به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، زنان با همه موانع و محدویت‌هایی که به لحاظ عرفی و فرهنگی دارند از مطالبه اصلی خود یعنی یافتن شغل متناسب با توانمندی‌هایی که دارند، دست نکشیده‌اند و بخش عمده متقاضیان در بازار کار کنونی هستند. با این حال سهم زنان از فرصت‌های شغلی با توجه به آنچه مسئولان هشدار داده‌اند، کماکان کم است و از طرفی برخی محدودیت‌ها به زنان فرصت مشارکت اقتصادی نداده است. به گفته معاونت امور زنان و خانواده رئیس‌جمهوری، زنان جنس دوم محسوب می‌شوند و حاکمیت این طرز فکر بر دنیا باعث شدهساختارهای عینی حاکم با خود را نیز تولید کند. اکنون نیز دغدغه زنان مثل همیشه داشتن فرصت‌های برابر شغلی است و برخی از موانع این فرصت‌ها را از آنها گرفته است. با وجود اینکه زنان وارد بازار کار شده، توانمندی‌های خود را ثابت کرده‌اند و حتی توانسته‌اند در عرصه‌های مدیریتی موفق‌تر از مردان باشند، سهم زنان در بازار کار بر اساس آمارها 12 درصد است درحالی که این سهم برای مردان به 50 درصد می‌رسد. از طرفی نرخ بیکاری زنان نیز همچنان دوبرابر نرخ بیکاری مردان است. براساس بررسی‌های صورت گرفته در 10 سال اخیر گرچه زنان سهم بیشتری از کرسی‌های مجلس را در اختیار گرفته‌اند و در حوزه‌های اجتماعی و سیاسی حضور پررنگ داشته‌اند اما در عرصه اقتصاد چنین حضوری نداشته و آمارها در این سال‌ها حکایت از سیر نزولی اشتغال زنان دارد.
بیکاری زنان را از بازار کار کنار کشید
طبق بررسی‌های موجود 70 درصد از زنان تحصیل کرده بیکارند و 78 درصد زنان هیچ فعالیت اقتصادی ندارند. به نظر می‌رسد حاد شدن معضل بیکاری نیز زنان را به نفع مردان از موقعیت‌های شغلی کنار کشیده است. به بیان دیگر آنها را پس زده استاز سوی دیگر براساس آخرین آمارهای اعلام شده از وضعیت اشتغال زنان در استان‌های مختلف کشور از میان مجموع 392 شهر کشور، 103 شهر در بخش زنان دارای نرخ بیکاری بالای 15 درصد و 77 شهر دارای بحران بیکاری برای زنان یعنی نرخ بالای 30 درصد است.
هرچقدر از کلانشهرها به شهرهای کوچک‌تر یا از شهرها به روستا‌ها می‌رویم این نرخ بیکاری بالاتر می‌رود. اشتغال زنان در برخی از شهرها از حد بحران هم می‌گذرد و در برخی از نقاط روستایی برای هیچ یک از زن و مرد شغلی پیدا نمی‌شود.
با این حال با توجه به اهمیت موضوع اشتغال زنان جا دارد چند مساله اساسی را حل کنیم. برای از بین بردن موانع فرهنگی اشتغال زنان چه اقداماتی باید انجام داد و زنان در این رابطه چه تلاشی می‌توانند انجام دهند؟ برای افزایش مشارکت اقتصادی زنان چه نهادهایی باید دست به کار شوند؟ این موضوع با توجه به مشکلات بیکاری نسل امروز چه اهمیتی دارد و چگونه می‌تواند به افزایش رفاه خانواده‌ها منجر شود؟
برای افزایش سهم اشتغال زنان
به گفته شهیندخت مولاوردی معاون امور زنان پای صحبت از حقوق زنان که می‌شود مسائل سیاسی سردرمی‌آورد و نمی‌توان آنطور که باید تصمیمی جدی برای حل مشکلات آنها اتخاذ کرد در حالی که حل مسائل زنان در گرو داشتن یک نگاه اجتماعی به آنها است نه یک نگاه سیاسی.
نگاه به اشتغال زنان سنتی است
نسرین فقیهی، کارآفرین حوزه زنان در این رابطه می‌گوید با وجود موقعیت‌هایی که زنان و دختران برای در اختیار گرفتن برخی از فرصت‌های شغلی دارند اما بسترها برای ورود به این مشاغل برای زنان آماده نیست. بسیاری از زنان در کنار دغدغه‌های خانه‌داری مسئولیت یک شغل را برعهده می‌گیرند و از بابت سنگینی حجم کاری که دارند، گلایه‌ای ندارند اما با این حال بحث حقوق و مزایا که می‌شود همه سعی دارند مردان پیش قدم باشند. نگاه به اشتغال زنان کماکان سنتی است و همه حتی برخی از زنان احساس می‌کنند عادلانه این است که مردان شایستگی توانایی و حقوق بیشتری دارند.
درآمدزایی برای برخی از زنان دغدغه نیست
وی توضیح می‌دهد توسعه مشاغل خانگی و هنرهای دستی و محلی که عمده آفریننده آن زنان هستند، افزایش زنان کارآفرین و همچنین موفقیت زنان در پست‌های مدیریتی نیز نتوانست آنطور که باید این طرز فکر مقابله کند. درآمدزایی برای برخی از زنان البته دغدغه نیست. برخی از سر تنهایی، بیکاری به سمت شغلی روی می‌آورند و به نوعی برای برخی هم این باور غلط جا افتاده که شغل نباید اولویت زنان باشد. همین طرز فکر گاهی باعث می‌شود برخی از زنان خواسته و ناخواسته ترجیح بدهند شغلی نداشته باشند یا به دنبال جایگزینی نداشته‌های مادی خود به جای ورود به یک شغل تازه داشته باشند.
سطح توقعات و انتظارات اقتصادی زنان کم است
فقیهی توضیح می‌دهد مساله دیگر سطح انتظارات و توقعاتی است که زنان از خود به عنوان نیروی کار دارند. آنها نسبت به مردان به انجام بعضی از کارها راضی‌تر به نظر می‌آیند. از طرفی توقع چندانی برای داشتن حقوق و مزایای آنچنانی ندارند. مساله دیگر به نقش مسئولیت‌های اجتماعی زنان بر می‌گردد آنها به عنوان یک زن خود را در قبال تامین درآمد و معاش خانواده مسئول نمی‌دانند و جامعه هم از آنها چنین انتظاری ندارد. اشتغال از نظر برخی از آنها صرفا نه جنبه مادی بلکه جنبه سرگرمی دارد. حال آنکه این مسائل نباید مانع از حضور زنان در اقتصاد باشد.
این کارآفرین در پایان توضیح می‌دهد البته یک سری عوامل نیز به بیکاری زنان دامن زده است. مانند محدودیت زنان پس از ازدواج، بی‌رغبتی آنها به داشتن شغل و همچنین رکود و شرایط اقتصادی که به آن دامن می‌زند.
ثمانه نادری
