نوسازی در شبکه ارتباطی پست سکویی برای کسب و کارهای نوین

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت ، حسین نعمتی؛ معاون وزیر، رییس هیئت مدیره مدیرعامل شرکت ملی پست در یادداشتی که در ماهنامه آموزشی و اطلاع رسانی مدیریت ارتباطات (شماره اسفند و فروردین) منتشر کرده به روند نوسازی در شبکه پستی کشور پرداخته است.

متن این یادداشت بدین شرح است:

پست به عنوان قدیمی ترین شبکه ارتباطی کشور و به دلیل داشتن ارتباطات چندوجهی اعم از ارتباط مردم با مردم ، مردم با سازمان ها، شرکت ها و مراکز تولیدی و سازمان ها و واحدهای تولیدی با مردم و همچنین به دلیل ضریب نفوذ گسترده در اقصی نقاط کشور، می تواند نقش قابل ملاحظه ای در رونق اقتصادی و کم کردن فاصله تولید کننده تا مصرف کننده، بهبود امنیت اجتماعی و روانی، جلوگیری از سفرهای غیر ضروری شهری و روستایی، کاهش فساد اداری و افزایش رضایت­مندی و تحقق حقوق شهروندان ایفا کند.

با ورود فناوری های نوین ارتباطی، بسیاری بر این عقیده بودند که پست از گردونه شبکه های ارتباطی حذف شده و به فراموشی سپرده می شود. اما این شبکه در سایه قدمت هزاران ساله و اصلی ترین نماد خود یعنی اعتماد و اطمینان، دست به نوسازی و بازتعریف جایگاه و خدمات خود زد و به این ترتیب، خط بطلانی بر این دیگاه کشید. در تایید این مطلب همین بس که امروزه بسیاری از فعالان عرصه کسب و کارهای اینترنتی، بانک ها، دستگاه های امنیتی و قضایی و سایر بخش های دولتی اعم از ثبت احوال و ثبت اسناد؛ بخش زیادی از خدمات اجرایی خود را به دلیل مقرون به صرفه بودن، سرعت انتقال و امنیت؛ به شرکت ملی پست واگذار کرده اند.

با این نگاه، می توان شبکه پستی را یک سرمایه اجتماعی قلمداد کرد. "فرانسیس فوکویاما" فیلسوف سیاسی و اقتصادی، سرمایه اجتماعی را پیش نیاز ضروری برای توسعه موفق می داند؛ از این رو می توان سرمایه اجتماعی را حاصل ظرفیت های بالقوه ای دانست که برای بهبود اساسی شرایط زندگی اجتماعی کفایت می‌کند.

بنابراین، می توان پست را نوعی سرمایه اجتماعی دانست که قادر است علاج بسیاری از مشکلات جامعه مدرن و زندگی صنعتی پرمشغله دنیای امروز باشد این شبکه با گسترش فناوری های نوین ارتباطی نه تنها تضعیف نشده، بلکه در سایه گسترش تعاملات جهانی، هوشمند سازی فرایندها و ارایه خدمات مورد نیاز مردم و سازمان ها، روز به روز شاهد رونق بیشتر پست هستیم. امروزه در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، زندگی روزمره شهروندان بدون کمک پست دچار چالش می شود، به همین جهت استفاده از خدمات پستی در زندگی آنان نقش کلیدی ایفا می کند.

از سوی دیگر، نتایج تحقیقی که در سال 2016 توسط اتحادیه پستی جهانی انجام شد نشان می دهد، پیوند مستحکمی بین ارتباطات پستی یک کشور با سرانه تولید ناخالص داخلی و خط فقر وجود دارد؛ بدین معنا که هرچه ارتباطات پستی یک کشور با سایر ادارات پست دنیا بیشتر باشد، رشد اقتصادی در آن کشور بیشتر و میزان فقر کمتر خواهد بود. مضافا اینکه، چنانچه این ارتباطات با همکاری سایر شبکه‌های ارتباطی مانند حمل‌ونقل و یا اطلاع رسانی همراه باشد، نقش پست در توسعه، معنادارتر شده و اهمیت بیشتری خواهد یافت.

به همین دلیل، طی دهه های اخیر صنعت پست کمتر خدمت نهایی به شمار می آید بلکه به عنوان حلقه واسط بین تولیدکننده یا خدمت رسان و مصرف کننده نقش آفرینی می کند. خدمات واسطه ای پست را بیشتر می توان در قالب خدمات مالی، خدمات ذخیره اطلاعات و تحلیل داده یا بازار، خدمات لجستیک، کمک به تجارت الکترونیک، خدمات تحویل اسناد و مدارک  مطرح کرد. 

شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران، با در نظر گرفتن این واقعیت ها؛ طی سالهای اخیر دست به تغییرات گسترده حول سه محور ساختارسازمانی، عملیاتی و بازاریابی زده است. این شبکه خدمات رسان، پس از طی یک دوره تحول و نوسازی دیدگاه ها، هدف ها و ماموریت ها و همچنین منابع و امکانات؛ هم اکنون در جایگاهی ایستاده که قادر است به کمک هوشمند سازی فرایندها و عملیات پستی و با ارایه انواع خدمات و سرویس ها اعم از جابجایی کالا و خدمات، دریافت انواع بسته و پاکت از مبدا و ارسال به مقصد، حمل و نقل اقلام و کالاهای خریداری شده از طریق بازارهای الکترونیکی و تحویل به خریدار و ... بخش عمده ای از نیازهای مردم را برآورده سازد.

این شرکت به دنبال آن است تا در قالب یک بنگاه اقتصادی، هم به بخش های تولیدی خدمات ارایه کند و هم به عنوان حلقه واسط بین دولت و مردم، از نقش حاکمیتی خود غافل نماند زیرا که به موجب بند ح ماده 2 اساسنامه شرکت ملی پست مصوب 25 مرداد 1395 این شرکت می بایست خدمات پایه (پست‌نامه‌ها بدون اولویت و امانات پستی تا وزن مصوب کمیسیون) را الزاماً به تمامی مردم سراسر کشور با کیفیت مطلوب و تعرفه استطاعت‌پذیر در تمامی کشور عرضه کند.

آمارهای جهانی در سال های اخیر موید آن است که از مجموع میلیاردها نامه ای که هر ساله توسط ادارات پست سراسر جهان پردازش و توزیع میشود، بیش از 81 درصد آن متعلق به صاحبان مشاغل، شرکت ها و موسسات دولتی است و نامه های شخصی 5 تا 11 درصد این حجم را به خود اختصاص می­دهند. علاوه بر این با رونق روز افزون تجارت الکترونیک و بهره گیری از شبکه گسترده توزیع، پست به عنوان ارجح­ترین توزیع کنندگان کالاهای خریداری شده از طریق اینترنت، حجم خدمات پستی روز به روز در حال افزایش است.

در حال حاضر، سرانه مرسولات پستی در ایران ( یعنی متوسط مراجعه هر نفر در طول یکسال به شرکت ملی پست) حدود 7 است. این در حالیست که متوسط این عدد در دنیا 44 مرسوله و در کشورهای پیشرفته اعم از کشورهای اروپایی 300مرسوله است.

اما شبکه پستی کشور در افق پیش روی خود در صدد است تا با تکیه بر نیروی انسانی توانمند، انواع ناوگان حمل و نقل سبک و سنگین و استاندارد، شبکه توزیع مویرگی گسترده و نقاط دسترسی و دفاتر متعدد در اقصی نقاط کشور و همچنین بهره مندی از فناوری های نوین و نرم افزارهای قابل پیگیری؛ خدمات مورد تقاضای مردم و تولید کنندگان صنعتی و بومی را در قالب سرویس های متنوع از جمله پست لجستیک و امانات و بسته های پستی ارایه دهد. 

علاوه بر این، همکاری با شرکت‌های خدمات هوایی و ارسال مرسوله به 120 کشور به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم یکی دیگر از قابلیت های پست جمهوری اسلامی ایران در مقایسه با سایر شرکت های مشابه است که می تواند نقش موثری در توسعه بازارهای ملی و بین المللی ایفا نماید.

امید است در سایه طرح نوسازی پست متناسب با نیاز جامعه، شاهد رونق اقتصادی و اجتماعی این شبکه ارتباطی در کشور باشیم.

حسین نعمتی