بانک و صنعت، مالیات بر ارزش افزوده یک نوع مالیات چند مرحله ای است که در مراحل مختلف زنجیره واردات، تولید و توزیع براساس درصدی از ارزش افزوده کالاهای تولید شده یا خدمات ارائه شده در هرمرحله اخذ می گردد.
دولتمردان و قانونگذاران در همه کشورهای جهان، نقش پر رنگ و بسیار برجسته ای برای درآمدهای مالیاتی در این حوزه قائل شدهاند. در ایران نیز تمهیداتی از این دست مورد نظر قانونگذاران قرار گرفته است، به طوری که با اختصاص بخش قابل توجهی از درآمدهای حاصل از مالیات بر ارزش افزوده به شهرداریها راه را برای تامین منابع پایدار مورد نیاز این حوزه هموار کردهاند. در حال حاضر که نرخ مالیات بر ارزش افزوده در ایران 9 درصد اعلام شده است، 3 درصد به شهرداریها اختصاص یافته است که این منابع پیامدهای بسیار اثربخش و سودمندی را در حوزه توسعه زیرساخت‌های شهری به همراه داشته است. اجرا و پیاده سازی طرح های عمرانی همچون بزرگراه‌ها، خیابان‌ها، جاده‌ها و پل ها، حمل و نقل عمومی، فرودگاه‌ها و خطوط هوایی، منابع آبی، مدیریت شهری، تولید جریان برق و مخابرات، ارتباطات، توسعه زیرساخت‌های آموزشی و گسترش خدمات در مناطق محروم نیازمند بودجه قابل توجهی است که بخش قابل توجهی از آنها از محل درآمدهای مالیاتی تامین خواهد شد. همچنین یک درصد آن به حوزه سلامت و درمان اختصاص داده می‌شود که در این خصوص می‌توان نقش سهم مالیات را در موفقیت طرح جامع نظام سلامت و پوشش هزینه‌های درمان مشاهده کرد.
لازم به ذکر است که مالیات بر ارزش افزوده به عنوان یکی از مترقی‌ترین نظام‌های مالیاتی جهان می باشد که اجرای آن، شفاف سازی در مبادلات اقتصادی، کاهش فرارهای مالیاتی، جلوگیری از قاچاق کالا، تشویق سرمایه گذاری، تولید و صادرات و برقراری عدالت مالیاتی را برای نظام‌های اقتصادی به ارمغان آورده است و همچنین مالیات بر ارزش افزوده با انتقال پایه مالیاتی از درآمد به مصرف، انگیزه های سرمایه گذاری را افزایش می دهد و منابع لازم را برای گسترش سرمایه گذاری ها از طریق افزایش پس انداز و جابه جایی سرمایه از بخشهای مولد به بخشهای خدماتی جلوگیری می کند. با اجرای این فرآیند مالیاتی، اختلال در تصمیمات تولیدی و سرمایه گذاری به حداقل می رسد و درآمدهای مالیاتی به دلیل گسترده بودن پایه این نوع مالیات، افزایش می یابد.
با توجه به مزایای فراوان مالیات بر ارزش افزوده که در بالا به بخشی از آنها اشاره شد اثرات مالیات بر زندگی مردم ملموس تر شده و انگیزه آنها برای پرداخت مالیات بیشتر از گذشته می‌شود. بنابراین می توان نتیجه گرفت که مالیات و نظام مالیاتی بی شک نقش موثری در روند توسعه و رفاه کشور ایفا می کند و با تاثیر بر فعالیت بنگاه های اقتصادی می تواند در سیاست گذاری های توسعه صنعتی نیز نقش کلیدی بر عهده داشته باشد.
سازمان امور مالیاتی
