معاملات فصلی موثر در شفافیت نظام اقتصادی

بانک و صنعت، مادامی که جریان‏ ها و محافل اقتصادی رویه ملموس و شفافی برای فعالیت ‏های خود نداشته باشند، دولت‏ ها نخواهند توانست از منابع مالیاتی به عنوان منابعی پایدار و پیش ‏بینی ‏پذیر استفاده کنند.
عدم شفافیت اقتصادی نیز به نوبه خود راه را بر تحقق عدالت مالیاتی می‏ بندد; چرا که اطلاعات متقن و شفاف در هر حوزه‏ای اولین لازمه اجرای عدالت است.
یکی از مهمترین راهکارها برای افزایش شفافیت اقتصادی، رصد اطلاعات مربوط به فعالیت‏ ها و عملکرد تجاری در دوره‏ های کوتاه ‏مدت است.
در بسیاری از کشورها شرکت‏ های تجاری موظفند کارنامه مالی و درآمدی خود را در دوره‏ های سه ماهه منتشر کنند تا زمینه پیش بینی دقیق درآمدهای مالیاتی و تأمین منابع مالی پایدار برای دولت‏ ها فراهم شود.
در ایران نیز قانونگذاران به منظور ایجاد بستر لازم برای تحقق انضباط مالی و شفافیت اقتصادی، فعالان اقتصادی را ملزم کرده ‏اند فهرست معاملات خود را در پایان هر فصل و حداکثر تا پانزدهم اولین ماه فصل بعد، به صورت نسخ الکترونیکی یا داده های اطلاعاتی در قالب لوح فشرده به سازمان امور مالیاتی ارسال نمایند.
تبدیل شدن صورت معاملات به فایلهای داده الکترونیکی این امکان را فراهم می کند که داده ها در سریعترین زمان ممکن بررسی شوند و از این رو، پاسخگویی سازمان به مراجعان خود دقت و سرعت بیشتری می یابد و از سوی دیگر، امکان ایجاد تغییر و انجام اصلاحات در داده های ارائه شده به ادارات مالیاتی برای مودیان نیز با سرعت و سهولت بیشتری همراه میشود. استفاده از سامانه های الکترونیکی برای دریافت صورت معاملات فصلی سبب بهبود پاسخگویی و ارتقای رضایت مندی مشتریان شده است. البته نظام مالیاتی برای تحویل بموقع و منظم داده ها از سوی مودیان، تدابیر و الزاماتی نیز اندیشیده است. به این معنا که علاوه بر تدابیر پیش بینی شده در خصوص الزامات نحوه ارسال صورت معاملات فصلی در دستورالعمل اجرایی ماده 169، قانون گذار نیز در ماده قانونی مذکور مقرر نموده که «در صورت عدم صدور صورتحساب ، عدم درج شماره اقتصادی خود یا طرف معامله، استفاده از شماره اقتصادی خود برای دیگران ویا استفاده از شماره اقتصادی دیگران برای خود، حسب مورد جریمه ای معادل دو درصد (2%) مبلغ مورد معامله در نظر گرفته شده است. عدم ارائه فهرست معاملات انجام شده به سازمان امور مالیاتی کشور، مشمول جریمه های معادل یک درصد (1%) معاملاتی که فهرست آنها ارائه نشده است، خواهد بود.»
در حقیقت، سازمان امور مالیاتی با پیگیری الکترونیکی کردن صورت معاملات فصلی، داده های مودیان مالیاتی را با دقت و سرعت بالاتری مدیریت می کند و همین امر، موجبات تسهیل امور مالیاتی را فراهم می کند. این گام نظام مالیاتی را به تحقق اهداف ماده169 مبنی بر «شفاف سازی هرچه بیشتر مبادلات اقتصادی نزدیک می کند.

سازمان امور مالیاتی