بانک و صنعت، با وضع مالیات توانایی افراد در استفاده از منابع اقتصادی که برای مصارف خصوصی در اختیار دارند، کاهش می یابد، زیرا مالیات باعث انتقال منابع و قدرت خرید از مردم به دولت می شود. از این رو، از نگاه انسان اقتصادی و منافع فردی، پرداخت مالیات چندان خوشایند نیست و افراد همواره در تلاشند تا بر طبق منطق اقتصادی خود از پرداخت مالیات فرار کنند.
اولین آثار زیانبار فرار مالیاتی در اقتصاد کشور، ناتوانی دولت در تأمین هزینه‌های عمومی است. هزینه‌های عمومی شامل هزینه‌های عمومی اداری و اجرائی، هزینه‌های عمومی اقتصادی، حقوق و دستمزد افراد و … است. در صورتی که افراد از پرداخت مالیات سرباز زنند، بودجه دولت کاهش می‌یابد و در ادامه از پرداخت هزینه‌های مربوط به دستمزد کارمندان و مواردی از این قبیل، عاجز می‌ماند که می‌تواند باعث افزایش فشار به جامعه و مردم شود.
شکاف بین گروه‌های درآمدی،از دیگر اثرات زیانباری است که به دلیل پرداخت نشدن مالیات به وجود می‌آید. فرار مالیاتی سبب می‌شود که توان رقابتی عوامل اقتصادی به نفع افرادی که مالیات پرداخت نکرده اند، تغییر کند و شکافی بین گروه‌های مختلف درآمدی به وجود آید. ادامه این روند، شکاف درآمدی را بیشتر و بیشتر می‌کند و این موضوع سبب ایجاد تنش در کشور می‌شود.پرداخت نشدن مالیات باعث کاهش بودجه و درآمد دولت می‌شود و دولت از سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف جامعه عاجز می‌ماند. این موضوع در ادامه باعث کاهش اشتغال و کاهش سرعت پیشرفت در جامعه می‌شود و در ادامه نارضایتی مردم و فشار به دولت را افزایش می‌دهد.
عکس این موضوع نیز صادق خواهد بود و پرداخت مالیات باعث افزایش سرمایه گذاری در بخش‌های مختلف می‌شود و در ادامه باعث تولید اشتغال و رشد اقتصادی کشور می‌شود.
پرداخت نشدن مالیات و فرار مالیاتی توسط افراد خاص سبب می‌شود این افراد توان اقتصادی بیشتری داشته باشند و ادامه این موضوع باعث می‌شود این افراد گوی سبقت را از رقبای خود بربایند و درآمد بیشتری کسب و ذخیره کنند. در این صورت این افراد فاصله زیادی از افرادی که مالیات پرداخت می‌کنند، می‌گیرند و باعث به وجود آمدن مشکلات مختلفی در این زمینه می‌شوند.
یکی از مهم‌ترین اثراتی که فرار مالیاتی به دنبال دارد، ایجاد تنش‌های سیاسی و اجتماعی است. با به وجود آمدن اختلاف طبقاتی در جامعه و انباشت ثروت برای گروه‌های خاص، افراد جامعه نسبت به این موضوع اعتراض می‌کنند و درخواست رسیدگی به این موضوع را دارند.
کشف فرار مالیاتی مودیان توسط سازمان امور مالیاتی و سازمان‌های اجرایی- نظارتی صورت می‌گیرد. اشخاص حقوقی مشمول مجازات از مدیر عامل تا اعضای هیات مدیره بنا به تشخیص قاضی پرونده به صورت جمعی و یا انفرادی می‌توانند مشمول مجازات از نوع درجه شش باشند. لیکن در مورد اشخاص حقیقی مجازات‌هایی از نوع ممنوعیت از فعالیت شغلی ومحرومیت از صدور بعضی از اسناد و مدارک تجاری در نظر گرفته می‌شود.
لازم به ذکر است که در هر حال ضمن مجازات در نظر گرفته شده، مجرم و یا مجرمین ملزم به پرداخت مالیات تعیین شده توسط بازرسین و سایر جریمه‌های نقدی قانونی و نیز پرداخت ضرری که به دولت از این جهت وارد نموده اند هستند.
در صورتی که قبل از کشف و ضبط جرم شخص حقوقی و یا حقیقی، مودی از ارتکاب جرم پشیمان شده و روال قانونی پرداخت مالیات و ارائه گزارش‌های لازم و رد اظهارنامه مالیاتی را طی نماید، از نظر کیفری مورد تعقیب قرار نخواهد گرفت. اما چنان چه این جرم توسط ماموران مربوطه کشف گردد، شخص حقوقی بنا به تشخیص قاضی مربوطه موارد زیر در نظر گرفته می‌شود:6 الی 24 ماه حبس به صورت تعزیری،پرداخت جزای نقدی به میزان 2 تا 8 میلیون تومان،سی و یک تا هفتاد و چهار ضربه شلاق،محرومیت شش الی پنج ساله از حق و حقوق اجتماعی.
سازمان امور مالیاتی
