فرهنگ پاسخ‌گویی به ذی‌نفعان سازمان تقویت شود

به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از روابط عمومی سازمان تأمین اجتماعی، دکتر شهرام غفاری در این نشست که هم‌زمان با سالروز بازگشایی این موسسه در سالن اجتماعات سازمان تامین اجتماعی در 4 بهمن 97 برگزار شد، ضمن گرامی‌داشت یاد و خاطره دکتر نوربخش، فعالیت مجدد این موسسه را مرهون زحمات آن مرحوم دانست.

وی با اشاره به تاریخچه فعالیت موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی که از سال 71 آغاز و در سال 88 تعطیل شده بود و از سال 94 در دوره جدید مدیریت سازمان تامین اجتماعی مجدد فعالیت خود را شروع کرده است، افزود: در مدت تعطیلی موسسه، انباشتی از مطالبات داریم که بخشی از آن را هنوز نتوانسته‌ایم پاسخ دهیم.

مدیرعامل موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، در ادامه به شرح ارکان موسسه پرداخت که به صورت هیات امنایی فعالیت کرده و دارای مسئول موسسه و شورای پژوهشی و بازرس است.

دکتر غفاری درخصوص بیان عملکرد حوزه پژوهش این موسسه اظهار کرد: شورای پژوهش دارای 7 عضو است و در هر جلسه شورا به طور متوسط 6 مصوبه شکل گرفته است. همچنین مجموع طرح‌های پژوهشی موسسه در 17 سال نخست فعالیت به تعداد 215 طرح و میانگین سالیانه 13 طرح پژوهشی می‌رسد. این درحالی است که در چهار سال اخیر 158 طرح پژوهشی با میانگین سالیانه 40 طرح پژوهشی در موسسه انجام شده است. همچنین 130 گزارش در دوره گذشته ارائه شده است که در دوره جدید 165 گزارش به آن افزوده شده است و میانگین از 8 به 41 افزایش یافته است.

وی تعداد تهیه و چاپ کتاب در موسسه را به طور متوسط در سال 30 جلد بیان کرد و گفت:‌ همچنین 11 حمایت از پایان‌نامه رخ داده است. نشست‌های تخصصی کارگاه‌ آموزشی نیز 74 بار و همایش 4 بار تشکیل شده است.

مدیرعامل موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، با اشاره به برخی موضوع‌های پژوهشی تهیه شده پیرامون مباحث مهم حوزه رفاه و تامین اجتماعی افزود: مباحثی مانند خروج از بنگاه‌داری، روش تادیه بدهی دولت، روش تعیین حداقل دستمزد، و امکان بهره‌برداری از برند شرکت‌های سازمان از این دست از طرح‌ها بوده است.

دکتر غفاری تصریح کرد: همچنین طرح‌هایی در زمینه تنقیح مقررات، محاسبات اکچوئری، ساخت جدول تغییر وضعیت بیمه شدگان، مدل شایستگی، نظام رفتاری شایسته کارکنان، تهیه گایدلاین، خرید راهبردی افکارسنجی، گفتمان سازی و رصد و مداخله آسیب‌های اجتماعی کارکنان از دیگر عناوین طرح‌های تهیه شده این موسسه است.

وی فرآیند انجام پژوهش را در 5 گام و 32 مرحله اصلی دانست و عنوان کرد: انتخاب پژوهشگران و انعقاد قرارداد، عمدتا از طریق فراخوان انجام می‌شود. در طی فعالیت موسسه در دوره جدید، بیش از 600 قرارداد اصلی، نظارت و ویراستاری منعقد شده است.

مدیرعامل موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، یکی از اقدامات مهم سازمان تامین اجتماعی را گسترش دامنه فعالیت به حوزه دانشگاه‌ها برشمرد و گفت: تلاش بر این بوده است که با تمامی دانشگاه‌ها ارتباط برقرار کرده و با هر یک یکی دو کار را همکاری کنیم. اکنون موسسه در بین همه این مراکز شناخته شده است و این مسئله اختصاص به دانشگاه‌های سطح تهران ندارد و با دانشگاه‌های سایر شهرها مانند مشهد، یزد، زاهدان و غیره نیز این همکاری وجود داشته است.

دکتر غفاری درخصوص اثربخشی دستاوردهای موسسه اظهار کرد: اثربخش بودن یک طرح پژوهشی نیازمند بررسی وجوه گوناگونی از تعریف یک مسئله تا انجام، چاپ و ارسال آن است و این موضوعی یک بعدی نیست. از طرفی هدف اساسی انجام طرح‌های پژوهشی این است که سنجیده شود یک طرح در ارتقای تصمیم‌گیری‌ها تا چه حد موثر واقع شده است و این موضوعی است که باید به آن توجه داشت.

وی با اشاره به اقدامات موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی که برای نخستین بار در حوزه رفاه و تامین اجتماعی انجام می‌شود، تصریح کرد: برای نخستین بار است که مباحث مرتبط با تامین اجتماعی به صورت کارشناسی شده و تخصصی برای کارشناسان تامین اجتماعی فراهم می‌شود؛ برای نخستین بار است که مباحثی مانند حکمرانی خوب، آشنایی با اصول اقتصادی و غیره مطرح شده و «مدرسه تابستانی» حول محور رفاه و تامین اجتماعی فعال می‌شود.

مدیرعامل موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، در ادامه به برخی از چالش‌های موسسه در ارتباط با طرح‌‌های پژوهشی سازمان پرداخت و افزود: مسئله مهم در تحویل «داده»‌های آن طرح است. در برخی از مواقع سازمان تامین اجتماعی یک سوال پژوهشی را مطرح می‌کند اما داده‌های آن را در اختیار نمی‌گذارد؛ این درحالی است که شیوه مشارکت و همکاری سازمان در تبیین موضوع از موارد ضروری است که این مشکل باید برطرف شود. 

وی یکی دیگر از مسائل این موسسه را چابک نبودن برخی از فعالیت‌های آن برشمرد و اظهار کرد: نمی‌توانیم به برخی از سوال‌ها پاسخ‌های آنی، فوری و مطابق با مقتضیات دهیم؛ ما در فرآیند کاری خود از اصولی پیروی می‌کنیم که نیازمند بازنگری است.

مدیرعامل موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی ادامه داد:‌ همچنین سیستمی برای تسهیل کاربست نتایج و ارزیابی اثربخشی‌ها نداریم. اما لازم است تا با تمهیداتی مانند پرسش‌ها و پاسخ‌های مکرر، اثربخشی امور، هویدا شود. از سوی دیگر سیستم مناسبی برای اطلاع‌رسانی در موسسه وجود ندارد و لازم است این نقایص با همکاری سازمان برطرف شود.

دکتر غفاری، اظهار کرد: موسسه‌های پژوهشی ابزاری را برای کارشناسان و مدیران فراهم می‌کند تا در کنار هم خرد تصمیم‌گیری‌ ارتقا یابد و استفاده از یک طرح به خودی خود نمی‌تواند منتهی به تصمیم‌گیری شود. این مسئله مانند این است که فردی با خواندن یک کتاب بخواهد تصمیم بگیرد. هرچند برخی از طرح‌ها ماهیتی مسئله محور و بدون حاشیه دارند؛ اما بسیاری از طرح‌‌ها این‌گونه نیستند.

وی در ادامه، سیر تصمیم‌گیری را مبتنی بر اصول «داده، دانش و خرد» بیان کرد و افزود: خرد نیازمند مجموعه‌ای است که پژوهش یکی از امکانات آن است. نتایج پژوهش‌ها، خردی را ایجاد می‌کند که می‌تواند خرد تصمیم‌گیری سازمان را ارتقا دهد و وقتی خرد تصمیم‌گیری ارتقا یافت، کیفیت تصمیم‌گیری‌ها نیز بهبود یافته و سازمانی پویا حاصل می‌شود.

دکتر غفاری تصریح کرد: بلوغ سازمانی زمانی ایجاد می‌شود که بپذیریم تصمیم‌گیری‌ها باید مستمر باشد و مدیران و کارشناسان نیز اهل مطالعه بوده و در عین حال پذیرا باشند.

مدیرعامل موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، با بیان اینکه امروزه تعریف سواد فراتر از داشتن علم به کامپیوتر ارزیابی می‌شود، گفت: امروزه سواد را توانایی یادگیری، فراموش کردن و یادگیری مجدد تعریف کرده‌اند. اما وجود دارند برخی از افرادی که بر اساس دانش قدیم خود، به ارزیابی امور پرداخته و هرآنچه که خلاف این دانش باشد را نمی‌پذیرند.

دکتر غفاری با اشاره به آن دسته از برنامه‌های آینده موسسه اظهار کرد: برنامه ایجاد ساختار مناسب برای پاسخ‌ به مسائل روز یکی از برنامه‌ها را تشکیل می‌دهد. همچنین درنظر است تا گروه‌های مشاوره برای سال آینده ایجاد شود. ساختار مناسب برای ارزیابی اثربخشی‌ها نیز پی‌گیری می‌شود. همچنین گروه آینده‌ پژوهشی را با جدیت پیگیری خواهیم کرد.

وی استقرار سامانه ثبت ایده و موفقیت، توسعه نظام نظرسنجی و توسعه روابط بین‌الملل را از دیگر برنامه‌های سال آینده این موسسه بیان کرد و گفت:‌ همچنین در نظر است تا با انجمن‌های علمی نیز ارتباط برقرار کنیم و از سوی دیگر سهم پایان‌نامه‌های مرتبط با حوزه تامین اجتماعی را نیز افزایش دهیم. ارتقای کارایی موسسه از سهم مدیریت پروژه و ارتقای کیفیت از طریق استانداردها از دیگر برنامه‌های مهم این موسسه برای سال آینده به شمار می‌رود.

دکتر حسام نیکوپور: قانون نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی شالوده عملکرد موسسه عالی پژوهش  

معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، یکی از دستاوردهای مهم این موسسه را قانون ساختار جامع رفاه و تامین اجتماعی برشمرد که بر اساس گزارش‌ها و تحقیقات این موسسه تدوین شده است؛ همچنین تشکیل بیمه عشایر و روستائیان را نیز اساسا، برآمده از بطن گزارش‌های تدوین شده این موسسه دانست و درحال حاضر اصلاح اساسنامه صندوق‌ها را از مهمترین‌ طرح‌های ملی در دست اجرای موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی بیان کرد.

دکتر حسام نیکوپور در این نشست، با اشاره به آغاز فعالیت موسسه عالی پژوهش در سال‌های اخیر و دوره جدید مدیریت سازمان، پس از سال‌ها فریز و توقف فعالیت، فرارسیدن سالگرد شروع به کار موسسه را تبریک گفت.

وی با بیان اینکه یکی از کارکردهای مهم موسسه تولید افراد متخصص تامین اجتماعی بوده و تنها به انجام تحقیق و پژوهش بسنده نکرده است، افزود: در این مدت بیش از 40 کارشناس تخصصی حوزه تامین اجتماعی ایجاد شده است که در زمینه‌های گوناگون فعالیت می‌کنند.

معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، با اشاره به تنظیم و تدوین پرسش‌نامه‌ای توسط گروه افکارسنجی در خصوص نظرخواهی درباره فعالیت موسسه، که برای 1600 نفر از همکاران سازمان در واحدهای گوناگون بیمه‌ای، درمانی، اجرایی و ستادی به صورت رندوم به صورت پیامک ارسال شد، به شرح نتایج این نظرسنجی، پرداخت.

دکتر نیکوپور درخصوص میزان آشنایی کارکنان سازمان با فعالیت موسسه، اظهار کرد: 89 درصد از کارکنان از فعالیت این موسسه آشنایی داشتند؛ به گونه‌ای که حدود 47 درصد شرکت‌کننده‌ها پیگیر اطلاعات آن بودند و 42 درصد نیز تا حدی از فعالیت این موسسه آگاه بودند. 11 درصد نیز متاسفانه اطلاعی از فعالیت موسسه نداشتند. در برخی از مواقع مشاهده می‌شود که حتی برخی از همکاران ستاد مرکزی نیز از فعالیت مجدد این موسسه بی‌اطلاع هستند.

وی درباره اینکه از بین 6 گروه پژوهشی موسسه با کدام‌یک از گروه‌ها آشنایی دارند، گفت: نتیجه این بود که با گروه بیمه‌های اجتماعی، سپس گروه مدیریت بیش از سایر گروه‌ها آشنایی دارند؛ بعد از آن گروه درمان قرار داشت و کمترین آشنایی نیز با گروه افکارسنجی و گروه فرهنگی و رفاه موسسه مطرح شده بود.

معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، همچنین در پاسخ به این که آیا با اعضای هیات امنا و شورای موسسه آشنایی دارند، تصریح کرد: نتایج به دست آمده نشان داد که 94 درصد پاسخ‌گویان با اعضای شورا و هیات امنای موسسه آشنا بودند.

دکتر نیکوپور با اشاره به 158 طرح و گزارش این موسسه و نظرسنجی درباره کمتر یا بیشتر شدن میزان فعالیت موسسه در مقایسه با 17 سال گذشته، افزود: 88 درصد پاسخ داده‌اند که فعالیت بیشتری در مدت چهار سال نسبت به ادوار گذشته موسسه انجام شده است.

وی همچنین نتایج ارزیابی درباره فعالیت موسسه در دوره جدید را 17 درصد عالی، 72 درصد نسبتا قابل توجه و حدود 11 درصد ضعیف بیان کرد و گفت: در مجموع حدود 90 درصد فعالیت موسسه را قابل قبول و بالا می‌دانند و معمولا رضایت بیش از 50 درصد در نظرسنجی‌ها نشان دهنده عملکرد قابل قبول است.

معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، درباره این مساله که برون‌سپاری امور موسسه اقدامی مناسب و خوب است یا خیر، اظهار کرد:‌ نتیجه نظرسنجی نشان داد که 95 درصد با برون‌سپاری موافق بودند. بسیاری معتقدند که موسسه باید ستاد چابک داشته باشد و به سمت افزایش نیرو و بزرگ کردن بدنه خود نرود و بهتر است از ظرفیت‌های کشور در زمینه‌های گوناگون استفاده کند.

دکتر نیکوپور با تاکید براینکه 89 درصد شرکت‌کننده‌ها اظهار داشته‌اند که موسسه باید بر حوزه مطالعات کلان و بنیادین کشور کار کند، عنوان کرد: این انتقاد بر فعالیت موسسه مطرح بود که موسسه یک واحد پژوهشی سازمان است و باید مطالعات سازمانی انجام دهد و مانند یک اداره کل به شمار آید. اما خوشبختانه در این تحقیق، 89 درصد نظر موافق خود را با مطالعات کلان اعلام کرده‌اند.

وی با اشاره به دستاوردهای این موسسه در دوران فعالیت خود در زمینه توجه به امور کلان جامعه، افزود: شکل‌گیری قانون ساختار جامع رفاه و تامین اجتماعی با گزارش‌های پشتیبانی موسسه انجام شد. همچنین بیمه عشایر و روستائیان نیز اساسا با توجه به گزارش‌های تدوین شده این موسسه تشکیل شد و اکنون نیز اصلاح اساسنامه صندوق‌ها یکی از طرح‌های ملی است که این موسسه در دست اجرا دارد. ضرورت کار ایجاب می‌کند که موسسه مطالعات بنیادی و نظری انجام دهد و در نهایت نفع آن عاید سازمان می‌شود.

معاون پژوهشی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، درباره نظرسنجی درخصوص حمایت موسسه از پایان‌نامه‌های مرتبط با حوزه رفاه و تامین اجتماعی اظهار کرد: 95 درصد خواهان حمایت از پایان‌نامه‌ها بودند. معتقدیم وقتی یک دانشجو عمر تحصیلی خود را بر مباحث تامین اجتماعی قرار می‌دهد، این موضوع می‌تواند به پویایی و رونق مباحث تامین اجتماعی کمک کند و به طور حتم فواید آن در آینده عاید سازمان می‌شود. به ویژه اینکه شرط برخورداری از این حمایت، قرار داشتن در مقطع دکترا و نیز دانشجویان خارج از سازمان است.

دکتر نیکوپور همچنین نقطه قوت موسسه را بر اساس نتایج این نظرسنجی، تولید کتاب‌ توسط موسسه بیان کرد و گفت: عدم ترویج و توزیع نامناسب محصولات موسسه به عنوان نقطه ضعف موسسه اعلام و درخواست شده است که بر آموزش‌های کاربردی مانند قانون کار، قانون تامین اجتماعی، گایدلاین‌ها و غیره تکیه شود. 

نعمت‌الله علیپور: کنترل و مدیریت طرح‌ها، کیفیت پژوهش‌ها را ارتقا می‌دهد

معاون توسعه و مدیریت منابع انسانی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، با اشاره به مسئله برون‌سپاری امور در این موسسه، تصریح کرد: کنترل و مدیریت طرح‌ها از اهمیت ویژه‌ای در افزایش کیفیت پژوهش‌ها برخوردار است و منجر به دست‌یابی به اطلاعات متقن و قابل اتکا می‌شود.

نعمت‌الله علیپور افزود: همچنین برون‌سپاری باعث می‌شود تا موسسه از نظر منابع انسانی توسعه نیابد، از همین‌رو، توجه به کیفیت و ساختار منابع انسانی بسیار مهم است و باید در سطح مناسبی قرار داشته باشد. خوشبختانه بیشتر کارکنان موسسه دارای مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد هستند و نیز میانگین سنی آن‌ها 37 سال و جوان است و یک سوم کارکنان را زنان تشکیل می‌دهند.

وی در ادامه بودجه موسسه را مورد بررسی قرار داد و گفت: در سال 94 حدود 30 میلیارد تومان بودجه برای موسسه درنظر گرفته شد. در نیمه سال 94 کل بودجه تخصیصی برای موسسه 3 میلیارد تومان بود که در سال 95 آنچه که جذب شد، 6 میلیارد و 700 میلیون تومان بود. در سال 96 نیز این بودجه 7 میلیارد و 800 میلیون تومان درنظر گرفته شد.

معاون توسعه و مدیریت منابع انسانی موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی، با اشاره به قوانین توسعه‌ای در کشور که دستگاه‌های اجرایی را در پرداختن به امور پژوهشی ملزم می‌کند، اظهار کرد: با مقایسه بودجه 50 موسسه پژوهشی در کشور، می‌توان گفت که بودجه موسسه عالی پژوهش تامین اجتماعی کمتر از سایر مراکز است. حتی مراکز پژوهشی مشاهده می‌شود که فعالیت بسیار محدودی دارد؛ اما بودجه اختصاص یافته به آن سه برابر این موسسه بوده است.

علیپور با بیان اینکه هزینه‌های موسسه شامل عملیاتی، اداری و تشکیلاتی است، تصریح کرد: سعی کرده‌ایم که قسمت پشتیبانی توسعه زیادی پیدا نکند و هزینه‌های اداری و تشکیلاتی در حداقل نگه داشته شود. از همین‌رو، سیستم‌های مختلف امور را مکانیزه کرده‌ایم و پشتیبانی ما بر اساس مکانیزاسیون فرآیندها شکل می‌گیرد. در مجموع، پشتیبانی دارای 10 نیرو است که 18 درصد هزینه‌ها را واحدهای پشتیبانی، اداری و مالی تشکیل می‌دهد.