به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، مسیح قائمیان معاون فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک گردشگری، دبیر علمی این رویداد بود.
محمد فرجود مدیرعامل سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران، محمدمهدی مسعودی مدیرعامل شرکت مهندسی فن‌آوران آلین کیش، علی احمدی عضو هیات علمی دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، امین آقاجانی مدیرعامل شرکت فناوری همراه پیدا (همراه کارت) و عیسی خوشوقت رئیس دپارتمان فناوری اطلاعات شرکت خدمات عمومی فولاد ایران، در پنل این نشست حضور داشتند.
بخش پنجم و پایانی از شرح آنچه را که در پنل این نشست گذشت، در ادامه می‌خوانید.
قائمیان: یکی از اشکالات موجود در بسیاری از پروژه‌های مربوط به شهر هوشمند و پرداخت الکترونیک این است که محصولات و خدمات بدون توجه به نیازها و خواسته‌های شهروندان ارائه می‌شوند. گویی تصور عرضه‌کنندگان آنها این بوده است که کاربران در هر شرایطی، مجبور به بهره‌گیری از محصول یا خدمت آنها هستند. در حالی که باید به نیاز و خواسته مشتری توجه شود. گروه‌های فین‌تکی زیادی در سال‌های اخیر شکل گرفتند اما تعداد اندکی از آنها به این موضوع توجه کرده بودند و توانستند موفق شوند. از همه شرکت‌کنندگان پنل خواهش می‌کنم جمع‌بندی خود را از این موضوع و موارد مطرح شده در نشست مطرح کنند.
فرجود: شهرداری تهران در گام نخست تلاش کرد وضعیت موجود خود را بشناسد و خدمات را در بستر داشته‌های خود ارائه کند. بر همان مبنا به تدریج پروژ‌ه‌هایی در حوزه هوشمندسازی تعریف و اجرایی شده است. در بعضی موارد باید مقررات و ساختارها نیز بهینه‌سازی می‌شد که در حال انجام است. برای مثال شهرداری در حوزه درگاه یکپارچه خدمات، ضعف داشت. این مشکل با ارائه اپ تهران من که عرضه آن همزمان با طرح جدید ترافیک کلید خورد، تا حدودی حل شده است. این اپ به تدریج به درگاه واحد خدمات شهرداری به شهروندان تبدیل می‌شود و موارد مختلفی به آن افزوده خواهد شد. برای مثال پرداخت عوارض و شارژ کارت بلیط نیز قرار است به آن اضافه شود. برنامه شهرداری این است که در تکمیل این اپ از فعالان اکوسیستم پرداختی نیز کمک بگیرد. شهرداری تهران تلاش کرده است نقش خود را از سمت تصدی‌گری به تامین‌کننده زیرساخت‌ها ببرد؛ برای مثال با ایجاد پلتفرم‌های مختلف، امکان حضور فین‌تک‌هایی که در حوزه پرداخت خرد و QR کد فعال هستند را فراهم کند. شهرداری تهران سوئیچی را ایجاد کرده است که می‌تواند از طریق آن پذیرندگان این ابزار از جمله رانندگان تاکسی را در سطح شهر مدیریت کند. از سوی دیگر به بازیگران مختلف این اکوسیستم امکان رقابت می‌دهد. شهرداری نیز به جای اینکه در نقش رقیب بخش خصوصی قرار گیرد، به تامین زیرساخت‌ها و بسترهای لازم می‌پردازد. در گام بعدی، در حوزه جای پارک‌های حاشیه‌ای نیز فراخوانی برای عرضه مدیریت آنها به بخش خصوصی صادر شده است. بر اساس برنامه‌ریزی موجود، بخش پرداخت این موضوع به کیف پول الکترونیکی شهرداری متصل می‌شود. البته ابزارها و کانال‌های پرداخت دیگر نیز در نظر گرفته خواهد شد. شهرداری تهران اصل را بر این گذاشته است که حتی‌الامکان تولید ابزار و محصولات را به بخش خصوصی بسپارد و خود در نقش حمایت‌کننده قرار گیرد؛ همچنین به دنبال شناسایی ابزارهای لازم برای توسعه کسب و کارهای مبتنی بر پرداخت در سطح شهر است تا آنها را فراهم کند. همچنین دغدغه‌های خود را نیز به اکوسیستم خلاقیت و نوآوری منتقل کرده است تا محصولات حوزه شهری بر مبنای آنها تولید شوند. برای مثال حوزه پرداخت می‌تواند در زمینه دریافت عوارض کمک زیادی به شهرداری بکند.در شهرداری، تراکنش‌های زیادی وجود دارد که حجم زیادی از آنها می‌تواند از طریق ابزارهای نوآورانه‌ای چون بلاک‌چین و ارز رمزها صورت گیرد.
مسعودی: خدمات مبتنی بر موبایل به دو بخش بانکی و غیربانکی تقسیم می‌شوند. می‌توان اپ‌هایی را طراحی کرد که از طریق موبایل تقریبا همه خدمات مورد نیاز کاربر از حمل و نقل گرفته تا سفارش غذا و خرید آنلاین گل (همگی در یک اپلیکیشن) را به او ارائه کند. نمونه‌هایی از این دست در دنیا وجود دارد که علاوه بر ارائه خدمات به صورت یکجا، امکان پرداخت را نیز فراهم می‌کنند. باید تلاش کنیم همه انواع پرداخت‌هایی را که از طریق دستگاه‌های عابربانک یا کارتخوان انجام می‌شوند، به سمت پرداخت موبایلی سوق دهیم. دستگاه‌های حاکمیتی نیز موظف هستند، امنیت این پرداخت‌ها را فراهم کنند. موبایل، حریم خصوصی هر فردی محسوب می‌شود. زمانی که وارد شبکه می‌شود باید اطلاعات خصوصی موجود در آن حفظ شود. شرایط از نظر شخصی‌سازی، اتصال فوری، اثربخشی هزینه و فهم و دانش بازار باید به گونه‌ای باشد که جامعه، موبایل را به عنوان ابزار پرداخت بپذیرد. در این صورت تلفن همراه هوشمند می‌تواند جانشین همه دستگاه‌های پرداخت شود. به ویژه که هزینه استفاده از این دستگاه‌ها از هر نظر حتی کاغذ، گران شده است. حرکت به سمت پرداخت‌های موبایلی، گام مهمی در زمینه هوشمندسازی نیز محسوب می‌شود.
احمدی: در هر تراکنش مالی، دو خطر شامل تقلب یا به نوعی سرقت حساب دیگران و همچنین پولشویی مطرح است. به صرف قانون‌گذاری و رعایت قوانین در تراکنش‌ها نمی‌توان با این موارد مقابله کرد که چرا فرد مجرم معمولا با این قوانین به خوبی آشناست و در ظاهر آنها را رعایت می‌کند. بحث هوش مصنوعی و داده‌کاوی نیز به همین دلیل امروز پررنگ شده است؛ چرا که تشخیص این موارد در حجم بزرگ اطلاعات موجود، با عامل انسانی هر چند که خبره باشد، بسیار سخت و تقریبا غیرممکن است. فقط با داده‌کاوی می‌توان عملیات تقلب و پولشویی را کشف کرد. روش‌های مجرمانه تغییرات سریعی دارند و شیوه‌های مقابله با آنها نیز به صورت مداوم به روز می‌شوند. بانک‌های ایرانی نیز به صرف نصب یک نرم‌افزار در برایر تقلب و پولشویی تجهیز نمی‌شوند و باید خود را با تغییرات سریع آنها تطبیق دهند. پرداخت همراه، با موبایل به عنوان ابزاری پرنفوذ که در اختیار همه اقشار جامعه قرار دارد، انجام می‌شود. این امر اهمیت مساله امنیت را افزایش می‌دهد. مشکلی که در ایران وجود دارد این است که دسترسی به اطلاعات به ویژه از سوی بانک‌ها کار بسیار سختی است؛ این امر استفاده از داده‌کاوی برای مقابله با اقدامات مجرمانه را سخت می‌کند.
آقاجانی: امروز بزرگ‌ترین مشکل امنیتی شبکه بانکی ایران بحث فیشینگ Phishing است. از طریق الگوریتم‌های هوش مصنوعی می‌توان رفتار غیرعادی مجرم را تشخیص و با اینگونه جرایم مقابله کرد. تا حدی نیز این کار در کشور انجام می‌شود. با گسترش پرداخت‌های موبایلی، به این صورت که در خریدها آنلاین به جای هدایت کاربر به یک درگاه پرداخت، از ابزارهایی مانند QR کد استفاده شود، درصد بروز موارد فیشینگ کاهش قابل توجهی پیدا می‌کند؛ چرا که در این روش اطلاعات کارتی کاربر در دستگاه متعلق به خود او وارد می‌شود. شهردای می‌تواند در گسترش نفود پرداخت‌های همراه موثر باشد. برای مثال می‌تواند خدمات آنلاین خود را در اختیار اپلیکیشن‌های فعال در این حوزه قرار دهد. ارائه یک QR استاندارد نیز به گسترش این ابزار کمک زیادی می‌کند.
خوشوقت: برای هوشمندسازی می‌توان محصولات پایه مورد نیاز خانواده را در بستر مویابل ارائه کرد. این محصولات برای مثال شامل بیمه، امنیت، اعلام چالش‌های حوزه شهری، پسماند، سلامت، حمل و نقل و ترافیک، کنترل الگوی مصرف، بانکداری و پرداخت می‌شود. بهره‌گیری از استارتاپ‌ها و فین‌تک‌ها از یک سو میزان استفاده خانوارها و شهروندان را از فناوری اطلاعات و ارتباطات افزایش و از سوی دیگر هزینه آن را برای آنها کاهش می‌دهد. افراد می‌توانند با هزینه کم و بدون نیاز به خروج از منزل یا محل کار، با استفاده از اپ‌های مختلف امور پرداختی خود را انجام دهند. گسترش نفوذ پرداخت‌های همراه به فرهنگسازی و تعریف بسته‌های فرهنگی نیاز دارد. استفاده از این مدل مزیت‌های مختلفی خواهد داشت از جمله؛ تحقق شهروند هوشمند، افزایش قابل پیش‌بینی سهم اقتصاد دیجیتال از GDP، افزایش رقابت در بخش خصوصی، افزایش پرداخت موبایلی، حمایت از تولید داخلی و اصلاح واقعی الگوی مصرف.
لازم به ذکر است، در پایان نشست، محمدمراد بیات، مدیر عامل مرکز فابا تقدیرنامه اعضای پنل را به آنها اهدا کرد. نشست تخصصی شهر هوشمند و پرداخت همراه، از جمله رویدادهای جانبی سومین و آخرین روز از نمایشگاه تراکنش ایران بود. ITE 2018 به همت مرکز فابا، 22 تا 24 آبان سال جاری در محل دائمی نمایشگاه‌های شهرداری تهران، واقع در بوستان گفت‌وگو برگزار شد.
