغایت 31 شهریورماه بالغ بر 230 میلیمتر بوده است.
این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دوره‌های مشابه درازمدت (238 میلیمتر) 3 درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (241 میلیمتر) 5 درصد کاهش نشان می‌دهد.
بر اساس این گزارش، حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان با 370 میلیمتر و حوضه آبریز مرزی شرق با 62 میلیمتر به ترتیب، بیشترین و کمترین بارش‌های کشور را داشته‌اند. حوضه‌های آبریز دریای خزر با 340 میلیمتر و دریاچه ارومیه با 208 میلیمتر بعد از حوضه آبریز خلیج فارس و دریای عمان، به ترتیب حائز رتبه‌های دوم و سوم بارش‌های کشور بوده‌اند.
همچنین حوضه‌های آبریز قره قوم با 181 میلیمتر و فلات مرکزی با 159 میلیمتر در رتبه چهارم و پنجم بارش‌های کشور هستند. بر همین گزارش، بیشترین بارش‌های کشور در ایستگاه دینار سرا واقع در استان مازندران با 1419 میلیمتر و کمترین بارش‌های کشور در ایستگاه زابل واقع در استان سیستان و بلوچستان با 20.4 میلیمتر بارش بوده است.
کمبود ریزش آب بیشتر از ارقام اعلامی است
داوودرضا عرب، عضو هیأت علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران با انتقاد از ارایه آمار با مدل میانگین گیری اظهار کرد: با اینکه در تمام گزارش ها از یک منطقی به نام میانگین استفاده می شود اما باید اذعان کرد که گزارش ناشی از آن دقیق نیست .چرا که میزان بارش در نواحی ایران یکنواخت نیست.
وی ادامه داد:با اینکه وزرات نیرو از کاهش 5 درصدی میزان بارش نسبت به سال گذشته خبر می دهداما امسال در حوزه دریاچه ارومیه باکاهش 36 درصدی و در خلیج فارس باافزایش 2 درصدی بارندگی روبرو هستیم. که با توجه به مساحت کشور رقم چشمگیری است. ایا اکنون میانگین گرفتن از این دو آمار نتیجه درستی ارایه می دهد؟به طور حتم پاسخ منفی خواهد بود.
این استاد دانشگاه در مورد دیگرموضوع مهم گنجانده شده در این آمار گفت: طبق گزارش ها ،از کاهش بارندگی به نسبت سال گذشته ، با نام خشکسالی یادمی شود درحالیکه این مناطق جزو حوزه های پربارش سال محسوب می شوند.علاوه بر این بحث خشکسالی و ترسالی با توجه به اقلیم همان منطقه بررسی می شود مثلا کاهش میزان بارش از 400 به 380 میلی متر در گیلان یعنی خشکسالی و افزایش بارش در یزد از 100 به 120 میلی متر نشان از ترسالی در منطقه فوق دارد.
عرب با اشاره به تبخیر بالا در ایران افزود:با اینکه سال گذشته شاهد بارش های پراکنده ای بوده ایم اما حجم کم و تبخیر بالای این امر تنها منتج به تلطیف هوا شده و روان آب و سفره های زیرزمینی را بی بهره گذاشت .هرچند این نوع باران ها تاثیری بر وضعیت آب های زیرزمینی نمی گذارد ولی در محاسبه میانگین بارش در نظر گرفته می شوند .
این استاد دانشگاه با مهم دانستن مکان بارندگی عنوان کرد:بارش های مقطعی در بیابان که در آمارهای ارایه شده نیز ثبت می شود تاثیری برای ذخایر آبی ندارد و فقط نرخ جذب و تبخیر را افزایش می دهد.
وی در پایان گفت: بارش در شش ماه اول سال کمکی به بخش کشاورزی نمی کند چراکه اسیر تبخیر می شوند، بنابراین آمار بارشی وزارت نیرو نشان دهنده وضعیت واقعی کشور نبوده و در حوزه های اصلی ،کمبود ریزش آب بیشتر از این ارقام است.
