به گزارش پایگاه تحلیلی خبری بانک و صنعت، حدود 70 درصد از بودجه کل کشور در لایحه پیشنهادی دولت، به شرکت‌های دولتی و وابسته به دولت اختصاص دارد و از آنجایی که بخش دولتی سهم عمده‌ای از اقتصاد را بر عهده دارد، عملکرد شرکت‌های دولتی برای اقتصاد ایران مهم است ولی با این حال ابهامات در بخش های مربوط به این حوزه در لایحه بودجه بسیار زیاد است.
بودجه 1274 هزار میلیاردی شرکت های دولتی در حالی تقریبا دو برابر بودجه عمومی کشور است، که در لایحه بودجه جزئیاتی از دخل و خرج و هزینه و درامد شرکت های دولتی وجود ندارد.
مجلس شورای اسلامی نیز هرسال بدون ورود به جزئیات بودجه شرکت های دولتی، صرفا به تصویب اعداد کلی می پرداخت اما امسال با ورود رسانه ها به موضوع ، مقرر شد کمیسیون تلفیق بودجه امسال برای اولین بار جزئیات هزینه و درامد چهار شرکت اصلی دولتی که بالاترین سهم را از بودجه شرکت های دولتی دارند، مورد بررسی قرار دهد. چهار شرکت بزرگ دولتی که قرار است جزئیات هزینه و درآمد آنها توسط کمیسیون تلفیق مورد بررسی قرار گیرد شامل شرکت ملی نفت، شرکت ملی گاز، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی و شرکت توانیر است و اولین جلسه بررسی جزئیات بودجه این چهار شرکت عصر دیروز در مجلس برگزار شد.
بودجه شرکت‌های دولتی بی‌تفاوت به جنگ اقتصادی
امسال بودجه شرکت های دولتی در حالی نسبت به سال گذشته با رشد مواجه بوده است که کشور با بازگشت تحریم ها، در شرایط جنگ اقتصادی است و انتظار می رفت اصل «صرفه جویی» در هزینه کرد شرکت های دولتی با جدیت، مبنای بودجه ریزی قرار گیرد.
در این راستا محمدعلی فراهانی کارشناس حقوقی، گفت: علی رغم اینکه عنوان می‌شود رویکرد لایحه بودجه 98 انقباضی است و دولت در هزینه ها صرفه جویی کرده اما در لایحه بودجه 98 نسبت به سقف بودجه 97 افزایش 500 هزار میلیاردی را شاهد هستیم که چهار پنجم این افزایش، مربوط به افزایش بودجه شرکت های دولتی است؛ یعنی از 500 هزار میلیارد تومان افزایش سقف بودجه، حدود 400 هزار میلیارد تومان مربوط به بودجه شرکت های دولتی (در بند ب ماده واحده) است.
وی با بیان اینکه لایحه بودجه 98 ویژگی «صرفه جویی» را ندارد، افزود: نکته ای از سوی مسئولان دولتی بیان شده که نرخ تسعیر ارز در این افزایش تاثیرگذار بوده است که باید این موضوع به لحاظ تخصصی بررسی شود اما حداقل این سوال باید مطرح شود که چرا بودجه 98 نسبت به بودجه 97 افزایش در این سطح داشته و این افزایش بیشتر در شرکت های دولتی بوده است؟
این کارشناس حقوقی ادامه داد: عمده افزایش بودجه شرکت ها مربوط به شرکت ملی نفت ایران است که بودجه 300 هزار میلیارد تومانی سال 97، در لایحه بودجه 98 با دو برابر افزایش به 611 هزار میلیارد رسیده است اما به دلیل مبهم بودن وضعیت هزینه و درامد این شرکت، نمی توانیم به صورت دقیق این موضوع را بررسی کنیم.
با 5 درصد صرفه‌جویی در شرکت‌های دولتی چه کارهایی می‌شود انجام داد؟
عدد معظم 1274 هزار میلیارد تومان سهم شرکت های دولتی از بودجه کل کشور با اندک صرفه جویی در هزینه این شرکت ها می تواند منابع خوبی را برای حل برخی مشکلات در اختیار دولت قرار دهد. 5 درصد صرفه جویی در 1274 هزار میلیارد تومان ، معادل 63 هزار و 700 میلیارد تومان خواهد بود که
معادل یک سال و نیم یارانه نقدی مردم
معادل 1.4 برابر بودجه آموزش و پرورش کشور
کمی بیش از بودجه یک سال دفاعی کشور
یک برابر کسری بودجه پیش بینی شده برای دولت در سال آینده
دو برابر پولی که دولت برای طرح تحول سلامت هزینه می کند
برابر با بودجه عمرانی سال 98
برابر با نیمی از درآمد نفتی سال 98
است. براین اساس به نظر می رسد در بررسی بودجه شرکت های دولتی در کمیسیون تلفیق باید رویکرد صرفه جویی در هزینه ها مدنظر قرار گیرد و برخی ردیف هزینه‌های غیرضروری با توجه به شرایط پیش روی کشور حذف گردد تا منابع حاصل از این صرفه جویی، برای هزینه های ضروری در اختیار دولت قرار گیرد. در عین حال مردم حق دارند بدانند در بودجه شرکت های دولتی که بخش عمده ای از بودجه کل کشور به آنها اختصاص دارد، چه اتفاقی افتاده است که این مهم از طریق پخش مستقیم جلسات کمیسیون تلفیق مجلس ازطریق رادیو امکانپذیر خواهد شد.
سمیه رسولی
