به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، اما از سوی دیگر، وضعیت خودروییها در بورس نیز دقیقا به این افزایش قیمت وابسته است. چراکه بازار دیگر تحت تاثیر خبرهای هیجانی رشد نمیکند و باید اتفاقات واقعی و بنیادی در سهمها رخ بدهند تا آنها با افزایش قیمت روبه‌رو شوند. درهمین‌رابطه، حمیدرضا افشار، کارشناس بازار سرمایه و معاملهگر کارگزاری سهام بارز به بررسی اثر افزایش قیمت خودرو در صنعت خودرو و قطعه در بورس پرداخته است.
یکی از مهمترین مشکلاتی که صنعت خودرو با آن روبه‌رو بوده، دخالتی است که دولت در آن دارد. به‌نظرشما این امر چه معایب و مزایایی برای صنعت خودرو خواهد داشت؟
حضور پررنگ دولت در صنعت خودرو، شرایط این صنعت را پیچیده کرده اما مزیت دخالت دولت آن است که حمایت بسیار خوبی از خودروسازان به‌عمل میآورد. این حمایت نیز به خاطر اشتغالی است که خودروسازان و قطعهسازان ایجاد کردهاند. با اینحال دخالت دولت مشکلاتی نظیر عدم برنامهریزی بلندمدت را به وجود آورده است. چراکه مدیران دولتی نمیدانند تا چه زمانی سر کار هستند و به‌همین دلیل آنها فقط به اجرای طرحهای کوتاهمدت روی میآورند که این امر مشکلات بسیار زیادی را برای خودروسازان به وجود آورده است.
مشکلاتی که درحالحاضر خودروسازان و قطعهسازان در بورس با آن دستوپنجه نرم میکنند، شامل چه مواردی است؟
نخست آن‌که با افزایش قیمت دلار به‌حدود سهبرابر، هزینه تمامشده تولید خودرو برای آنها بسیار بالا رفت. دومین مورد، در پی تحریمهایی که با خروج آمریکا از برجام گریبان صنعت خودرو را گرفت، قراردادهایی که خودروسازان و قطعهسازان از طریق برجام به امضا رسانده بودند، متوقف شد و همین موضوع ضربه بزرگی را به فعالیت آنها در بورس وارد کرد. سوم اینکه با افزایش نرخ دلار تامین مواداولیه برای آن بسیار با مشکل روبه‌رو شد، بهویژه آن‌که عدم تخصیص ارز به خودروسازان و قطعهسازان نیز عملا فعالیت آنها را با مشکل بسیار زیادی روبه‌رو کرد. چهارم اینکه عدم افزایش قیمت خودرو، موجبات زیاندهی شرکتها را فراهم آورد و اگر افزایش قیمتها اعمال نشود، آنها بیش‌از این در بورس زیانده خواهند بود. در پنجمین مورد، خودروسازان هزینههای سربار تولید دارند و باید این هزینهها را بسیار کاهش دهند. بهعنوانمثال، نیروی انسانی مازادی که در خودروسازان وجود دارند، هزینه هنگفتی را به شرکتها وارد کرده است.
یکی از مهمترین موضوعاتی که طی این چند سال اخیر در بورس در مورد گروه خودرویی مطرح بوده، سهامداری قطعهسازان در شرکتهای بزرگ خودروسازی است. این موضوع را چگونه ارزیابی میکنید؟
مهمترین موضوع، بحث انحصاری است که بهوجود میآید. درحالحاضر خودروسازان از چند منبع قطعات موردنیاز خود را تهیه میکنند و رقابت در این زمینه وجود دارد اما دو نکته در این امر نهفته است، نخست آن‌که قطعهسازان سعی در تولید قطعه رقابتی دارند که قطعا میتواند هزینه تمامشده تولید را بسیار کاهش دهد زیرا تولید باید اقتصادی و باصرفه انجام شود. دومین نکته بحث کیفیت است که اگر رقابت در جریان باشد، بهطور قطع کیفیت نیز افزایش پیدا میکند اما اگر قطعهسازان سهام خودروسازان را به‌دست آورند، دو نکتهای که به‌آن‌ها اشاره شد، دیگر عملی نمیشود و به انحصار در صنعت خودرو و عدم رقابتپذیری در حوزه دامن زده خواهد شد.
به‌غیر از سهمهای بزرگ در گروه خودرویی، برخی سهمهای کوچک ازجمله قطعهسازانی که خصوصی هستند یا آنهایی که وابسته به خودروسازان هستند، به‌رغم حضور در بورس، حجم بسیار کمی از نظر ارزش دارند. سهامداران باید چه رفتاری با این سهمها داشته باشند؟
این سهمها ریسک بالایی دارند، بنابراین باید با احتیاط وارد آنها شد. بدین‌معنی که وقتی میخواهیم گروه خودرویی را بررسی کنیم، به لیدر صنعت که نماد سایپاست، نگاه میکنیم. اگر طی چند روز حجم معاملات سایپا افزایش چشمگیری داشته باشد، معلوم میشود گروه در حال رشد است. در چنین شرایطی باتوجه به اینکه سهمهای کوچک، شناوری کمتری دارند، زودتر رشد میکنند. با این حال باید توجه داشت اگر روند معاملات برگردد، هر روز می‌توان سهامی مانند سایپا را معامله کرد اما سهمهای کوچک به‌دلیل شناوری کمتر، مشتری در روند نزولی برای آن پیدا نمیشود و سهم برای چند روز منفی میخورد. پس بهتر است افراد غیرحرفهای وارد این سهمها نشوند و روی سهام بزرگتر و تاثیرگذارتر گروه مانند سایپا و ایرانخودرو سرمایهگذاری کنند.
مهمترین محرکی که درحالحاضر برای خودروییها وجود دارد، افزایش قیمت است. اگر چنین موضوعی محقق شود، آن زمان چه میزان رشدی را می‌توان برای آنها متصور بود؟
اگر بخواهیم از نظر تکنیکالی این موضوع را تحلیل کنیم، درحالحاضر شاخص گروه خودرو در بین 19هزار تا 21هزار واحد در نوسان است و هنوز شاخص این صنعت نتوانسته این سطح مقاومتی و حمایتی را بشکند. از سوی دیگر، این صنعت نیاز به اخبار واقعی و اتفاقات مملوسی دارد تا بتواند این سطح مقاومتی را پشت سر بگذارد. افزایش قیمت خودرو میتواند ابزاری برای شکستن سطح 21هزار واحدی باشد. اگر چنین اتفاقی روی بدهد، پیشبینی میشود شاخص تا 27هزار واحد بهراحتی پیش رود. در فاز کوتاهمدت یعنی تا پایان سال اگر شاخص گروه خودرویی سطح 27هزار واحدی را رد کند، می‌توان افزایش قیمت 30درصدی را برای سهمهای گروه خودرویی متصور بود.
چنین رشدی نیازمند چه زمینههایی است؟
رشد شاخص نیاز به نقدینگی هنگفتی دارد. یعنی باید طی چند روز، حجم معاملات لیدر این گروه یعنی سایپا و سایر نمادها ازجمله ایرانخودرو افزایش چشمگیری داشته باشد تا نقدینگی وارد گروه شده و موجب افزایش قیمت سهمها را شود.
صنعت خودرو در بورس، ازجمله صنایعی است که سفتهبازان در معاملات سهام آن حضور چشمگیری دارند. این امر چه تاثیری در وضعیت نمادهای خودرویی دارد؟
از آنجا که خودروییها معمولا رشدهای سریعی دارند، سفتهبازان نیز به دادوستد سهام آنان علاقهمند هستند. اما نکتهای که وجود دارد، این است سهمهای کوچک‌تر، ریسک بالاتری برای معامله دارند و سفتهبازان پول خود را از چنین سهمهایی خارج میکنند. در نتیجه همانطور که پیش از این هم گفته شد، اگر سهامداران قاعده بازی را بلد نباشند، سرمایه خود را از دست میدهند. بنابراین آنها باید به این نکته توجه داشته باشند به سهمهایی توجه کنند که ریسک کمتری دارند. درمورد سهمهایی مانند ایرانخودرو و سایپا چنین موضوعی درباره آنها صادق است.
دو صنعت تایر و روغن و روانکارها که وابسته به صنعت خودرو هستند نیز در بورس حضور دارند. وضعیت کلی آن هادر بورس چگونه است؟
در مورد صنعت تایر می‌توان گفت؛ به‌رغم افزایش نرخی که دریافت کردند و اتفاقاتی که در این صنعت روی داده، سهام آن رشد نکرده است و از نظر قیمتی بسیار جذاب و مستعد رشد خوبی هستند اما به‌شرط اینکه بازار خوب شود. درحالحاضر وضعیت کلی بازار سرمایه خوب نیست و اگر دوباره شاخص کل در مسیر صعود قرار بگیرد، می‌توان به رشد تایریها بسیار امیدوار بود. درخصوص روغنیها، اوضاع اندکی پیچیده است؛ به همین دلیل باید صبر کرد تا گزارشهای 9ماهه منتشر و وضعیت فروش آنها مشخص شود. بحثهای صادراتی نیز در مورد روغنیها وجود دارد. بنابراین درحالحاضر نمیتوان در مورد آنها اظهارنظر قطعی کرد و باید تا زمان انتشار گزارشهای 9ماهه صبر پیشه کرد.
