بانک و صنعت، ارزش افزوده از سال 87 با نرخ 3% آغاز شد و به مرور زمان این درصد افزایش پیدا کرد تا به امروز که نرخ مالیات ارزش افزوده به 9% رسیده است. از این نرخ ، 6% به عنوان مالیات ارزش افزوده و 3% به عنوان عوارض ارزش افزوده تقسیم میشود.
مالیات بر ارزش افزوده نخستین بار در آلمان مطرح شد ولی این فرانسه بود که برای اولین بار در سال 1954 آن را به کار گرفت. پس از آن اخذ مالیات بر ارزش افزوده به سرعت به سایر کشورهای دنیا تسری یافت به طوری که در حال حاضر در بیش از 160 کشور جهان و از جمله ایران دریافت مالیات از کالاها و خدمات رواج دارد.
هرچند در دریافت مالیات بر ارزش افزوده، کسب درآمد مالیاتی برای اداره کشور یکی از هدف¬های مهم نظام مالیاتی است اما مهمترین هدف آن نیست. مالیات بر ارزش افزوده، مالیاتی چندمرحله¬ای است که می¬تواند به شکلی هدفمند برای اهداف برنامه¬ریزی اقتصادی کشور به کار گرفته شود. در حقیقت، قابلیت انعطاف این نوع از مالیات سبب می¬شود سیاست¬گذاران اقتصادی بتوانند برای هدایت نظام تولید و مصرف از آن بهره¬برداری کنند. با این اوصاف، مالیات بر ارزش افزوده ابزاری کارآمد برای اعمال سیاست¬های حمایتی و تشویقی هم در دوران رکود و هم در دوران رونق اقتصادی است.
نظام مالیات بر ارزش افزوده با هدف ایجاد شرایط و بسترهای قانونی برای ایجاد تحول در نظام مالیاتی طراحی شد. پایه مالیاتی در مالیات بر ارزش افزوده مصرف بوده و این نوع از نظام مالیاتی دارای قابلیت های قابل توجهی مانند شفاف سازی فرآیندها و معاملات اقتصادی، ایجادبانک های جامع اطلاعات اقتصادی، تقویت سیستم های نظارتی در مراحل مختلف واردات، صادرات، تولید،توزیع کالاها و خدمات و همچنین مصرف، کاهش بار مالیاتی تولید، بالا بردن انگیزه صادرات و... است. از آنجایی که مالیات بر ارزش افزوده یک مالیات مدرن است، اجرای آن به بهبود فناوری و بهره وری ازطریق اتوماسیون اداری در سیستم مالیاتی و حسابداری مالیاتی کمک شایانی خواهد کرد. اجرای نظام مالیات بر ارزش افزوده در کشور همچون سایر انواع مالیاتها در جهت تأمین درآمدهای پاک مالیاتی و با هدف انتقال بار مالیاتی از تولید به مصرف است.همچنین وصول مالیات عادلانه و مبتنی بر واقعیت از جمله اهداف اجرایی این نظام مالیاتی تلقی میشود.
در یک جمع¬بندی، می¬توان گفت انعطاف بالا، اثر تورمی اندک، هدفمند بودن مالیات و تأثیرگذاری قابل ملاحظه بر تنظیم بازار و جهت دهی به نظام تولید و توزیع کالاها و خدمات در کشور و نیز تقویت صادرات عواملی هستند که سبب شده¬اند، مالیات بر ارزش افزوده به عنوان یکی از ابزارهای مهم مورد توجه برنامه¬ریزان اقتصادی در ایران و جهان قرار گیرد. بر این اعتبار می¬توان ادعا کرد مالیات بر ارزش افزوده بیش از آنکه ابزار درآمدزایی باشد، یک مکانیزم مدیریت اقتصادی است که می¬تواند به رشد و توسعه اقتصادی کشور کمک شایانی نماید.
سازمان امور مالیاتی
