به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، صنعت خودرو در سال جاری با چالش‌های بسیاری مواجه شده؛ چالش‌هایی که برخی از آن‌ها خارج از دست خودروسازان بوده است و چالش‌هایی که خودروسازان در به‌وجود آمدنش نقش پررنگی داشته‌اند. افزایش قیمت ارز مساله‌ای است که خودروسازان در به‌وجود آمدن آن نقشی نداشتند، اما بحث تحویل خودروها موردی است که اتفاقا دست خودروسازان است و آن‌ها باید پاسخگوی مشتریان خود باشند. طی ماه‌های اخیر، تولید خودروسازان به دلایل مختلفی ازجمله کمبود قطعه و بالا رفتن هزینه‌های تولید مانند قیمت قطعات و مواداولیه و همچنین ثابت ماندن قیمت‌ها، کاهش پیدا کرده است. این مورد نیز در سال جاری به‌وجود آمده و ربطی به قیمت خودرو در سال گذشته ندارد. مشتریان بسیاری از سال گذشته، تمام یا بخشی از هزینه خرید خودرو را پرداخت کرده‌اند اما همچنان به خودرو خود نرسیده‌اند. سال گذشته نه تحریمی وجود داشت و نه قیمت ارز سر به فلک کشیده بود. خودرو حتی تا اردیبهشتماه سال جاری نیز با قیمت سال پیش به فروش می‌رسید و خودروسازان بارها تاکید کردند تا اعلام قیمت جدید، فروش با قیمت سال گذشته انجام می‌شود.
پسلرزههای جهش نرخ ارز در سال جاری
شاید اگر قیمت ارز جهش نمی‌یافت، این روزها اصلا بحث فروش در حاشیه بازار و دریافت پول بیشتر از مشتری بابت تحویل خودروها مطرح نمی‌شد. اما چه کسی می‌توانست این شرایط را پیش‌بینی کند و حدس بزند خودرویی که قرار است با پرداخت نصف دیگر هزینه امسال تحویل بگیرد، چند برابر بیشتر برایش آب خواهد خورد؟
یکی از مدیران خودروساز در پاسخ به «دنیای خودرو» درخصوص اینکه «با توجه به صدور مجوز فروش خودرو با قیمت حاشیه بازار، آیا خودروساز می‌تواند مبلغ اضافه‌ای را از پیش‌فروش‌هایی که موعد تحویل آن گذشته یا نزدیک است دریافت کند یا خیر؟»، می‌گوید: «این مساله بستگی به قرارداد مشتری با خودروساز دارد. اما اگر تعهد تحویل خودرو گذشته باشد، باید با قیمت قبلی خودرو عرضه شود، مگر اینکه بخواهند قانون را عطف به ماسبق کنند.»
این مدیر خودروسازی می‌افزاید: «در صورتی که نخواهند قانون را عطف به ماسبق کنند، مثلا خودرویی که باید در شهریورماه تحویل مشتری میدادهاند و نشده است، باید با همان قیمت شهریورماه تحویل داده شود. در این صورت حتی اگر قیمت ارز هم تغییر کند، تحویل باید با قیمت قبلی انجام شود.» وی ادامه میدهد: «اما درخصوص پیش‌فروش‌های جدید به این صورت نخواهد بود و در زمان تحویل قیمت خودرو مشخص خواهد شد.»
ارزش پیشپرداخت مشتری باید محفوظ بماند
این مدیر خودروسازی با تاکید بر توافق مشتری و خودروساز درخصوص تحویل برخی خودروها که این روزها حاشیه بسیار زیادی به‌وجود آورده است، می‌گوید: «قاعدتا اگر موعد تحویل گذشته باشد و خودروساز بخواهد خودرو را تحویل بدهد، محاسبه مبلغ تسویه نهایی بستگی به نوع قرارداد دارد؛ اگر در قرارداد درج شود که قیمت نهایی خودرو متناسب با نرخ ارز در زمان خرید محاسبه خواهد شد، خودروساز باید به این موضوع پایبند بماند.»
وی می‌افزاید: «اما اگر در قرارداد درج شود که قیمت نهایی خودرو متناسب با نرخ ارز در زمان تحویل محاسبه خواهد شد، مبلغ باقیمانده باید براساس نرخ ارز روز محاسبه شود، ولی در مقابل باید ارزش مبلغ ریالی پرداختشده توسط مشتری برای پیشخرید نیز متناسب با نرخ ارز در زمان خودش معادلسازی شود تا اجحافی در حق او روی ندهد.»
تاخیر در تحویل و تغییر در قیمت
طبق تبصره شش ماده یک قانون حمایت از مصرف‌کنندگان خودرو، بهای خودرو مبلغی است که در قرارداد واگذاری یا در برگه فروش توسط عرضهکننده قید می‌شود. در این شرایط طبق جدول ماده 4 آییننامه اجرایی قانون حمایت از مصرف‌کنندگان خودرو، درصورتی که خودرو بهصورت تحویل فوری به مشتری فروخته شود، باید قیمت قطعی زمان عقد قرارداد از مشتری اخذ شود. ضمن اینکه در مدل‌های پیشفروش نیز در صورتی که پیشفروش با قیمت قطعی انجام شود، هزینه باید به شکل فروش فوری دریافت شود. اما نکته اصلی که این روزها صدای بسیاری را درآورده است، بحث تکمیل وجه در پیش‌فروش‌های عادی است.
در این نوع پیشفروش، حداکثر زمان تحویل خودرو 12 ماه بوده و قیمت خودرو نیز باید بهروز و در زمان تحویل خودرو که در قرارداد آمده است، از مشتری اخذ شود. درحالحاضر بسیاری از مشتریان از عدم تحویل خودروها و گذشتن چندین ماه از موعد تحویل خودرو گله می‌کنند. موضوع اصلی این گلهها، فارغ از گذشتن موعد تحویل خودروها به قیمت خودرو بازمی‌گردد. هنوز بسیاری از ثبتنامکنندگان که موعد تحویل خودروهای آن‌ها مهرماه و آبانماه و حتی ماه‌های قبلتر بوده است، خودرو خود را تحویل نگرفته‌اند و نکته مهم این است که قیمت خودرو در این مدت در گیرودار تعیین نرخ جدید افتاده است.
اما نمی‌توان از مشتری انتظار داشت که پس از یک سال خودرو را به قیمت حاشیه بازار دریافت کند. در این خصوص نیز هنوز واکنشی از سوی خودروسازان برای تعیین قیمت خودروهایی که زمان تحویل آن گذشته، مطرح نشده است.
بنا به گفته وزیر صمت، قیمت خودروهای پرفروش تا هفته آینده اعلام می‌شود. بدین ترتیب می‌توان گفت کسانی که موعد تحویل خودرو آن‌ها از نیمه‌های دیماه به بعد است، مشمول افزایش قیمت خودرو خواهند شد اما هنوز مشخص نیست کسانی که با قیمت‌های گذشته اقدام به خرید کرده‌اند و هنوز هم خودرو را تحویل نگرفته‌اند، چه سرنوشتی خواهند داشت.
