به گزارش روز شنبه بانک و صنعت ،بورس اوراق بهادار تهران در حالی دوران 44 سالگی خود را سپری می‌کند که بر خلاف سال قبل و نیمه اول سال های پیش نتوانست حرفی برای گفتن حداقل در 7 ماه اخیر داشته باشد و سهامداران جدید و قدیم را خوشحال کند .
* خوشحالی 507 هزار خریدار سهام در سال گذشته
بررسی عملکرد 7 ماه اخیر بورس در مقایسه با مدت مشابه سال قبل حکایت از آن دارد تا اینجای کار عمده سرمایه گذاران حقوقی و حقیقی به رغم پذیرش ریسک‌ها و امیدهای بیشتر نه تنها نتوانسته‌اند به ثروت خود اضافه کنند بلکه با زیان‌هایی هم روبرو شده‌اند.
براساس این گزارش، 142 روزکاری 7 ماه سال 89 در حالی برای اکثر سهامداران خرد و کلان با رشد قیمت‌ها و سرمایه‌ها به اتمام رسید که به دلایل مختلف از جمله تداوم رکود مسکن، رشد قیمت‌های جهانی، حمایت دولت از بازار سرمایه، عدم اجرای قانون هدفمند سازی یارانه‌ها و تعدیل مثبت سود اکثر صنایع، ثبات سیاسی و اقتصادی، بورس اوراق بهادار یک سر و گردن بالاتر از دیگر بازارها بود و با میانگین بازدهی 45 درصدی نشان داد می‌تواند بهترین گزینه سرمایه‌گذاری باشد.
این بازار در حالی پایان سال گذشته با میانگین بازدهی 85 درصدی بسیاری از سهامداران را ثروتمند کرد و موجب جذب سرمایه‌های بیشتری شد که در پایان مهر سال 89 شاهد معامله خرد و بلوک و عمده 74.8 میلیارد سهم به ارزش 13.7 هزار میلیارد تومان بود . این تعداد سهام توسط 507 هزار و 678 نفر از سهامداران بزرگ و کوچک خریداری شده بود.
*امیدهایی که محقق نشد
این گروه از خریداران در حالی به همراه سهامداران و خریداران قدیمی شاهد تداوم رونق و رشد قیمت‌ها و شاخص بودند که به دلیل بازدهی قابل توجه بورس، افراد و گروه‌های جدیدی از سال گذشته و ماه‌های آغازین سال جدید تصمیم گرفتند سرمایه‌های خود را وارد بورس کرده تا بتوانند سودهای قابل توجهی را شناسایی کنند.
این تصور و انتظار در همان روزها و هفته‌های شروع سال جدید محقق شد و در سایه رشد شتابان قیمت‌ها و هجوم سرمایه‌گذاران و البته عدم عرضه سهام جدید و بهبود قیمت‌های جهانی، میانگین بازدهی سهام در هفته چهارم کاری به بیش از 13 درصد رسید . در عین حال در برابر این میانگین چندین روزه سال جاری و میانگین 85 درصدی سال گذشته، بودند سهامدارانی که با 100 تا 200 درصد سود خود را جزء خوشبخت‌ترین مردم دنیا می‌دانستند.
با این وضعیت بود که بعد از 7 ماه مشخص شد یک میلیون و 131 هزار و 193 نفر اقدام به خرید بیش از 45.9 میلیارد سهم به ارزش 14.3 هزار میلیارد تومان کرده اند اما عطش سهامداران برای کسب سود بیشتر از سال گذشته نه تنها برآورده نشد بلکه نفرات زیادی از سرمایه‌گذاران جدید و قدیم شاهد از دست رفتن سرمایه‌های و سراب بودن امیدهای خود شدند.
به طور مثال یک فرد حقیقی که با مشاهده رونق کم سابقه بورس در سال گذشته حدود 3 میلیارد تومان سرمایه را اول سال وارد بازار کرده و تشکیل سبد سهام داده بود، در پایان تیرماه با پشیمانی از این بازار خارج شد و با فروش سهام خود 800 میلیون تومان زیان دید.
*رشد 100درصدی خریداران و کاهش دو سومی بازدهی بازار
بنابراین درحالی آمار خریداران 7 ماه سال جاری نسبت به مدت مشابه سال قبل با 100 درصد رشد به ثبت رسیده اما میانگین بازدهی سهام در این مدت به 12.5 درصد رسید که با میانگین بازدهی 45 درصدی 7 ماه گذشته فاصله زیادی دارد.
این در حالی است که بررسی گذرا از وضعیت بازدهی سهام شرکت‌ها در 142 روز کاری سال جدید بورس نشان می‌دهد حدود 138 شرکت بزرگ و کوچک با بازدهی منفی روبرو شده‌اند. آماری که در سال گذشته کمتر از 70 شرکت را شامل می‌شد.
علاوه بر این بازدهی 12.5 درصد سرمایه‌گذاری در بورس که در برابر بازدهی 40 درصدی بازار طلا و سکه ناچیز بوده و حتی نرخ تورم را هم پوشش نداده در حالی به دست آمده که این درصد متوسط بازدهی سرمایه‌گذاری در بورس بوده و سهامداران حقیقی متعددی با زیان حداقل 10 تا 50 درصدی و شاید هم بیشتر روبرو شده‌اند.
*دلایل افت میانگین بازدهی بورس نسبت به سال گذشته
درحالی معلوم نیست طی 5 ماه آینده ، بورس به کدام سمت و سو حرکت کند و هیج قطعیتی هم برای مثبت یا منفی شدن بازار سهام نمی توان قائل شد که عدم تکرار میانگین بازدهی 45 درصدی می‌تواند از دلایل درون و برون سازمانی متعددی باشد.
نوسان قیمت‌های جهانی و بروز نشانه‌های رکود دوباره اقتصاد غرب و آمریکا، اختلافات درونی چند ماه گذشته، اعلام حباب قیمتی از سوی برخی کارشناسان در هفته‌های شروع سال جدید، عدم عرضه سهام شرکت‌های جدید و قدیم از سوی سازمان خصوصی‌سازی و سهامداران عمده، رونق بازار طلا و سکه و حتی مسکن و خروج بخشی از سرمایه‌ها از بورس، فشارها و اتهامات سیاسی از سوی دول غرب، اعمال نظر اداره نظارت بر ناشران بورس به هنگام رشد قیمت سهام تعدادی از شرکت‌ها، مسائل حاشیه‌ای مانند تحقیق و تفحص از خودروسازها ، عدم تداوم سودآوری اکثر صنایع و شرکت‌ها نسبت به دوران قبل از قانون هدفمند‌سازی یارانه‌ها و البته اختلاس 3 هزار میلیارد تومانی و دلایل ریز و درشت دیگر از جمله عوامل موثر در کاهش میانگین سودآوری بازار سهام در مقایسه با مدت مشابه سال قبل است.
