به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت به نقل از سازمان برنامه و بودجه، آتش سوزی ها در عرصه های منابع طبیعی و پارکهای ملی کشورمان همانند سایر مناطق مستعد در کشورهای دیگر، با توجه به شرایط اقلیمی و پوشش گیاهی آنها خواه بصورت طبیعی و یا بطور سهوی و عمدی توسط اشخاص و بهره برداران محلی رخ می دهند. این پدیده در سال هایی که رطوبت نسبی زمین تحت تأثیر بارندگی ها افزایش می یابد، با توجه به افزایش تراکم پوشش گیاهی، شدت بیشتری پیدا می کند. از طرف دیگر به منظور پیشگیری، کنترل و اطفای آنها نیز شیوه های مختلفی از جمله اعمال برخی شیوه های مدیریتی نظیر ایجاد آتش سوزی های مصنوعی کنترل شده و احداث آتش بر و … وجود دارد که متأسفانه در کشور ما کمتر مورد توجه قرار گرفته اند. با اینحال سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور با توجه به وجود منابع اعتباری در قالب ردیف های اعتباری طرح های مختلف صیانتی مربوط در مناطق جنگلی زاگرسی، ارسباران و شمال کشور و مدیریت پایدار مراتع کشور، ضرورت دارد با استفاده از ظرفیت نیروهای حفاظتی مربوط در قالب گشت و مراقبت و همچنین سازمان حفاظت محیط زیست از طریق نیروهای محیط بان مستقر در محل، بسیاری از آتش سوزی ها را در حداقل زمان ممکن کنترل نمایند.
در خصوص اطفای حریق های رخ داده در عرصه های طبیعی، با توجه به مسئولیت سازمانهای جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و همچنین سازمان حفاظت محیط زیست در خصوص پارکهای ملی و مناطق حفاظت شده طبیعی مربوط، همه ساله در قالب ردیف های مختلف اعتباری در قانون بودجه سنواتی منابع اعتباری مورد نیاز پیش بینی و در اختیار دستگاه اجرایی در چارچوب منابع و درآمدهای وصولی و امکانات دولت قرارداده می شود.
برای اطفای حریق علاوه بر شیوه های زمینی، استفاده از اطفای هوایی نیز با استفاده از هواپیما و بالگرد در برخی از کشورها مرسوم می باشد. لیکن در کشور ما این شیوه با توجه به هزینه های مترتب بر آن و کمبود منابع و تجهیزات، به صورت محدود با توجه به شرایط پستی و بلندی های مناطق وقوع حریق، اغلب به منظور شناسایی و هلی برد نیروها مورد استفاده قرار می گیرد. در خصوص تأمین اعتبار مورد نیاز برای خرید بالگرد توسط سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و یا سازمان حفاظت محیط زیست قابل ذکر است. در حال حاضر در مجموعه وزارت جهاد کشاورزی شرکت هواپیمایی خدمات ویژه با داشتن چندین هواپیما، می تواند به عنوان بازوی پشتیبان جهت انجام عملیات سم پاشی علیه آفات و بیماری ها و برای اطفای حریق در عرصه های منابع طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
- وضعیت اعتبارات اختصاص یافته برای پیشگیری و اطفای حریق
اعتبارات طرح های عمرانی
1- سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور: در طی سالهای 1399-1396 در قالب طرح تأمین تجهیزات یگان حفاظت و اطفا حریق (به شماره طبقه بندی (130602001) جمعاً مبلغ 1,050 میلیارد ریال به منظور خرید تجهیزات اختصاص یافته است.
2- سازمان حفاظت محیط زیست محیط زیست: در طی سالهای 1399-1396 در قالب اجرای طرح های مرتبط محیط زیستی به منظور اقدامات پیشگیری و اطفای حریق جمعاً مبلغ 250 میلیارد ریال پرداخت شده است.
اعتبارات جاری
در طی سالهای 1399- 1396 در قالب ردیف متفرقه هزینه ای، تحت عنوان هزینه های اطفای حریق جنگل ها و مراتع جمعاً مبلغ 144 میلیارد ریال و همچنین از محل اعتبارات حوادث غیرمترقبه موضوع ماده (10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و ماده (12) قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران جمعاً مبلغ 140 میلیارد ریال اختصاص یافته است.
اعتبار از محل تسهیلات
علاوه بر موارد مندرج در قوانین بودجه سنواتی، در چارچوب ماده واحده قانون اصلاح ماده (56) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و آئین نامه اجرایی آن نیز مبلغ 1,400 میلیارد ریال (1000 میلیارد ریال سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و مبلغ 400 میلیارد ریال سازمان حفاظت محیط زیست) در سال 1396-1397 به منظور تهیه و تأمین تجهیزات مورد نیاز از جمله حفاظتی و اطفای حریق سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت محیط زیست در قالب تفاهم نامه فیما بین وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، سازمان برنامه و بودجه کشور، یک مؤسسه اعتباری به دستگاه های مذکور تأمین و پرداخت شده است.
با توجه به موارد فوق الذکر در طی سال های اخیر بیش از 284 میلیارد ریال اعتبارات هزینه ای (از محل منابع ردیف های متفرقه و اعتبارات حوادث غیر مترقبه) و2700 میلیارد ریال اعتبارات تملک دارایی های سرمایه ای به سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور و سازمان حفاظت محیط زیست برای تأمین هزینه ها و تهیه تجهیزات مورد نیاز از جمله تجهیزات حفاظتی و اطفای حریق توسط سازمان برنامه و بودجه پرداخت شده است.
شایان ذکر است اعتبار مصوب سال 1399 برای این منظور مبلغ 114 میلیارد ریال اعتبار هزینه ای و 465 میلیارد ریال اعتبار تملک دارایی های سرمایه ای بوده است که تاکنون جمعاً" مبلغ 495 میلیون ریال معادل 85,5 درصد آن تخصیص یافته است.
