به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، سحر تاجبخش مسلمان معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان هواشناسی کشور در جلسه بررسی مشکلات و نیازهای سازمان برای بهبود خدمات با تأکید براینکه هواشناسی دانشی بین رشته‌ای است، بیان کرد: سازمان هواشناسی ایران یکی از اعضای سازمان جهانی هواشناسی است که در کارگروه‌ها و کمیسیون‌های مختلف این نهاد نیز بین‌المللی فعال است.
وی ادامه داد: طبق استانداردهای بین‌المللی فعالیت‌های سازمان هواشناسی در شش حوزه اصلی تقسیم بندی می‌شود که دیده‌بانی، مدیریت داده و اطلاعات، پیش‌بینی و تولید محصول، اطلاع‌رسانی و آموزش و پژوهش و فعالیت‌های بین‌المللی مجموعه این فعالیت‌ها است. در سازمان هواشناسی ایران خوشبختانه از سال‌های دور همه این شش فرآیند انجام می‌شود.
رئیس سازمان هواشناسی کشور با اشاره به اینکه در کل کشور 2500 کارمند داریم،اظهارکرد: دو پژوهشکده در تهران و مشهد داریم که حدود 40 کارمند و اعضای هیأت علمی دارند. یکی از مهمترین وظایف سازمان هواشناسی، دیده‌بانی شرایط جوی روی خشکی‌ها و آب‌ها است که بخشی از ادوات این دیده‌بانی روی زمین و بخشی هم در هوا است.
تاجبخش در ادامه گفت: مهمترین ایستگاه‌های ما ایستگاه‌های سینوپتیک است که تعداد آن 406 ایستگاه است. از ایستگاه‌های دریایی، ایستگاه‌های باران‌سنجی و آلودگی و پایش گرد و غبار و سنجش از راه دور و.. مجموع اطلاعات را جمع‌آوری می‌کنیم. 15 ایستگاه جو بالا داریم و ایستگاه‌های جاده‌ای و ایستگاه‌های فرودگاهی از دیگر تجهیزات سازمان هواشناسی است.
وی با اشاره به اینکه طبق برنامه‌های تدوین شده باید 16 رادار داشته باشیم، گفت: در حال حاضر 9 رادار در کشور فعال هستند و باید شبکه رادارهای هواشناسی کشور تکمیل شود. افزون بر اینها حدود 50 ایستگاه هواشناسی کشاورزی داریم که اطلاعات مربوط به این موضوع در سامانه تهک (توسعه هواشناسی کاربردی) بارگذاری و اطلاع‌رسانی می‌شود و از طریق این سامانه می‌توانیم برای کشاورزان داده‌هایی را تهیه و به آنان ارائه کنیم.
رئیس سازمان هواشناسی کشور افزود: تعدادی ایستگاه‌های آلودگی شهری برای سنجش گازهای آلاینده وجود دارد که پنج ایستگاه است. در سال‌های اخیر ایستگاه‌های سنجنده گرد و غبار هم ایجاد شده که حدود 15 ایستگاه در تعدادی از استان‌ها راه‌اندازی شده است. پردازش داده‌های هواشناسی بعد از جمع‌آوری این اطلاعات توسط شبکه‌های مخابراتی مختلف انجام می‌شود سپس کنترل کیفی روی آن‌ها صورت می‌گیرد و در نهایت داده‌ها برای کاربران مختلف آماده‌سازی و ارسال می‌شود.
به گفته تاجبخش، با توجه به اینکه سازمان هواشناسی ایران عضو سازمان هواشناسی جهانی است باید مجموعه‌ای از داده و اطلاعات را به مجموعه‌های بین‌المللی ارسال کنیم.
رئیس سازمان هواشناسی در مورد زیرساخت‌های فناوری سازمان هواشناسی، با اشاره به اینکه توان پردازشی داده‌ها 13 و نیم ترافلاپس است، گفت: توان ذخیره‌ای سازمان 500 ترابایت و اینترنت سازمان تقریباً 200 مگابایت است و آنچه در سازمان اهمیت دارد، این است که دریافت و پردازش 100 گیگابایت اطلاعات به طور روزانه است اما در حوزه پردازش و ذخیره‌سازی کمبودهایی وجود دارد.
وی ادامه داد: بانک اطلاعاتی برخی ایستگاه‌ها مربوط به سال 1351 است و از این دوره اطلاعات ایستگاه‌ها ثبت شده است.
تاجبخش در مورد روند اطلاع‌رسانی داده‌های هواشناسی تصریح کرد: اطلاعات بعد از اینکه در ستاد و استان‌ها جمع‌آوری می‌شوند از طریق وب در اختیار کاربران قرار می‌گیرد. علاوه بر پیش‌بینی‌های عمومی که برای عموم مردم است، اطلاعاتی برای کاربران تخصصی هم در حوزه‌های هوانوردی، دریایی، کشاورزی و جاده‌ای تهیه و ارائه می‌شود. افزون بر اینها در صورت نیاز اطلاعیه و اخطاریه‌هایی از سوی سازمان هواشناسی صادر می‌شود.
وی با بیان اینکه پیش‌بینی‌های سازمان هواشناسی بر اساس حل معادلات دیفرانسیل جو و با روش عددی است، گفت: قطعاً با توجه به عدم قطعیت‌هایی که در معادلات دیفرانسیلی وجود دارد پیش‌بینی‌های صادر شده از سوی سازمان هواشناسی با عدم قطعیت‌هایی مواجه است.
رئیس سازمان هواشناسی با اشاره به راه‌اندازی و اجرای سامانه‌های مختلف هواشناسی تصریح کرد: برای مثال در برخی نقاط سامانه‌های هشدار سیل ایجاد و راه‌اندازی شده است و اطلاعات پیش‌بینی پنج روزه و 10 روزه سیل و دبی آب از طریق این سامانه‌ها اطلاع رسانی می‌شود. این سامانه کل کشور را پوشش نمی‌دهد. این سامانه‌ها، سیل 12 و 13 فروردین را در حوضه کرخه و دز پیش‌بینی کرده بودند.،
وی تاکید کرد: ایجاد این سامانه‌ها بسیار هزینه‌بر است اما به‌طور نقطه‌ای در نقاط محدودی از کشور راه‌اندازی شده است. برای مثال در حوضه کرخه و دز، گرگان‌رود و غرب کشور و قم‌رود این سامانه با روش‌های مختلف ایجاد شده است.
رئیس سازمان هواشناسی با اشاره به اینکه از طریق تلفن گویا، شبکه پیامکی، وب‌سایت سازمان، داده‌های هواشناسی اطلاع‌رسانی می‌شود،گفت: اطلاعیه‌ها و اخطاریه‌ها نیز برای ستاد مدیریت بحران ارسال می‌شود. درباره سامانه پیامکی به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات پیشنهاد داده‌ایم که امکان ارسال اطلاعیه و اخطاریه‌ها برای همه مردم فراهم شود ولی هنوز هیچ جوابی از این وزارتخانه در این زمینه نگرفته‌ایم. درخواست می‌کنیم که چنین امکانی فراهم باشد تا بتوانیم اطلاعات را به ویژه برای روزهایی که اطلاعیه و اخطاریه داریم در اختیار کاربران بیشتری قرار دهیم.
وی در ادامه در زمینه تولید رادار و رادیوسوند با اشاره به اینکه فعالیت‌هایی برای تولید این تجهیزات صورت گرفته است، گفت: اخیراً برای تولید رادیوسوند که برای ایستگاه جو بالا به آن نیاز داریم، توسط شرکت‌های دانش‌بنیان کارهایی انجام شده و در مراحل آخر است. همچنین پژوهشگاه فضایی هم در زمینه ساخت رادیوسوند فعال است که طبق آخرین خبرها، تا آخر بهار آماده و تحویل می‌دهند. کارآزمایشی آن هم چند بار انجام شده است.
تاجبخش ادامه داد: در حوزه رادار از سه سال پیش در مورد رادارهای نسل جدید با پژوهشگاه فضایی اقداماتی را شروع کرده‌ایم. تقریباً در این زمینه تا 50 درصد رشد داشتیم و پیش‌بینی می‌کنیم که این روند ادامه داشته باشد و بتوانیم تا سال آینده به نتیجه مطلوب برسیم. همچنین در مورد بویه‌های هواشناسی برای اندازه‌گیری داده‌های دریایی با همکاری دانشگاه صنعتی اصفهان اقداماتی شروع شده است اما هنوز به مرحله تولید بویه نرسیده‌ایم.
وی با تاکید بر تلاش سازمان هواشناسی برای خودکارسازی ایستگاه‌های هواشناسی گفت: هنوز هیچ شرکتی ایستگاه خودکار کامل را به ما پیشنهاد نداده است که توان تولید چنین سنجنده‌هایی را داشته باشند. در مورد پایش گرد وغبار در غرب و شرق کشور نیز اقداماتی انجام شده است ولی باید این تجهیزات توسعه پیدا کند. همچنین توسعه سامانه‌های سنجش گازهای آلاینده شهری جز ضروریات سازمان هواشناسی است. سامانه پیش‌بینی سیل نیز می‌تواند توسعه بیشتری پیدا کند. افزون بر این می‌توانیم برای سایر مخاطرات سامانه‌هایی ایجاد کنیم و تولیدات داخل می‌تواند در این موارد کمک زیادی به سازمان هواشناسی کند.
رئیس سازمان هواشناسی افزود: راه‌اندازی مدل گردش عمومی جو برای سازمان هواشناسی برای پیش‌بینی شرایط جوی بسیار اهمیت دارد تا بتوانیم از این طریق پارامترهای جو را پیش‌بینی کنیم. در این زمینه کارهایی را با دانشگاه تهران را شروع کرده‌ایم و علاقه‌مند هستیم که این موضوع را با همکاری معاونت علمی و فناوری هم پیش ببریم.
تاجبخش با بیان اینکه سامانه‌های تخصصی پیش‌بینی (سامانه پیش‌بینی مخاطرات جوی) از منابع خارجی خریداری می‌شود، اظهار کرد: اگر بتوانیم این سامانه‌ها را طراحی مجدد کنیم و تولید داخل داشته باشیم بسیار به سازمان هواشناسی کمک می‌کند.
وی ادامه داد: در حوزه پژوهشی آنچه نیاز اصلی است شاخه مدل‌سازی و مدل‌های پیش‌بینی هواشناسی است که برای پیش‌بینی اقلیم بسیار کاربردی است و برای پیش‌بینی‌های کوتاه مدت هم از این مدل‌ها استفاده می‌شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان یادآور شد: تولید ایستگاه‌های خودکار کامل، سنجنده‌های ایستگاه‌های خودکار، ایستگاه سنجنده‌های ذرات معلق، ایستگاه‌های موجود در فرودگاه، سنجنده‌های جاده‌ای از جمله نیازهای سازمان هواشناسی است.
