به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، در بخشی از گزارش این مرکز درباره راهکارهای مدیریت مصرف و قاچاق سوخت، پیرامون احیای کارت سوخت بدون سهمیه بندی آمده است: تفاوت قیمت بنزین در ایران و کشورهای همسایه زمینه قاچاق گسترده این کالا را به وجود آورده که نیاز به تدبیر مناسب دارد. یکی از راهکارهای مواجهه با این موضوع، الزام استفاده از کارت سوخت خودرو در هنگام سوخت گیری و ممنوعیت هرگونه مبادله بنزین خارج از سامانه است. استفاده از کارت سوخت و اختصاص نفت گاز بر اساس پیمایش، مصرف آن در بخش حمل و نقل را از حدود 54 میلیون لیتر در روز در سال 1393 به کمتر از 48 میلیون لیتر در روز در سال 1394 رساند.
به علاوه می‌توان با استفاده از انواع فناوری‌ها از جمله نصب دوربین‌های پلاک خوان در جایگاه‌ها برای کنترل و تأیید ورود خودروها یا فناوری RFID هر کارت سوخت را منحصر به یک خودرو کرد و از استفاده از کارت خودروی دیگر جلوگیری کرد.
به علاوه همانطور که ذکر شد، بیش از 70 درصد قاچاق سوخت از یک استان صورت می‌گیرد. الزام سوخت گیری در آن استان با کارت سوخت و کدینگ کارت‌های سوخت به گونه‌ای که فقط خودروهای همان استان بتوانند در جایگاه‌ها، سوخت گیری کنند (با در نظر گرفتن تسهیلاتی برای مسافران) یک اقدام مؤثر در مهار قاچاق است.
احیای کارت سوخت به همراه سهمیه‌بندی
برآورد رشد 10 درصدی مصرف بنزین در سال جاری و سال آینده لزوم توجه به رویکردهای مهار تقاضای بنزین با ابزارهای قیمتی و غیر قیمتی را ضروری کرده است. حتی با بهره برداری کامل از پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ظرفیت تولید بنزین در کشور به حدود 105 ملیون لیتر در روز خواهد رسید و این فقط تا اسفند ماه 1397 جوابگوی مصرف کشور خواهد بود و در سال آینده تأمین اعتبار برای واردات بنزین مورد نیاز کشور (فارغ از مشکلات لجستیکی) مسئله حیاتی خواهد شد.
مکانیسم کارت سوخت با سهمیه بندی، روشی غیر قیمتی برای مهار تقاضاست. الزام استفاده از کارت سوخت شخصی در جایگاه‌ها به همراه سهمیه بندی و تعیین قیمت دوم برای مصارف فراتر از سهمیه، راه حل تجربه شده‌ای برای کاهش مصرف است. استفاده از این روش در سال 1386 مصرف بنزین را به شدت کاهش داد، به طوری که مصرف بنزین از روزانه 73.6 میلیون لیتر در سال 1385 به روزانه 64.5 میلیون لیتر در سال 1386 و کمتر از 60 میلیون لیتر در سال 1390 رسید.
به علاوه، آمادگی در برابر تحریم واردات بنزین و مقاوم ساختن اقتصاد کشور در برابر تحریم‌های احتمالی واردات بنزین، استفاده از مکانیسم سهمیه بندی در کشور را اجتناب ناپذیر ساخته است. با استفاده از کارت سوخت امکان سهمیه بندی در مواقع ضروری فراهم می‌شود.
محدودیت جدی امکان قاچاق، امکان کنترل معاینه فنی، پرداخت عوارض، بیمه و جرایم وسایل نقلیه و فراهم آوردن بستر مربوط به اخذ عوارض و مالیات جدید از وسایل نقلیه پُرمصرف از دیگر مزایای استفاده از کارت سوخت است.
متن کامل این گزارش را اینجا بخوانید.
