به گزارش بانک و صنعت ، آسمان ها مدتی است که خلوت شده اند و اکنون فضای کافی ایجاد شده تا آن دسته که همیشه سفرهای هوایی را تهدیدی جدی برای محیط زیست می دیدند دقیق تر وضعیت را بررسی کنند. در این بین، توجه آن ها به میزان انتشار گاز کربن در محیط زیست به واسطه سفرهای مختلف جلب شده است. بیشترین انتقاد را هم سفرهای تجاری با جت دریافت کرده اند. گفته می شود حدود 2 تا 3 درصد از انتشار کربن جهان به خاطر همین جت هایی است که برای تجارت به کار می روند. رشد بی سابقه سفرهای مختلف و کاهش هزینه سفرهای هوایی در حقیقت اصلی ترین متهم ها در انتشار کربن هستند. به همین دلیل است که کاهش سفرها در دوران همه گیری کرونا باعث شده انتشار گاز کربن هم تا حدود زیادی کاهش پیدا کند.
نگرانی در مورد آلودگی هوا و انتشار کربن از محل پروازهای هوایی به قدری زیاد شده که در کشور سوئد واژه ای هم برای شرم ساری در این زمینه ساخته شده است. این ها به خوبی نشان می دهد که نگرانی هایی در مورد اثرات زیست محیطی پروازهای هوایی وجود دارد. به هر حال اکنون همه فهمیده اند که صنعت هواپیمایی کمترین قدم را برای کاهش میزان انتشار کربن برداشته است. حالا شاید زمان مناسبی باشد که در این زمینه تجدیدنظر شود.
صنعت هواپیمایی تاکنون اقداماتی در زمینه قانون گذاری داشته که بیشتر به مسائل جانبی پرداخته است. سوخت هواپیمایی از مالیات دهی در پروازهای بین المللی معاف است. اما به نظر می رسد که باید قوانینی در این زمینه در نظر گرفته شود. هربار هم تلاش شده محدودیت هایی برای این صنعت وضع شود، ظاهرا به صورت موفقیت آمیزی مقاومت کرده است.
هرچند صنعت هواپیمایی قدم کمی برداشته اما باز هم مواردی برای امیدواری وجود دارد. مثلا طبق آمار موجود، انتشار کربن در ازای هر مسافر از سال 1990 تاکنون بیش از 50 درصد کاهش پیدا کرده است. فناوری های جدید به کمک خطوط هواپیمایی آمده اند و باعث شده هواپیماهای آن ها کمتر سوخت مصرف کنند. در نتیجه آلایندگی کمتری هم دارند. این روزها ایرباس ها و بوئینگ هایی تولید می شوند که نسبت به موارد موجود، 15 تا 20 درصد در مصرف سوخت کارآمدتر هستند. دلیلش هم این است که موتور آن ها بهبود پیدا کرده است. البته این فقط موتور نیست که به کاهش مصرف سوخت و افزایش بهره وری هواپیماها کمک می کند. قطعات دیگری هم وجود دارند که در این زمینه اثرگذارند. پیشرفت فناوری به بهبود وضعیت این قطعات هم کمک کرده است.
آسمان ها پاک می شوند
مدل های جدیدی هم برای کسب وکارها طراحی شده که در صنعت هواپیمایی می تواند به افزایش بهره وری کمک کند و فرهنگ جدیدی را در میان مسافران هوایی شکل دهد. انتظار می رود طی سال های آتی، میزان انتشار کربن در ازای هر مسافر به میزان بیشتری کاهش پیدا کند. مثلا تعداد مسافرهایی که با یک هواپیما سفر می کنند، افزایش پیدا می کند. به این ترتیب سوخت کمتری در ازای هر مسافر مصرف می شود.
یکی از مواردی که می تواند به آسمان های پاک کمک کند، بازنشسته کردنِ هواپیماهای قدیمی است. بهتر است که هرچه سریع تر هواپیماهای قدیمی از میدان خارج شوند و هواپیماهای جدید جای آن ها را بگیرند. این هواپیماهای جدید نسبت به مدل های قدیمی، کارآمدتر هستند. هواپیماهای قدیمی اغلب سوخت بیشتری مصرف می کنند و آلایندگی بیشتری هم دارند. در نتیجه برای آسمان پاک، به هواپیماهای جدیدتری نیاز است.
همه گیری کرونا باعث شده تمایل برخی مسافران به ویژه در اروپا به سفرهای هوایی کاهش پیدا کند و به جای آن سفرهای زمینی با قطار را در پیش بگیرند. البته در اروپا، پیش از شیوع همه گیری کرونا هم قطار و هواپیما با همدیگر در رقابت بودند. آن ها به ویژه در مسیرهای بین المللی کاملا در رقابت هستند. حالا با شیوع کرونا مردم قطار را به هواپیما ترجیح می دهند. در نتیجه رقابت نسبت به گذشته سخت تر شده است. البته واقعیت این است که راه آهن هیچ گاه نمی تواند به صورت قطعی جای خطوط هوایی را بگیرد به هر حال سرعت سفر با هواپیما قابل مقایسه با قطار نیست. اما به لحاظ اطمینان کرونایی، می توان گفت وضعیت در قطار قدری بهتر از هواپیما است.
شرکت های تولیدکننده هواپیما می توانند حرف اصلی را در این زمینه بزنند. در واقع آن ها هستند که مشخص می کنند آینده چهشکلی خواهد بود. این شرکت ها می توانند هواپیماهایی تولید کنند که سوخت پاک مصرف کند و آلایندگی کمتری داشته باشد. مثلا شرکت ایرباس تلاش دارد هواپیماهایی تولید کند که سوخت هیدروژنی مصرف می کند. سرمایه گذاری های کلانی هم در این زمینه صورت گرفته است. به این ترتیب می توان انتظار داشت که شرایط به کلی در آینده تغییر کند. پیشرفت فناوری می تواند هواپیماها و خطوط هواپیمایی را سبزتر کند. به همین دلیل است که می توان امید داشت به سمت انتشار صفر کربن پیش برویم. البته هنوز هم سفری دراز در پیش است.
منبع: اکونومیست
