به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، دکتر حمیده افقی، مجری طرح با بیان اینکه تحقیقات اولیه تولید فاکتور رشد عصب نوترکیب در گیاه انجام شده است، گفت: پس از طراحی و برنامهریزیهای سیستم بیانی این گیاه مراحل همسانهسازی انجام و بیان ژن و یا تولید پروتئین موردنظر ارزیابی شد.
وی با بیان اینکه فاکتور رشد عصب Nerve growth Factor یا NGF اولین بار در سال 1954 شناسایی شد و هماکنون این پروتئین شناخته شدهترین عضو خانواده نوروتروفینها است، ادامه داد: فاکتور رشد عصب در سیر تمایز سلولهای عصبی از سلولهای بنیادی جنینی نقش اساسی ایفا کرده و در توسعه و بقای سیستم عصبی مرکزی و محیطی، تنظیم رشد اکسونها و تنظیم فعالیت نورونهای بالغ به ویژه نورونهای کولینرژیک اهمیت حیاتی دارد.
افقی اضافه کرد: با توجه به اهمیت عملکرد این پروتئین، فاکتور رشد عصب به منزله دارو برای درمان بیماریهای ناشی از تخریب نورونهای عصبی نظیر آلزایمر، پارکینسون و اسکلروز مطرح شده است؛ چراکه این پروتئینهای کوچک ترشحی به عنوان مولکولهای پیامرسان عمل کرده و برای رشد، حفظ بقا و تمایز سلولهای عصبی نقش بسزایی دارد.
مجری طرح با بیان اینکه NGF بر فعالیت سلولهای سیستم ایمنی و اندوکرین نیز تأثیرگذار است، یادآور شد: گیرندههای NGF در اندامهای ایمنی بیان شده و امکان تمایز سلولی و تنظیم پاسخهای ایمنی را در سلولهای ایمنی فراهم میکنند، ضمن آنکه بر بقا، تمایز و ویژگیهای فنوتیپی سلولهای بنیادی خونساز تأثیرگذار است.
وی با تاکید بر اینکه افزایش تولید NGF در بافتهای ملتهب بیماران التهابی و خودایمنی گزارش شده است، اظهار کرد: ولی دلیل و تأثیر این فاکتور بر پاسخهای التهابی کاملا شناختهشده نیست و از سوی دیگر NGF نیز در توسعه بیماریهای قلبی عروقی، عصبی، آلزایمر، دیابت و بهبود زخم دخیل است و به همراه گیرندههای خود در کنترل تکثیر و آپوپتوز (مرگ سلولی) سایر سلولها نقش دارد؛ از این رو باعث شده که امروزه این فاکتور در تحقیقات سرطان مورد توجه محققان قرار گیرد.
افقی با بیان اینکه یکی از موانع اصلی گسترش استفاده از فاکتور رشد عصب انسانی در تحقیقات، عدم امکان تولید آن به میزان کافی و با قیمت پایین است، ادامه داد: تولید فاکتور رشد به صورت طبیعی از طریق استخراج از بافت انسانی ممکن نیست، لذا تولید نوترکیب آن مد نظر قرار گرفته است.
عضو هیات علمی پژوهشکده زیستفناوری یادآور شد: برای تهیه میزان کافی از این فاکتور به منظور مصارف تحقیقاتی و کلینیکی در این پروژه تحقیقاتی از تکنیکهای مهندسی ژنتیک بهره گرفته شد تا نوع نوترکیب آن تولید شود.
وی با تاکید بر اینکه در این مطالعات تلاش شد تا این فاکتور در گیاه تولید شود، افزود: گیاه به عنوان یک میزبان امن از نظر نبود پاتوژنهای حیوانی (عامل بیماریزا)، ارزان بودن، تولید پروتئینی مشابه با پروتئین طبیعی و امکان تولید در مقیاس صنعتی، گزینه مناسبی برای تولید پروتئین نوترکیب NGF است.
به گفته مجری طرح در مطالعهای که هم اکنون در سازمان پژوهشهای علمی و صنعتی ایران در حال انجام است، پروتئین فاکتور رشد عصب انسانی در گیاه به روش موقت بیان شده است که امروزه به عنوان یک روش قابل صنعتی شدن مورد توجه شرکتهای بزرگ تجاری تولیدکننده پروتئینها و داروهای نوترکیب قرار گرفته است.