در بازار سهام کارشناسان در شرایطی معاملات بازار را دنبال می‌کنند که مجموعه سیاست‌های بانک مرکزی، شگفتی و ابهام جدی را بر اقتصاد کشور حاکم کرده است. برای نخستین بار در سال‌های اخیر بانک مرکزی اینک خود به مهم‌ترین منتقد بسته سیاست‌های پولی- بانکی نیز تبدیل شده است.
سیاست‌های متناقض و اظهار نظرهای پیوسته مدیران بانک مرکزی سبب شده است تا بازار ارز در حالت سردرگم قرار گیرد. پس از آنکه بانک مرکزی نرخ دلار را 11درصد ترقی داد و 6روز پس از آن سیاست کاهش ارز دلار را در پیش گرفت جوی از ابهام بر بازار ارز حاکم شد اما این امر دیری نپایید و وعده عرضه سنگین دلار در بازار محقق نشد تا خود رییس‌کل بانک مرکزی در سخنانی اعلام کند که انتظارم از کاهش نرخ ارز برآورده نشده است. محمود بهمنی درباره روند کاهش قیمت ارز اظهار کرد: این روند ادامه خواهد داشت و به قولی که به هموطنان داده بودم عمل کردم .
وی ادامه داد: اما انتظارم این بود که حداقل در روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه قیمت ارز 100 تومان کاهش پیدا کند اما فقط 40 تومان کاهش پیدا کرده است. وی تصریح کرد : همچنین برای افزایش نرخ سود سپرده‌های بانکی برنامه‌هایی داریم تا شاید در چند روز آینده آن را به تصویب برسانیم. این امر باعث می‌شود تا سپرده‌گذاران با دریافت سود بیشتر، پول‌شان را به بانک‌ها بسپارند و وارد بازارهای کاذب نشوند. رییس‌کل بانک مرکزی تاکید کرد: تقاضای ارز در بخش واردات برای کالاهای لوکس و تجملی باید کاهش پیدا کند .
آنچه در این گفت‌وگو و مصاحبه‌های مشابه در روزهای اخیر به چشم می‌خورد جوی از ناپایداری است که این امر نرخ دلار را روز چهارشنبه مجددا در ورای مرز 12هزار ریال رشد داد .
به نظر می‌رسد در حال حاضر بانک مرکزی بیش از کنترل نرخ در بازار سکه و دلار توجه اصلی خود را به فروش معطوف کرده و با سیاست‌هایی نظیر اجرا و حذف مالیات بر ارزش افزوده و همچنین کاهش و افزایش‌های بازار ارز در حال جمع‌آوری نقدینگی از بازار است، نقدینگی که نگرانی قابل ملاحظه ای در مورد آن و تورم ناشی از آن وجود دارد. سکوت رییس‌جمهوری و سخنان.
دو پهلوی وزیر اقتصاد نیز نشان از آن دارد که در ورای آشفتگی کنونی بازار ارز احتمال جمع‌آوری نقدینگی با هدف جبران کسری بودجه دولت یا مهار نقدینگی نیز ممکن است مد نظر مسوولان بانک مرکزی باشد .
در همین حال هر گونه تغییر در شرایط بازارهای سکه، ارز و همچنین رشد نرخ سود سپرده بانکی می‌تواند بالقوه تهدیدی برای بازار سرمایه و موجب خروج نقدینگی از بازار سرمایه باشد. این امر لزوم ایجاد ابزارهای موازی در بازار سرمایه نظیر صندوق‌های ارزی و طلا و املاک و مستغلات را برای نگهداری نقدینگی در بازار سرمایه اجباری می‌کند. در این شرایط معامله‌گران در انتظار تحولات آتی هستند امری که در روزهای آینده همچنان بازار سرمایه را دستخوش نوسان خواهد کرد .
در کنار مسائل مربوط به بازار ارز و سکه، شرایط سیاسی نیز با تحولاتی مواجه است . در کنار انتظار کارشناسان برای دیدار روسای دو قوه مجریه و مقننه برای خروج از بن بست مساله ادغام وزارت‌خانه‌ها همچنان نتایج تصمیم دولت در مورد وزارت‌خانه‌ها و ادغام آنها بلاتکلیف باقی مانده است. عدم حضور سه وزیر مهم اقتصادی سبب شده است جوی از روزمرگی بر فعالیت‌های اقتصادی کشور حاکم شود. در مسائل سیاسی خارجی نیز بحران سوریه در صدر خبرها قرار دارد .
بازار سرمایه همچنین با برخی از خبرهای کوتاه اما با احتمال تاثیر‌گذاری وسیع در آینده مواجه است. برهمین اساس دکتر پیمان نوری در گفت‌وگویی از آغاز واگذاری سهام شرکت‌های وزارت نفت از ماه آینده خبر داد و در عین حال تاکید کرد: بیشتر این شرکت‌ها از طریق بورس و فرابورس فروخته خواهند شد. رییس هیات عامل سازمان خصوصی‌سازی ادامه داد: تلاش می‌شود تا پایان شهریور ماه، کل یا قسمتی از سهام پالایشگاه‌های تهران، بندرعباس، لاوان، شیراز، کرمانشاه، تبریز و اصفهان و همچنین هلدینگ گاز، تعدادی از پالایشگاه‌های گاز و هلدینگ پتروشیمی از طریق بازار سرمایه واگذار شود. آنچه مهم است اینکه پس از پایان‌یافتن واگذاری‌های زیرمجموعه وزارت نفت، هیچ‌یک از فعالیت‌های شرکت‌های مشمول واگذاری تحت پوشش 4 شرکت مادرتخصصی زیرمجموعه وزارت نفت به‌صورت شرکتی باقی نخواهند ماند .
این اظهار نظر هر چند نظیر اظهار نظرهای گذشته چندان جدی تلقی نمی شود اما در صورت تحقق حتی بخشی از برنامه سازمان خصوصی‌سازی در وزارت خانه بدون وزیر نفت، تبعات مثبت و منفی سنگینی در انتظار بازار خواهد بود .
در همین حال برنامه تحول نظام بانکی نیز موضوعی قابل توجه است. طرح دوباره مساله تقسیم بندی بانک‌ها به 4گروه با فعالیت‌های مشخص می‌تواند این گروه را دستخوش تغییرات کند .
در صحنه اقتصاد بین‌الملل نگرانی از وضعیت حوزه یورو به کاهش ارزش واحد پول اروپایی منجر شد، رشد ارزش دلار و در همین حال نگرانی از وضعیت تولیدات صنعتی آمریکا نیز به کاهش قیمت فلزات منجر شد، اما به دلیل آمار امیدوارکننده اقتصاد چین و همچنین اعتصاب بخشی از معادن شیلی، افت قیمت مس چندان جدی نبود و نرخ مس در حد 9هزار دلار باقی ماند. بهای سه فلز آلومینیوم، روی و سرب نیز به ترتیب 2هزار و 512دلار، 2هزار و 194دلار و 2هزار و 475دلار رقم خورد. بهای بیلت فولادی نیز در حد 575دلار در هر تن رقم خورد. در بازار جهانی نفت جو انتظار برای نتیجه‌گیری در مورد اقدامات مشترک آمریکا و عربستان سعودی و نتیجه نهایی بحران لیبی مانع از حرکت جدی قیمت‌ها شده است .
در بازار چه خبر بود؟
بازار روز چهارشنبه را باید بازاری ضعیف توصیف کرد. کاهش اقبال به بازار سرمایه و افت سطح نقدینگی در بازار چهارشنبه و همچنین روز قبل از آن در نحوه برخورد بازار با عرضه حق تقدم‌های استفاده نشده فولادمبارکه به صورت واضح در بازار به چشم می‌خورد. عرضه 580میلیون حق تقدم استفاده نشده فولادمبارکه در هفته گذشته سبب شد تا بازار با افت مواجه شود که این امر به صورت تشکیل صف‌های فروش در نمادهایی نظیر خود فولادمبارکه قابل مشاهده بود .
در بازار روز چهارشنبه معامله‌گران در گروه فلزی علاوه بر مساله معامله حق تقدم‌های استفاده نشده مبارکه، شاهد عرضه محصولات فولادی شرکت‌های خصوصی با لحاظ 5درصد افزایش قیمت بودند. این عرضه که پس از سه جلسه تاخیر صورت گرفته با خود شایعاتی در مورد احتمال افزایش قیمت مجدد محصولات مبارکه و ذوب‌آهن اصفهان در هفته جاری مطرح کرده است. در بورس کالا شرکت فولاد خراسان به عنوان تولیدکننده بخش خصوصی اقدام به عرضه 2200 تن سبد میلگرد (تیرآهن و میلگرد) به قیمت 850 تومان را به صورت نقدی کرد که با رشد 10درصدی نسبت به قیمت بودجه شرکت مواجه بود که در این مورد نیز میزان تقاضا بالاتر از حجم عرضه بود.
مدیر فروش فولاد خراسان در تالار اعلام کرد، شرکت می‌تواند میزان عرضه را تا 35 هزار تن افزایش دهد ولی این امکان وجود دارد که زمان تحویل 15 روز به تاخیر بیفتد، اگر خریداران با این مساله مشکل ندارند حجم عرضه را افزایش می‌دهیم.
با توجه به اعلام این مساله و رضایت متقاضیان، میزان عرضه به 35 هزار و 200 تن افزایش و نیاز بازار پوشش داده شد.
در گروه فلزی معامله‌گران در انتظار دریافت مجوز افزایش سرمایه شرکت ملی مس هستند. «فملی» با اعلام مجمع سالانه و فوق‌العاده در دومین هفته تیر ماه احتمالا با 200درصد افزایش سرمایه مواجه خواهد بود.
در گروه پتروشیمی معامله‌گران در بازار پایه شاهد خرید یک میلیون سهم از صف فروش پتروشیمی امیرکبیر بودند.
در گروه بانکی معامله‌گران روز چهارشنبه شاهد اعلام زمان گشایش نماد بانک ایران زمین در فرابورس بودند. بانک ایران زمین پس از پذیره نویسی در فرابورس شاهد گشایش نماد این بانک خواهند بود تا پس از آرین و سرمایه، سومین بانک فرابورس به بازار معرفی شود. در همین حال با خروج مدیرعامل بانک سرمایه و حضور وی در بانک شهر معامله‌گران در انتظار تحولات این بانک هستند.
در کنار ورود بانک‌ها به فرابورس دکتر رستمی معاون شرکت بورس هفته گذشته از گشایش نماد بانک پاسارگاد در بورس خبر داده بود. به گفته وی مشکل حضور این بانک برای حضور در بورس به طور کامل برطرف شده و این بانک بعد از ارایه بودجه به سازمان بورس و اصلاح و به‌روز رسانی امیدنامه در آینده ای نزدیک به جمع شرکت‌های بورسی خواهد پیوست.
رستمی افزود: این در حالی است که با توجه به درصد سهام شناور مناسب بانک پاسارگاد، این بانک بدون عرضه اولیه در تابلوی معاملات حاضر خواهد شد.
در گروه بانکی معامله بلوک 5درصدی بانک صادرات روز 4شنبه قطعی شد تا این بلوک به سرمایه‌گذاری خوارزمی، سرمایه‌گذاری بهمن و بیمه ملت و یک فرد حقیقی از گروه سرمایه‌گذاری ابریشمچی برسد. با خرید این سهام، گروه بهمن همچنان به جمع‌آوری سهام بانک‌های مختلف ادامه می‌دهد. پس از تجارت و آرین، صادرات نیز به لیست خرده سهام‌های بانکی گروه بهمن اضافه شده است.
در گروه مالی فرابورس امروز شاهد عرضه دومین اوراق صکوک خواهد بود. بانک سامان از روز شنبه به مدت 4 روز 100میلیارد تومان اوراق صکوک 5/17درصدی را در فرابورس عرضه می‌کند.
در گروه مخابرات در کنار ابهام ناشی از ادغام یا عدم ادغام وزارت ارتباطات سهامداران با تحولاتی رو به رو هستند. در همین حال با توجه به مخالفت وزیر ارتباطات با تصمیم دولت در مورد ادغام این وزارت خانه تغییر وی در روزهای آتی قطعی باشد. در گروه مخابرات مدیرعامل شرکت مخابرات ایران اعلام کرد: فرمول اولیه تغییر تعرفه تلفن ثابت توسط شورای رقابت تصویب شد.
صابر فیضی با بیان اینکه فرمول اولیه تغییر تعرفه تلفن ثابت توسط شورای رقابت تصویب شد؛ طرح هم کد کردن کدهای استانی را نوعی عادلانه کردن تعرفه‌ها تعبیر کرد. در همین حال مدیرعامل شرکت مشارکتی مخابرات سیار اصفهان گفت: اسپادان درخواست شرکت مخابرات ایران را مبنی بر خرید 49 درصد سهام اپراتور مالزیایی آگزیاتا را به سازمان تنظیم مقررات اعلام کرد.
در گروه مخابرات معامله‌گران با خبرهایی در مورد احتمال ابطال پروانه اپراتور سوم مواجه هستند. با توجه به ناتوانی این اپراتور در راه اندازی نسل سوم موبایل، خبرها از احتمال لغو پروانه این اپراتور خبر می‌دهند.
در گروه خودرویی روز چهارشنبه نماد سرمایه‌گذاری رنا بعد از تعدیل سود هر سهم از 450 به 555ریال بازگشایی شد که با افت قیمتی 2/6درصدی همراه شد. در این گروه گزارش‌های 12ماهه سال 89 قطعه‌سازان نظیر مهرکام پارس، سایپا آذین و شمار دیگری از قطعه سازان نشان از افت شدید حاشیه سود و احتمال زیان این شرکت‌ها دارد.
در گروه انفورماتیک تجارت الکترونیک پارسیان با احتمال انتقال از فرابورس به بورس مواجه است. به گفته دکتر رستمی اقدامات لازم برای حضور شرکت الکترونیک پارسیان در بورس اوراق بهادار فراهم و نهایی شده و با افزایش 3 درصد دیگر از سهام شناور آزاد، این شرکت به جمع شرکت‌های بورسی خواهد پیوست.
در گروه تجهیزات تراکتورسازی ایران با تعدیل سود از رقم 241ریال به 401ریال با افت قیمتی اندک بازگشایی شد.
در گروه غذایی سرمایه‌گذاری ملت امروز 7درصد قند نیشابور را در نرخ یک هزار و 600ریال عرضه خواهد کرد.
در مجموع بازار روز چهارشنبه شاهد افت شاخص به میزان 188واحد بود که موجب شد شاخص به زیر مرز 25هزار واحد برسد. شاخص روز چهارشنبه به 24هزار و 854واحد رسید. ارزش معاملات نیز روز چهارشنبه به 303میلیارد تومان رسید که با کسر ارزش قطعی شدن بلوک 5درصدی بانک صادرات، ارزش معاملات به 101 میلیارد تومان رسید که 8/46درصد آنرا معامله 258میلیون حق‌تقدم استفاده نشده فولاد مبارکه تشکیل داد. از 211نمادی که روز چهارشنبه به روی تابلو رفتند، 144نماد با کاهش قیمت و 63نماد با رشد ارزش مواجه شدند. با ثبت این کارنامه در کل هفته شاخص 431واحد افت و شاخص بازده نقدی و قیمت نیز یک هزار و 756واحد افت کرد.
