از اینجا شروع کنیم؛ برای کشاورز چه فرقی می‌کند که زعفران خود را به یک فرد بفروشد و یا در بورس کالا عرضه کند؟
قبلاً شاهد این اتفاق بودیم که همواره واسطه‌ای به نام دلال وجود داشته که محصولات را از کشاورز خریده و با افزودن سود خود، آن محصول را به دست مصرف‌کننده رسانده است. اما اکنون در بورس کالا این بستر فراهم‌شده که کشاورز شخصاً و یا اگر شرکتی را ثبت کرده باشد به‌وسیله آن محصول را عرضه کند، خریدار و صادرکننده نیز می‌توانند در این بورس بدون واسطه محصول خود را تهیه کند پس در این میان دلالان حذف می‌شوند و بورس کالا نیز به‌عنوان بستری شفاف منافع همزمان خریدار و فروشنده را برآورده می کند.
مزیت بورس کالا برای زعفران در چیست؟
همین‌که بورس کالا توانسته واسطه‌ها را حذف کند و زعفران نیز قیمت واقعی خود را پیداکرده، حکایت از مزیت بزرگ عرضه زعفران در این بورس دارد.
ویژگی دیگر عرضه زعفران در بورس کالا، وجود معاملات آتی است، به طوریکه در این معاملات زعفران به‌صورت آتی عرضه می‌شود و ریسک تولیدکننده و مصرف‌کننده در خصوص نوسانات قیمتی در آینده کاهش می‌یابد. تولیدکننده می‌تواند محصول خود را برای آینده به فروش برساند و مصرف‌کننده نیز محصول خود را برای آینده اما باقیمت امروز خریداری می‌کند که در اصلاح بازار به آن «کاهش ریسک فعالیت اقتصادی» می‌گویند.
سابقه این را نشان داده که دلالان نزدیک‌ترین و قابل‌دسترس‌ترین افراد برای خرید محصولات به کشاورزان هستند، اما در بورس کالا، کشاورز باید به سمت عرضه در بورس بیاید،آیا این نکته منفی برای بورس نیست؟
نه موافق نیستم. اگر کشاورز یک شرکت به نام خود ثبت کند به‌راحتی می‌تواند در بورس کالا کار کند، ثبت شرکت هم بسیار راحت است. اغلب کسانی که در کشت زعفران هستند کشاورزان بزرگی هستند و به‌راحتی می‌توانند شرکت ثبت کنند. البته فکر می‌کنم قرار است این امکان نیز فراهم شود که کشاورزان به‌صورت شخص هم بتوانند در بورس کالا حضورداشته باشند.
شما فرض کنید که بورس کالا وجود نداشته باشد، اولاً قیمت‌ها شفاف نیست و دوم اینکه کشاورز مجبور می‌شود محصول زعفران خود را به دلالان بفروشد. همین نیز این ریسک را برای کشاورز دارد که محصول او یا فروش نرود و یا خراب شود. از طرف دیگر مشخص نیست که دلال واقعاً این محصول را به مصرف‌کنندگان واقعی برساند. ضمن آنکه امکان دست‌به‌دست شدن بین خود دلالان وجود دارد که همین باعث افزایش قیمت شده یا در این میان برندهای تقلبی ایجاد می‌شود. اگر محصول از بورس کالا خریداری شود قطعاً کیفیت و نام برند آن تضمین‌شده است و این اطمینان وجود دارد که خریدار محصول اصلی را خریداری می‌کند. درواقع با توجه به اینکه اصالت محصول از سوی بورس کالا مورد تأیید قرار می‌گیرد؛ خریدار می‌تواند به محصول خریداری‌شده اطمینان کند. درنهایت نیز این کشاورز است که سود می‌برد، چون آن‌ها پول خود را (که البته به دلیل حضور دلالان در بیشتر مواقع کمتر از حق واقعی کشاورز بوده) با مکانیسم شفاف‌تر و مطمئن‌تری به دست می‌آوردند. در پایان اینکه نقش سازوکار بورس کالا همین امسال در فصل برداشت زعفران و رسیدن سود واقعی به کشاورزان نمایان شده که با حضور هر چه بیشتر فعالان بازار زعفران در بورس، شاهد شفافیت در کل بازار و مبادلات خواهیم بود.
