به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، دکتر مهدی الیاسی با بیان اینکه در 3 دهه اخیر سرمایه‌گذاری‌های خوبی در زمینه پرورش نیروی انسانی، توسعه فضاهای پژوهشی و ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان صورت گرفته است، افزود: به نظر می‌رسد که زمان آن رسیده است تا ارزیابی‌هایی از ابعاد اقتصادی و آموزشی روندهای ایجادشده در کشور داشته باشیم.
وی با بیان اینکه ما ارزیابی دقیقی از عملکرد سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در حوزه پژوهشی نداریم، یادآور شد: با توجه به اینکه عمده شرکت‌های دانش‌بنیان کشور، نوپا هستند، ما آمار دقیقی از میزان مرگ‌ومیر این شرکت‌ها نیز در اختیار نداریم.
معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری خاطرنشان کرد: از سال قبل این فضا ایجاد شده به گونه‌ای که با همکاری شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) و معاونت علمی‌وفناوری ریاست جمهوری به دنبال ایجاد نظام جامعی هستیم تا از طریق آن بتوانیم جنبه‌هایی چون «سهم توسعه علمی کشور»، «وضعیت فناوری» و «کاربردی شدن فناوری‌های تولید شده» را ارزیابی کنیم.
الیاسی با تاکید بر اینکه ارزیابی دقیقی از این سه جنبه می‌تواند منجر به تصمیم سازی‌های موثرتر در حوزه‌های مرتبط با تولید فناوری شود، ادامه داد: این امر کمک می‌کند تا کشور به سمت سرمایه گذاری‌های بیشتر در حوزه‌های علمی و پژوهشی حرکت کند؛ چون رفع بسیاری از مسائل اقتصادی و اجتماعی با روش‌های غیر علمی و مبتنی بر نفت امکان‌پذیر نیست.
وی رفع مسائل و مشکلاتی نظیر محیط زیست را از طریق روش‌های علمی و نوآورنه میسر دانست و اظهار کرد: بررسی وضعیت تولید علم کشور از طریق شمارش تعداد مقالات امکان‌پذیر است، ولی در حوزه تولید فناوری نمی‌دانیم فروش فناوری در کشور به چه میزان است، چه میزان از درآمدهای کشور ناشی از فروش محصولات دانش‌بنیان بوده و حتی نمی‌دانیم که بخش خصوصی در حوزه‌های علمی و پژوهشی به چه میزان سرمایه‌گذاری کرده است.
معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی‌وفناوری ریاست جمهوری با اشاره به اقدامات انجام شده در زمینه ایجاد نظامی برای ارزیابی علم و فناوری، گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، قرار است طی یک برنامه دو ساله، اطلاعاتی از وضعیت واقعی علم، فناوری و نوآوری ارائه دهیم.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر این نظام آماده و دستگاه‌های مسؤول مشخص شده است، یادآور شد: ما درصدد هستیم تا داده‌ها را جمع‌آوری کنیم و تا بر اساس آن تا یک سال آینده تحلیل‌های ما از وضعیت فناوری کشور دقیق‌تر شود.
الیاسی چالش اصلی کشور را جهت‌دهی به نیروهای تحصیلکرده دانست و ادامه داد: اگر نتوانیم از این دارایی‌های فکری برای حل مسایل اجتماعی و اقتصادی استفاده کنیم، به شکست می‌رسیم و تنها راه حل مناسب برای استفاده از نیروهای خلاق، ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان است.
وی گسترش داروهای گیاهی را از جمله اقدامات موثر در زمینه جذب نیروهای انسانی خلاق نام برد و اظهار کرد: در حال حاضر بیش از 2 هزار و 700 شرکت دانش‌بنیان در کشور ایجاد شده است و به تدریج سهم تولید ارزش افزوده آنها در حال افزایش است.
معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی‌وفناوری ریاست جمهوری میزان گردش مالی شرکت‌های دانش‌بنیان را نمادی از «حل مساله از طریق علم» دانست و گفت: در این راستا دولت موظف است تا اکوسیستم دانش‌بنیان را ایجاد کند و هرگز نباید دولت در امور دانش‌بنیان وارد شود.
وی، هدف نهایی قانون حمایت از شرکت‌های دانش بنیان را توسعه اکوسیستم دانش بنیان دانست و افزود: هر چه این اکوسیستم قوی‌تر باشد، فرهنگ دانش‌بنیان را در جامعه ایجاد خواهد کرد، ضمن آنکه مردم به این نتیجه خواهند رسید که کارآفرینی بهتر از کارمندی است.
الیاسی با بیان اینکه رویکرد «کارآفرینی بهتر از کارمندی است» در برخی از دانشگاه‌ها شکل گرفته است، تصریح کرد: تاکنون اکوسیستم‌های موجود، موثر برای تجارت و واردات بوده است و اکنون تلاش می‌کنیم تا اکوسیستمی ایجاد کنیم تا نوآوران بتوانند وارد حوزه‌های دانش‌بنیان در جهت رفع مشکلات کشور شوند.
معاون سیاستگذاری و ارزیابی راهبردی معاونت علمی‌وفناوری ریاست‌جمهوری ایجاد این اکوسیستم را راهکاری برای کاهش مهاجرت ذکر کرد و ادامه داد: ما هنوز به اکوسیستم مطلوب برای جلوگیری از خروج نخبگان نرسیدیم؛ ولی در تلاش هستیم تا موانع موجود در این زمینه را برطرف کنیم.
الیاسی با بیان اینکه تعداد زیادی از افراد نتوانستند به بدنه اقتصادی کشور متصل شوند، افزود: برای رفع این مشکل شبکه‌ای متشکل از دانشگاه‌ها و مراکز و موسسات پژوهشی و شرکت‌ها ایجاد کردیم و این افراد می‌توانند با این موسسات و دانشگاه‌ها همکاری‌های علمی داشته باشند و بنیاد ملی نخبگان نیز یک سال هزینه فعالیت آنها را پرداخت خواهد کرد.
وی با بیان اینکه این برنامه منجر به ایجاد اکوسیستم دانش‌بنیان در کشور خواهد شد، یادآور شد: تصویب آیین‌نامه جذب نخبگان ایرانی مقیم خارج به عنوان اعضای هیات علمی از دیگر اقدامات در این زمینه است. بر اساس این آیین‌نامه در صورتی که دانشگاهی تشخیص دهد که فرد متخصصی می‌تواند برای ادامه فعالیت‌های علمی آنها موثر باشد، می‌تواند در قالب پیمانی در دانشگاه‌ها مشغول به فعالیت شود.
الیاسی اضافه کرد: جذب نخبگان ایرانی مقیم خارج از 3 طریق دانشگاه‌ها، شرکت‌های دانش‌بنیان و موسسات علمی در حال پیگیری است که به طور متوسط روزی دو نفر جذب می‌شوند.
